Marxistische economie
De marxistische economie is gebaseerd op de economische theorieën van Filosoof Karl Marx. Marx' theorieën verklaren de "wetten van de beweging" van de productie en de uitwisseling onder het kapitalisme. Deze theorie werd gebruikt om te argumenteren tegen de middenklasse theorieën van de economie die in die tijd gangbaar waren. Marx wilde dat dit een instrument zou zijn voor de arbeidersklasse (het proletariaat) om het kapitalisme omver te werpen en te vervangen door het socialisme, en vervolgens door het communisme. Het socialisme zou een stap zijn in de richting van het verdwijnen van de staat, en het communisme zou volgens Marx een maatschappij zijn waar goederen en diensten zouden worden verdeeld "aan ieder naar zijn behoefte, van ieder naar zijn vermogen".
Marxist gebruikte de Arbeidstheorie van de Waarde, die zegt dat de waarde van een product wordt bepaald door de arbeid die nodig is om het te produceren. Meer in het bijzonder definieerde Marx de waarde van een goed als de sociaal noodzakelijke arbeidstijd die nodig is om het te produceren, de gemiddelde (in de hele samenleving genomen) tijd die nodig is om een bepaald goed te produceren onder de gemiddelde productieomstandigheden. Hieruit volgt dat de [arbeidersklasse] verantwoordelijk is voor de productie van alle [waarde] (rijkdom) die door alle leden van de samenleving wordt verbruikt.
Marx beschouwde de kapitalistische klasse (de bourgeoisie), degenen die de productiemiddelen beheersen, als bloedzuigerigzaam en onnodig; ze zijn niet noodzakelijk voor de productie van de goederen die de maatschappij moet consumeren om in de menselijke behoeften te voorzien en zichzelf te reproduceren. Marx zag de kapitalistische klasse veeleer als het verkrijgen van rijkdom voor zichzelf door de uitbuiting van de arbeidersklasse. Marx stelde dat de lonen onder het kapitalisme niet worden bepaald door de waarde die de arbeiders gedurende een bepaalde periode hebben gecreëerd, maar door de kosten van hun arbeidsmacht (vermogen om te werken). Hij stelde dat de kosten van de arbeidsmacht worden bepaald door de kosten van de goederen en diensten (voedsel, kleding, onderdak, kinderopvang, onderwijs etc.) die nodig zijn om de arbeiders in stand te houden en te reproduceren. Kapitalisten betalen dus geen arbeiders voor de waarde die ze creëren: ze halen de overwaarde, het verschil tussen de waarde die een arbeider creëert en de kosten van hun arbeidsmacht (hun loon), uit de arbeidersklasse. Met andere woorden, overwaarde is onbetaalde arbeid van de arbeidersklasse voor de kapitalistische klasse, die Marx uitbuiting noemde.
Marx stelde dat de kapitalistische klasse zich verrijkt met de uitbuiting van de arbeidersklasse, waardoor de economische belangen van de twee klassen tegengesteld en dus onverenigbaar zijn. Hij zag de onteigening van de kapitalisten en de inbeslagname van de productiemiddelen door de arbeidersklasse als historisch vooruitstrevend, omdat dit het einde van de klassenmaatschappij zou betekenen, de tegenstrijdigheden die inherent zijn aan het kapitalisme (als gevolg van het antagonisme van de twee grote klassen, de bourgeoisie en het proletariaat) zou wegnemen en de reikwijdte van de menselijke ontwikkeling op veel gebieden kwalitatief zou vergroten.
Vragen en antwoorden
Wat is marxistische economie?
A: Marxistische economie is gebaseerd op de economische theorieën van de filosoof Karl Marx. Het verklaart de "verkeerswetten" van productie en uitwisseling onder het kapitalisme, en werd gebruikt als argument tegen de algemene economische theorieën van de middenklasse uit die tijd.
V: Waarvoor wilde Marx dit instrument gebruiken?
Antwoord: Marx wilde dat de arbeidersklasse (proletariaat) dit instrument zou gebruiken om het kapitalisme omver te werpen en het eerst te vervangen door socialisme en vervolgens door communisme.
V: Wat zegt de arbeidstheorie van waarde?
Antwoord: Volgens de arbeidstheorie wordt de waarde van een goed bepaald door de arbeid die nodig is om het te produceren. Meer specifiek definieerde Marx de waarde van een goed als de sociaal noodzakelijke arbeidstijd die nodig is om het te produceren, genomen in de hele maatschappij en die de gemiddelde productievoorwaarden vertegenwoordigt.
Vraag.
Antwoord: Volgens Marx behoren degenen die de productiemiddelen beheersen tot de kapitalistische klasse (de bourgeoisie). Hij beschouwde ze als bloedzuigers en overbodig; ze zijn niet nodig voor de productie van de goederen die de maatschappij moet consumeren om de menselijke behoeften te bevredigen en zich voort te planten.
Vraag.
Antwoord: Volgens Marx verwerven kapitalisten rijkdom voor zichzelf door de arbeidersklasse uit te buiten via de lonen die onder het kapitalisme worden betaald en die niet worden bepaald door de waarde die de arbeiders in een bepaalde periode produceren, maar door de prijs van hun arbeid (vermogen om te werken). Dit heeft tot gevolg dat het onbetaalde werk - de meerwaarde - dat de arbeidersklasse voor de kapitalistische klasse verricht, hun wordt afgenomen.
V: Waarom ziet het marxisme de uitbuiting van de kapitalisten als progressief? Antwoord: Het marxisme beschouwt de uitbuiting van de kapitalisten en de overname van de productiemiddelen door de arbeidersklasse als historisch progressief, omdat het een einde zou maken aan de klassenmaatschappij, de aan het kapitalisme inherente tegenstellingen zou opheffen die het gevolg zijn van de confrontatie tussen de twee hoofdklassen (bourgeoisie en proletariaat), en de reikwijdte van de menselijke ontwikkeling op vele gebieden zou vergroten.
