Romanisering van het Grieks
De romanisering van het Grieks is een manier om de Griekse taal (oud of modern Grieks) te schrijven met het Romeinse alfabet. Dit kan gebeuren door letters in kaart te brengen (transliteratie genoemd) of door geluiden in kaart te brengen (transcriptie genoemd). De Griekse naam Ἰωάννης kan worden getranslitereerd als Johannes, die Johannes werd, in het moderne Engels. In het moderne Grieks wordt over het algemeen Γιάννης geschreven, wat vertaald wordt naar Yannis. Het mannelijke Griekse woord Ἅγιος of Άγιος kan op verschillende manieren verschijnen als Hagiοs, Agios, Aghios, of Ayios, of gewoon vertaald worden als "Holy" of "Saint" in het Engels vormen van Griekse placenamen.
Traditionele Engelse weergaven van Griekse namen zijn afkomstig uit Romeinse systemen die in de oudheid zijn ontstaan. Het Romeinse alfabet zelf was een vorm van het Cumeaeaanse alfabet dat werd ontwikkeld op basis van het Euboeïsche schrift dat Χ als /ks/ en Η als /h/ waardeerde en waarbij gebruik werd gemaakt van varianten van Λ en Σ die L en S werden. Toen dit schrift werd gebruikt om het klassieke Griekse alfabet te schrijven, werd ⟨κ⟩ vervangen door ⟨c⟩, ⟨αι⟩ en ⟨οι⟩ werden ⟨æ⟩ en ⟨œ⟩, en ⟨ει⟩ en ⟨ου⟩ werden vereenvoudigd tot ⟨i⟩ (wat minder vaak overeenkomt met een eerdere uitspraak-⟨e⟩) en ⟨u⟩. Geanimeerde medeklinkers zoals ⟨θ⟩, ⟨φ⟩, initial-⟨ρ⟩, en ⟨χ⟩ schreven gewoon het geluid uit: ⟨th⟩, ⟨ph⟩, ⟨rh⟩, en ⟨ch⟩. Omdat de Engelse orthografie zoveel veranderd is ten opzichte van de oorspronkelijke Griekse, maakt de moderne wetenschappelijke transliteratie ⟨κ⟩ nu meestal tot ⟨k⟩ en de tweeklanken ⟨αι, οι, ει, ου⟩ tot ⟨ai, oi, ei, ou⟩. Moderne geleerden geven ⟨χ⟩ ook steeds vaker weer als ⟨kh⟩.De klanken van de Griekse taal zijn veranderd: Modern Grieks klinkt anders dan Oudgrieks. Dit heeft ook invloed gehad op de minderjarigen die in het Engels en andere talen worden gebruikt. Dit leidde tot een aantal verschillende romanisaties voor namen en plaatsnamen in de 19e en 20e eeuw. De Helleense Organisatie voor Normalisatie (ELOT) heeft haar systeem in 1983 in samenwerking met de Internationale Organisatie voor Normalisatie (ISO) uitgegeven. Dit systeem werd (met kleine wijzigingen) goedgekeurd door de Vijfde Conferentie van de Verenigde Naties over de normalisatie van geografische namen in Montreal in 1987, door het Permanent Comité voor geografische namen voor Brits officieel gebruik (PCGN) van het Verenigd Koninkrijk en door de Board on Geographic Names (BGN) van de Verenigde Staten in 1996, en door de ISO zelf in 1997. Het Romaniseren van namen voor officiële doeleinden (zoals bij paspoorten en identiteitskaarten) was vereist om het ELOT-systeem binnen Griekenland te gebruiken tot 2011, toen een wettelijke beslissing de Grieken toestond om onregelmatige formulieren te gebruiken (zoals "Demetrios" voor Δημήτριος), op voorwaarde dat de officiële identificatie en documenten ook de standaardformulieren (zoals bijvoorbeeld "Demetrios OR Dimitrios") vermelden. Andere romanisatiesystemen zijn het vroegere systeem van BGN/PCGN uit 1962 en het systeem van de American Library Association en de Library of Congress van de Verenigde Staten.
Vragen en antwoorden
V: Wat is Romanisatie van het Grieks?
A: Romanisatie van het Grieks is een manier om de Griekse taal (Oud- of Modern-Grieks) met het Romeinse alfabet te schrijven.
V: Hoe kan het gedaan worden?
A: Dat kan door letters (transliteratie) of klanken (transcriptie) in kaart te brengen.
V: Wat is een voorbeeld van transliteratie in het Engels?
A: De Griekse naam Ἰωάννης kan worden getranslitereerd als Johannes, wat in het Modern Engels John werd.
V: Waarin verschilt het Modern Grieks van het Oudgrieks?
A: De klanken van het Modern Grieks zijn heel anders dan die van het Oudgrieks, hetgeen invloed heeft gehad op de termen die in het Engels en andere talen worden gebruikt en heeft geleid tot een aantal verschillende romanisaties voor namen en plaatsnamen in de 19e en 20e eeuw.
V: Wie heeft het systeem voor de romanisering van namen voor officiële doeleinden uitgegeven?
A: De Helleense Organisatie voor Standaardisatie (ELOT) gaf haar systeem uit in samenwerking met de Internationale Organisatie voor Standaardisatie (ISO) in 1983.
V: Wanneer werd het systeem van ELOT door verschillende organisaties overgenomen?
A: Het systeem van ELOT werd (met kleine wijzigingen) aangenomen door de Vijfde Conferentie van de Verenigde Naties over de standaardisatie van geografische namen in Montreal in 1987, door het Permanent Committee on Geographical Names for British Official Use (PCGN) van het Verenigd Koninkrijk en door de Board on Geographic Names (BGN) van de Verenigde Staten in 1996, en door ISO zelf in 1997.
V: Mogen Grieken onregelmatige vormen gebruiken wanneer zij hun naam officieel schrijven?
A: Grieken mogen onregelmatige vormen gebruiken, zoals "Demetrios" voor Δημήτριος, op voorwaarde dat officiële identificatie en documenten ook de standaardvormen vermelden, zoals "Dimitrios".