Weiße Rose | Duitse groep die zich tijdens de Tweede Wereldoorlog tegen de nazi's verzette
De Witte Roos was een Duitse groep die zich tijdens de Tweede Wereldoorlog tegen de nazi's verzette. Zij verspreidden van juni 1942 tot februari 1943 pamfletten waarin het regime van Adolf Hitler werd aangeklaagd. De groep bestond uit studenten van de Universiteit van München en een professor.
Monument voor de "Weiße Rose" voor de Ludwig-Maximilian-Universiteit, München
Begin van de Witte Roos, juni-juli 1942
In juni 1942 begonnen Alexander Schmorell en Hans Scholl, studenten aan de Ludiwg Maximilian Universiteit in München, pamfletten te schrijven en te verspreiden die zich uitspraken tegen Hitler en nazi-Duitsland. Zij schreven vier pamfletten in de periode juni-juli 1942. De pamfletten riepen op tot passief verzet tegen het naziregime, en vertelden over de verschrikkingen van de oorlog tegen de Joden (in het tweede pamflet vertellen ze hoe "sinds de verovering van Polen driehonderdduizend Joden in dit land op de meest beestachtige manier zijn vermoord"). De folders van de Witte Roos waren de enige verzetsbeweging in nazi-Duitsland die zich uitsprak tegen de systematische Holocaust van de Joden.
Van elke folder werden een paar honderd exemplaren gemaakt. Hans en Alexander verstuurden ze vervolgens naar willekeurige adressen uit telefoonboeken:
"Om u gerust te stellen, voegen wij eraan toe dat de adressen van de lezers van de Witte Roos niet schriftelijk zijn vastgelegd. Ze zijn willekeurig gekozen uit gidsen."
-Uittreksel uit vierde folder
De Witte Roos, november 1942-februari 1943
In juli 1942 kregen Alex en Hans, evenals hun vriend Willi Graf, het bevel om tijdens de zomer naar het Russische front te gaan om daar als hospik te dienen. De verzetsactiviteiten werden drie maanden stilgelegd. Toen Alex en Hans in november 1942 terugkwamen, stortten zij zich met hernieuwde kracht op de verzetsactiviteiten.
Tussen november 1942 en januari 1943 voegden zich vier nieuwe leden bij de groep: Willi Graf, Christoph Probst, Sophie Scholl en Kurt Huber. Deze leden vormden de kern van de White Rose groep, hoewel er meerdere andere leden waren die verantwoordelijk waren voor de distributie en werving van de White Rose.
In januari 1942 verscheen het vijfde pamflet. In tegenstelling tot de andere vier pamfletten werden van het vijfde pamflet een paar duizend exemplaren gedrukt.
Op 3 februari, na het horen van de nederlaag van Stalingrad, glipten Hans, Willi en Alexander die nacht weg om de muren van de universiteit te bekladden met leuzen als "Weg met Hitler" en "Hitler de massamoordenaar". Ze herhaalden deze graffiticampagnes op 8 en 15 februari en gingen zelfs zover dat ze de Feldherrnhalle bekladden, het monument voor de nazi's die werden gedood tijdens Hitlers mislukte Beer Hall Putsch. Deze graffiticampagnes zetten de Gestapo op scherp.
Gevangenneming en executie van de leden van de Witte Roos
Begin februari verscheen de zesde folder. Van deze folder werden duizenden exemplaren gemaakt. Er waren zoveel exemplaren dat de leden van de Witte Roos geen enveloppen meer hadden om de folders in te doen. Toen ze dit zagen, besloten Hans en Sophie tijdens de lessen de universiteit binnen te sluipen en de extra folders in de zalen te leggen. Ze vertelden de andere leden niet over hun plan.
Op 18 februari 1943 droegen Hans en Sophie twee aktetassen gevuld met pamfletten de universiteit binnen. Haastig plaatsten ze folders in de gangen en ze stonden op het punt te vertrekken toen Sophie zich realiseerde dat ze nog folders in haar aktetas had zitten. Ze haastte zich naar de derde verdieping en begon ze langs de gangen te leggen. Wat er daarna gebeurde is onduidelijk, maar iets zorgde ervoor dat Sophie de rest van de folders pakte en ze van het balkon in het atrium gooide. Deze spontane actie werd opgemerkt door Jakob Schmid, de bewaarder van de universiteit die ook een fanatieke Nazi Partij was. Hij waarschuwde de Gestapo, die de universiteit bestormde en Sophie en Hans gevangen nam.
Gedurende de volgende vier dagen ondervroeg de Gestapo Sophie en Hans. De twee gaven geen namen op, maar Hans had een handgeschreven ontwerp voor een nieuw pamflet bij zich toen hij gevangen werd genomen. Het ontwerp van de folder was geschreven door Christoph Probst, die op 20 februari gevangen werd genomen.
Op 22 februari 1943 stonden Hans, Sophie en Christoph terecht. Zij werden allen ter dood veroordeeld door middel van de Guillotine. Hun executie vond diezelfde dag plaats. Hans en Sophie konden hun ouders nog zien voordat ze stierven. Christoph kon geen familie zien.
In de volgende weken werden meer leden gevangen genomen door de Gestapo. Op 19 april 1943 werd het tweede proces tegen de leden van de Witte Roos gehouden. Daarin werden Willi Graf, Alexander Schmorell en Kurt Huber ter dood veroordeeld. Tien andere leden kregen gevangenisstraffen, en één vermeend lid werd vrijgesproken.
Alexander Schmorell en Kurt Huber werden op 13 juli 1943 geëxecuteerd. Willi Graf werd ongeveer zes maanden in eenzame opsluiting gehouden, terwijl de Gestapo probeerde hem zover te krijgen dat hij namen van andere leden prijsgaf. Toen dat mislukte, werd hij op 12 oktober 1943 geëxecuteerd. Hij was de laatste van de zes belangrijkste leden die werd gedood.
Legacy
Vandaag de dag zijn de leden van de White Rose, met name Hans en Sophie Scholl, zeer bekend in Duitsland.
Er zijn drie films gemaakt over de Witte Roos:
Fünf Letzten Tage (Vijf laatste dagen), uitgebracht in 1982
Die Weisse Rose (De Witte Roos), uitgebracht in 1982
Sophie Scholl:Die Letzen Tage (Sophie Scholl: De Laatste Dagen), uitgebracht in 2005
Leden
De kern van de Witte Roos bestond uit vijf studenten: Sophie Scholl, haar broer Hans Scholl, Alexander Schmorell, Willi Graf en Christoph Probst. Allen waren tussen de 21 en 25 jaar oud. Kurt Huber, Sophie's leraar filosofie, was het zesde hoofdlid van de Witte Roos.
Er waren ook andere leden die zich in de marge van de inner circle van de White Rose bevonden. Enkele van deze leden zijn:
Hans Hirzel
Suzanne Hirzel
Franz Joseph Muller
Heinrich Guter
Eugen Grimminger
Dr. Heinrich Phillip Bollinger
Helmut Karl Theodore August Bauer
Dr. Falk Erich Walter Harnack
Gisela Schertling
Katherina Schüddekopf
Traute Lafrenz
*Deze namen zijn afkomstig van het tweede proces tegen de leden van de White Rose, gehouden op 19 april 1943. In de loop van de oorlog werden in totaal 29 mensen gevangen genomen en beschuldigd van hulp aan de Witte Roos. 13 werden veroordeeld tot gevangenisstraffen en 16 werden geëxecuteerd.*
Vragen en antwoorden
V: Wie was de White Rose?
A: De White Rose was een Duitse groep die zich verzette tegen de nazi's in de Tweede Wereldoorlog.
V: Wat deed de White Rose?
A: De White Rose verspreidde van juni 1942 tot februari 1943 pamfletten waarin het regime van Adolf Hitler werd aangeklaagd.
V: Wie waren de leden van de White Rose?
A: De leden van de Witte Roos bestonden uit studenten van de Universiteit van München en een professor.
V: Wanneer verspreidden zij hun pamfletten?
A: De Witte Roos verspreidde haar pamfletten van juni 1942 tot februari 1943.
V: Hoe lang verzetten zij zich tegen het naziregime?
A: De Witte Roos verzette zich ongeveer 8 maanden tegen het nazi-bewind, van juni 1942 tot februari 1943.
V: Waar was de groep gevestigd?
A: De groep was gebaseerd op de Universiteit van München.
V: Welke boodschap brachten hun pamfletten?
A: Hun pamfletten hekelden het regime van Adolf Hitler en verspreidden het bewustzijn over het naziregime.
