Ceawlin van Wessex
Ceawlin (ook gespeld als Ceaulin en Caelin) († 593) was de koning van de Gewisse, ook wel de koning van Wessex genoemd. Hij regeerde van 560 tot 592. Hij was de tweede koning die over alle Engelsen ten zuiden van de rivier de Humber heerste.
Oorlogsleider en koning
Ceawlin was de zoon van Cynric. Hij wordt vermeld als vechtend naast zijn vader tegen de Bretoenen bij Branbury in 556. Volgens de Angelsaksische kroniek werd Ceawlin in 560 koning van de West-Saksen. Volgens Bede was Ceawlin de tweede koning die over de zuidelijke Engelsen heerste. De informele term voor een koning die over andere koningen heerste was bretwalda. De term komt uit de Angelsaksische kroniek en betekent "Britse heerser". Deze overheersers ontvingen gewoonlijk een schatting van andere Angelsaksische koningen in het zuiden.
In 577 leidde Ceawlin, met zijn zoon Cuthwine, de Gewisse tegen de Britten bij 'Deorham' (Dyrham in Gloucestershire). Naar verluidt doodden zij drie koningen, Coinmail, Condidan en Farinmail. Ceawlin en Cuthwine veroverden Gloucester, Cirencester en Bath. West-Saksen koloniseerden vervolgens de lagere Severn vallei. Het belang van deze overwinning was dat het de West Saxen toegang gaf tot de westelijke zee. Dit verdeelde ook de Britten zodat ze niet langer over land konden communiceren. Maar het was grondgebied dat latere Wessex koningen niet zouden kunnen vasthouden. In 584 versloeg Ceawlin de Britten bij Fethanlea (Oxfordshire), maar zijn bondgenoot Cutha werd daar gedood.
Rond 592 vocht Ceawlin een slag bij Woddesbeorg (of Wodnesbeorg) ook wel Adam's Grave genoemd, ten oosten van Devizes in Wiltshire. Er was een "grote slachting" maar er werd niet gezegd tegen wie hij vocht; Britten of Angelsaksen. Maar door dit verlies werd Ceawlin uit de macht verdreven. Zijn neef Ceol verving hem als koning in 592. Ceawlin stierf in 593. Aan het einde van zijn bewind hadden de Gewisse of West-Saksen het land van Berkshire, Wiltshire, Hampshire en een groot deel van Gloucestershire in handen.
Vroege Angelsaksische koninkrijken.