Communisme

Geschiedenis

In 1848 schreven Karl H. Marx en Friedrich Engels Het Communistisch Manifest. Het was een kort boek met de basisideeën van het communisme. De meeste socialisten en communisten gebruiken dit boek vandaag de dag nog steeds om hen te helpen de politiek en de economie te begrijpen. Veel niet-communisten lezen het ook, ook al zijn ze het niet met alles in het boek eens.

Karl Marx zei dat er een periode van verandering moet komen om de samenleving te veranderen in een communistische manier van leven. In deze periode zouden de arbeiders de samenleving besturen. Marx was zeer geïnteresseerd in de ervaring van de Parijse Commune van 1870, toen de arbeiders van Parijs de stad bestuurden na de nederlaag van het Franse leger door het Pruisische leger. Hij vond deze praktische ervaring belangrijker dan de theoretische opvattingen van de verschillende radicale groeperingen.

Veel groepen en individuen hielden van Marx' ideeën. Aan het begin van de twintigste eeuw was er een wereldwijde socialistische beweging die Social Democratie heette. Die werd beïnvloed door zijn ideeën. Ze zeiden dat de arbeiders in verschillende landen meer met elkaar gemeen hadden dan de arbeiders met de bazen in hun eigen land. In 1917 stonden Vladimir Lenin en Leon Trotski aan het hoofd van een Russische groep die in de Oktoberrevolutie de bolsjewieken heette. Zij maakten zich los van de tijdelijke regering van Rusland, die na de Februarirevolutie was gevormd tegen de tsaar (de keizer). Zij richtten de Unie van Socialistische Sovjetrepublieken op, ook wel de Sovjet-Unie of USSR genoemd.

De Sovjet-Unie was het eerste land dat beweerde een arbeidersstaat te hebben opgericht. In werkelijkheid is het land nooit communistisch geworden zoals Marx en Engels het beschreven hebben.

In de loop van de 20e eeuw hebben veel mensen geprobeerd om arbeidersstaten op te richten. Eind jaren veertig kwam er in China ook een revolutie op gang en werd er een nieuwe regering gevormd met Mao Zedong als leider. In de jaren vijftig van de vorige eeuw had het eiland Cuba een revolutie en creëerde het een nieuwe regering met Fidel Castro als leider. Ooit waren er veel van dergelijke landen en het leek erop dat het communisme zou winnen. Maar communistische partijregeringen gebruikten de democratie niet in hun regeringen, een zeer belangrijk onderdeel van het socialisme en communisme. Hierdoor raakten de regeringen gescheiden van het volk, waardoor het communisme moeilijk werd. Dit leidde ook tot onenigheid en verdeeldheid tussen landen.

In de jaren zestig had een derde van de wereld het kapitalisme omvergeworpen en probeerde het communisme op te bouwen. De meeste van deze landen volgden het model van de Sovjet-Unie. Sommige volgden het model van China. De andere twee derde van de wereld leefde nog in het kapitalisme en dit leidde tot een wereldwijde kloof tussen kapitalistische landen en communistische landen. Dit werd de "Koude Oorlog" genoemd omdat deze niet met wapens of legers werd bestreden, maar met concurrerende ideeën. Dit had echter in een grote oorlog kunnen uitmonden. In de jaren tachtig streden de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie om het grootste leger en de gevaarlijkste wapens. Dit werd de "wapenwedloop" genoemd. President Ronald Reagan noemde communistische landen als de Sovjet-Unie het "Kwade Rijk" omdat hij niet van het communisme hield.

Sinds 1989, toen de Berlijnse Muur werd afgebroken, zijn de meeste landen die vroeger communistisch waren, teruggekeerd naar het kapitalisme. Het communisme heeft nu veel minder invloed in de wereld. In 1991 is de Sovjet-Unie uit elkaar gegaan. Ongeveer een vijfde van de wereldbevolking leeft echter nog steeds in staten die door een communistische partij worden gecontroleerd. De meeste van deze mensen bevinden zich in China. De andere landen zijn Cuba, Vietnam, Laos en Noord-Korea. Er zijn ook communistische bewegingen in Latijns-Amerika en Zuid-Afrika.

Karl Marx, de uitvinder van het communisme...


Friedrich Engels

Geschillen

Veel mensen hebben hun eigen ideeën over het communisme geschreven. Vladimir Lenin van Rusland dacht dat er een groep hardwerkende revolutionairen (een voorhoede genoemd) moest zijn om wereldwijd een socialistische revolutie te leiden en overal een communistische samenleving te creëren. Leon Trotski, ook uit Rusland, stelde dat het socialisme internationaal moest zijn en dat het niet belangrijk was om het eerst in Rusland te laten gebeuren. Hij hield ook niet van Joseph Stalin, die na Lenins dood in 1924 de leider van de USSR werd. Trotski werd door Stalin in 1928 uit de Sovjet-Unie gehaald en vervolgens in 1940 gedood. Dit maakte veel mensen bang, en veel communisten maakten ruzie over de vraag of dit wel juist was en wiens ideeën gevolgd moesten worden.

Mao Zedong van China dacht dat andere klassen belangrijk zouden zijn voor de revolutie in China en andere ontwikkelingslanden omdat de arbeidersklasse in deze landen klein was. Mao's ideeën over het communisme worden meestal Maoïsme of Mao Zedong Thought genoemd. Na de dood van Stalin in 1953 zag Mao zichzelf als de leider van het wereldwijde communisme tot aan zijn dood in 1976. Vandaag de dag wordt de Chinese regering nog steeds geregeerd door de Communistische Partij, maar ze hebben eigenlijk een zogenaamde gemengde economie. Ze hebben veel geleend van het kapitalisme. De regering in China volgt vandaag de dag het Maoïsme niet. Maar weinig revolutionairen in andere landen zoals India en Nepal houden nog steeds van zijn ideeën en proberen deze in hun eigen land tegen te werken.

Termijngebruik

Het woord "communisme" is geen erg specifieke beschrijving van linkse politieke organisaties. Veel politieke partijen die zichzelf "communistisch" noemen, zijn misschien zelfs meer hervormingsgezind (voorstander van hervormingen en langzame veranderingen in plaats van revolutie) dan sommige partijen die zichzelf "socialisten" noemen. Veel communistische partijen in Latijns-Amerika hebben veel leden verloren omdat deze partijen andere dingen doen dan wat ze beloofd hebben als ze aan de macht komen. In Chili was de Communistische Partij van Chili tussen 1970-1973, onder de linkse Coalitie (groepen van partijen) van de Volks-Unie, geleid door Salvador Allende, rechts van de Socialistische Partij van Chili. Dit betekent dat zij reformistischer was dan de socialistische partij.

Veel communistische partijen zullen een hervormingsgezinde strategie hanteren. Ze zeggen dat de arbeidersklasse niet genoeg georganiseerd is om grote veranderingen in hun samenleving door te voeren. Ze stellen kandidaten voor die democratisch zullen worden gekozen. Als de communisten eenmaal in het parlement of in de Senaat zijn gekozen, dan zullen ze vechten voor de arbeidersklasse. Dit zal de arbeidersklasse in staat stellen om hun kapitalistische samenleving te veranderen in een socialistische.

Symbolen en cultuur

De kleur rood is een symbool van het communisme in de hele wereld. Een rode vijfpuntige ster staat soms ook voor het communisme. De hamer en sikkel is een bekend symbool van het communisme. Het stond op de vlaggen van veel communistische landen (zie bovenin het artikel). Sommige communisten gebruiken ook graag foto's van beroemde communisten uit de geschiedenis, zoals Marx, Lenin en Mao Zedong, als symbool van de hele filosofie van het communisme.

Een lied genaamd The Internationale was het internationale lied van het communisme. Het heeft overal dezelfde muziek, maar de woorden van het lied zijn vertaald in vele talen. De Russische versie was het volkslied van de Sovjet-Unie van 1922 tot 1944.

De sikkel in de vlag van de Sovjet-Unie toont de strijd van de arbeider. De hamer in de vlag staat voor de strijd voor de arbeiders. Beiden steken over en tonen hun steun voor elkaar.

Er is ook een speciaal soort kunst en architectuur te vinden in veel communistische en voormalige communistische landen. Schilderijen die in de stijl van het socialistische realisme zijn gemaakt, worden vaak gemaakt voor propaganda om een perfecte versie van het volk en de politieke leider van een land te laten zien. Kunst in de stijl van het socialistisch realisme, zoals toneelstukken, films, romans en schilderijen tonen hardwerkende, gelukkige en goedgevoede fabrieksarbeiders en boeren. Films, toneelstukken en romans in deze stijl vertellen vaak verhalen over arbeiders of soldaten die zich opofferen voor het welzijn van hun land. Schilderijen tonen vaak heldhaftige portretten van de leider, of landschappen met grote korenvelden. Stalinistische architectuur moest de macht en de glorie van de staat en zijn politieke leider verbeelden. Sommige niet-communisten houden ook van dit soort kunst.

Opmerkelijke mensen

• Fidel Castro
• Nicolae Ceauşescu
• Michail Gorbatsjov
• Che Guevara
• Erich Honecker
• Vladimir Lenin
• Karl Marx
• Friedrich Engels
• Jozef Stalin
• Ho Chi Minh
• Mao Tse-Tung
• Leon Trotski
• Josip Broz Tito
• Kim Jong Un
• Deng Xiaoping

Gerelateerde pagina's

• Anti-kapitalisme
• Karl Marx
• Marxisme
• Trotskisme
• Kapitalisme
• Socialisme