Buitenbaarmoederlijke zwangerschap
Er is sprake van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap als een embryo zich buiten de baarmoeder implanteert (ergens aan blijft kleven). Bij een normale zwangerschap implanteert (hecht) het embryo zich in de wand van de baarmoeder. De baarmoeder is de enige plaats in het lichaam waar een embryo kan uitgroeien tot een foetus.
De meeste buitenbaarmoederlijke zwangerschappen ontstaan in een eileider (een van de twee buisjes die de eierstokken met de baarmoeder verbinden). Om deze reden worden buitenbaarmoederlijke zwangerschappen ook wel eileiderzwangerschappen genoemd. In zeldzame gevallen kan een buitenbaarmoederlijke zwangerschap zich in een eierstok of in de baarmoederhals voordoen.
Buitenbaarmoederlijke zwangerschappen kunnen geen normale zwangerschappen worden en zullen niet uitmonden in een baby. Zij kunnen ook ernstige gezondheidsproblemen bij de moeder veroorzaken.
Een diagram van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap, waarbij de foetus vastzit in de eileider.
Risicofactoren
Risicofactoren (dingen die een vrouw meer kans geven op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap) zijn onder andere:
- Eerder een ectopische zwangerschap gehad
- Bekkenontstekingsziekte (PID)
- Beschadiging van de eileiders door een operatie
- Eileiders die geen normale vorm hebben
- Zwanger worden na een eileider of terwijl een spiraaltje is geplaatst.
Symptomen
In het begin zijn er misschien geen symptomen. Een vrouw weet dan misschien nog niet eens dat ze zwanger is. Soms kan ze pijn in haar bekken hebben, of bloedingen uit haar vagina.
Maar als het embryo zo'n 6 tot 8 weken gegroeid is, wordt het groot genoeg om de eileider te doen scheuren (openbreken). Dit is een medische noodsituatie, en kan een vrouw doden.
Als de eileider eenmaal gescheurd is, begint het te bloeden in de buik. Symptomen zullen zijn:
- Pijn die heel snel begint en heel scherp is. De pijn komt recht boven de schaamstreek, maar aanvankelijk slechts aan één kant.
- Na een tijdje zal de pijn zich uitbreiden naar de rest van de buik. Als de eileider bloedt, irriteert het bloed de rest van de buik en veroorzaakt pijn.
- Uiteindelijk kan de vrouw door het bloeden in haar buik zoveel bloed verliezen dat zij kan flauwvallen, in shock raakt of sterft.
Diagnose en behandeling
Een arts kan het bekken onderzoeken op gevoeligheid en pijn, om na te gaan of een vrouw een buitenbaarmoederlijke zwangerschap heeft. Er zijn ook bloedtesten voor het zwangerschapshormoon hCG. Bij een normale zwangerschap verdubbelt het hCG-gehalte elke dag. Lage waarden wijzen op een probleem, zoals een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Een echografie kan ook worden gebruikt om te zien of het embryo al dan niet in de baarmoeder is ingeplant.
Er zijn twee manieren om een buitenbaarmoederlijke zwangerschap te behandelen als de diagnose wordt gesteld voordat de eileider scheurt. De eerste is met het medicijn methotrexaat. Als het vroeg genoeg wordt toegediend, kan het een abortus veroorzaken en de zwangerschap beëindigen. De tweede mogelijkheid is een laparoscopische ingreep (een operatie met een laser). De chirurg maakt een kleine snede in de buik en verwijdert het embryo. Een laparoscopie wordt gedaan na de eerste paar weken van de zwangerschap.
Als de eileider scheurt, is een spoedoperatie nodig om de gebroken eileider te repareren en het bloed uit de buikholte te verwijderen. Het kan ook nodig zijn de patiënt te behandelen voor bloedverlies.
Resultaten
Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap kan geen baby worden. Maar het kan wel gevolgen hebben voor toekomstige zwangerschappen en de vruchtbaarheid. Omdat bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap het embryo meestal in een eileider groeit, kan de eileider beschadigd raken. Daardoor is de kans groter dat een ander embryo daar vast komt te zitten. Hoe groot de kans op een volgende buitenbaarmoederlijke zwangerschap is, hangt af van de hoeveelheid schade aan de eileider en de gezondheid van de eileiders. Maar ook na een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is het heel goed mogelijk om een normale zwangerschap te hebben.
Vragen en antwoorden
V: Wat is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap?
A: Er is sprake van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap wanneer een embryo zich buiten de baarmoeder nestelt (zich ergens vasthecht).
V: Waar nestelt het embryo zich meestal in bij een normale zwangerschap?
A: Bij een normale zwangerschap nestelt het embryo zich in de wand van de baarmoeder.
V: Waarom worden de meeste buitenbaarmoederlijke zwangerschappen tubuszwangerschappen genoemd?
A: De meeste buitenbaarmoederlijke zwangerschappen gebeuren in een eileider, dat is één van de twee buisjes die de eierstokken en de baarmoeder met elkaar verbinden.
V: Kunnen buitenbaarmoederlijke zwangerschappen normale zwangerschappen worden en resulteren in een baby?
A: Nee, buitenbaarmoederlijke zwangerschappen kunnen geen normale zwangerschappen worden en zullen niet resulteren in een baby.
V: Welke gezondheidsproblemen kunnen buitenbaarmoederlijke zwangerschappen veroorzaken voor de moeder?
A: Buitenbaarmoederlijke zwangerschappen kunnen ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken voor de moeder.
V: Waar anders dan in de eileider kan een buitenbaarmoederlijke zwangerschap voorkomen?
A: In zeldzame gevallen kan een buitenbaarmoederlijke zwangerschap zich voordoen in een eierstok of in de baarmoederhals.
V: Wat is de baarmoeder en waarom is deze belangrijk tijdens de zwangerschap?
A: De baarmoeder is de enige plaats in het lichaam waar een embryo kan uitgroeien tot een foetus. De baarmoeder is belangrijk tijdens de zwangerschap omdat hij een omgeving biedt voor het zich ontwikkelende embryo en het helpt voeden en beschermen.