Frisbee

De Aerobie

De Aerobie Superdisk is een alternatief ontwerp van vliegende schijf die, hoewel enigszins anders gevormd, toch zeer vergelijkbare eigenschappen heeft als de conventionele schijf. Hij heeft minder luchtweerstand. Omdat er minder weerstand tegen de beweging is, kunnen de Aerobie-schijven verder vliegen dan de conventionele schijf. De Aerobie vliegende ring heeft een minimale luchtweerstand en is houder van het wereldrecord voor de langste vlucht van een door een mens geworpen projectiel. Door het ontbreken van een rand is de Aerobie echter minder geschikt voor schuine, gebogen vluchten en luchtstuiteren. ^[]

Draai van de schijf

Het draaien van de schijf helpt om de schijf tijdens de vlucht stabiel te houden en ongepland kantelen te voorkomen. Dit komt doordat een groot impulsmoment de schijf stabiliseert op dezelfde manier als het een gyroscoop stabiel houdt, waarbij de impulskracht de massa van de schijf wegdrijft van het massamiddelpunt, loodrecht op de rotatieas. Elke ongelijke kracht die op een bepaald deel van de schijf werkt, wordt snel omgeleid zodat hij over de hele omtrek van de schijf gelijk is.

Naarmate de schijf sneller draait, wordt zij stabieler door de snelle gelijkschakeling van de krachten.

Massa van de schijf

De kracht die nodig is om de schijf te versnellen is recht evenredig met de massa van de schijf. Dit vermindert de versnelling van de schijf, ervan uitgaande dat de projectiekracht constant is. Daarom zijn er schijven in verschillende gewichten, hoewel die welke voor Ultimate worden gebruikt over het algemeen een massa van 175 g hebben, zwaarder dan de meeste schijven en aanzienlijk zwaarder dan een aerobie.

Vliegende schijven (inclusief frisbees) kunnen op vele manieren worden geworpen. Bij alle manieren moet de schijf worden rondgedraaid om hem gyroscopische stabiliteit te geven, en moet de massa tot een bepaalde snelheid worden versneld. Zonder draaiing zal een schijf wiebelen en vallen; zonder snelheid zal de schijf nergens heen gaan. Met deze twee richtlijnen zijn alle worpen mogelijk. De meeste schijven zijn zo ontworpen dat ze een lift geven als ze met de platte kant naar boven worden gegooid.

Technieken

Rechtsboven.

Right-side up worpen zijn allemaal vergelijkbaar in die zin dat ze op dezelfde manier reageren op de kanteling van de schijf als hij wordt losgelaten. Een schijf die met de goede kant naar boven wordt gegooid zal versnellen in de richting van de onderkant van de schijf. Een schijf die met de voorkant naar boven wordt gekanteld zal aan het eind van de worp snelheid verliezen en een zachte landing maken; als hij zijwaarts wordt gekanteld (in luchtvaarttermen bekend als rollen), kan hij rond objecten draaien.

Er is een taal voor het beschrijven van worpen die krom zijn. Beide beschrijvingen zijn relatief ten opzichte van de richting waarin de persoon kijkt en van plan is te gooien. Deze as is in het rood gemarkeerd in de afbeelding.

• Inside-out (i-o) worpen (groene paden) ontstaan wanneer de werper de schijf zo loslaat dat de schijf aanvankelijk in de richting van de werp-as komt (inside-). De schijf wordt echter gekanteld met de kant die het dichtst bij het lichaam is, het hoogst, waardoor de schijf van de werper af buigt (-out).
• Outside-in (o-i) worpen (blauwe paden, soms ook een bender genoemd) volgen het tegenovergestelde pad. De werper laat de schijf los bewegend weg van de werp-as (outside-), maar met de kant van de schijf die het dichtst bij het lichaam is het laagst. Deze kanteling zorgt ervoor dat de schijf terug buigt naar de werper (-in).

Backhand

Dit is waarschijnlijk de meest geleerde worp, en ook een van de krachtigste.

• Greep: De vingers worden onder de rand van de schijf gekruld, en de duim wordt bovenop de schijf geplaatst om hem op zijn plaats te houden. De wijsvinger kan op de rand van de schijf liggen (om te helpen richten), of vier vingers kunnen onder de rand liggen (om kracht te helpen).

• Werpen: De werper trekt de werparm over het lichaam om snelheid op te bouwen voor de schijf. Tijdens deze beweging, strekt de arm zich uit. Als de arm recht wordt, wordt de pols gedraaid, om spin te geven.

Variaties

• De hoge worp: Gebruikt om een voorwerp (of een persoon) te omzeilen, wordt de High Release boven de schouder van de werper gegooid, en steunt meer op de polsbeweging om kracht uit te oefenen.

• De luchtstuiter: Deze worp wordt in een neerwaartse hoek losgelaten, maar met een hoge invalshoek. Deze worp zal eerst naar de grond toe bewegen voordat de neerwaartse druk de worp doet opstijgen, wat het visuele effect geeft dat de schijf in de lucht "stuitert". Dit wordt gedaan door met de duim naar beneden te drukken, waardoor de achterrand op het moment van de worp daalt.

• De Beach Backhand: In plaats van te reiken en de schijf over het lichaam te gooien, wordt de arm gekromd en de schijf naast de heup gehoekt aan dezelfde kant van het lichaam als de werparm. De schijf wordt losgelaten door de arm recht naar voren te strekken en de pols te breken. De term "beach backhand" wordt als pejoratief beschouwd, omdat deze techniek van loslaten in alle opzichten inferieur is aan een standaard backhand.

Forehand

Deze worp is ook bekend als de flick, twee-vinger, of de side-arm. Gericht in de pols, kost deze worp weinig tijd om uit te voeren. Samen met de backhand, is het één van de twee meest gebruikte worpen in Ultimate.

• Greep: De middelvinger wordt uitgestrekt en langs de rand van de schijf gelegd. De wijsvinger wordt tegen de middelvinger gelegd voor kracht, of op de onderkant van de schijf gedrukt, wijzend naar het midden voor stabiliteit. De duim wordt tegen de bovenkant van de schijf gedrukt. De pols is naar achteren gekanteld en de arm is uitgestrekt van het lichaam.

• Werpen: Een knik in de pols zorgt voor spin als de schijf vrijkomt van de middelvinger, en ook voor wat voorwaartse snelheid. Strekken van de onderarm geeft extra kracht, net als rotatie van schouder en bovenlichaam.

Variaties

De forehand is een veelzijdige worp, die aan veel verschillende situaties kan worden aangepast.

• Verschillende pols- of armhoeken bij het loslaten kunnen binnenstebuiten- of buitenstebinnenbochten mogelijk maken.

• De meeste omgekeerde worpen (zie hieronder) gebruiken de forehand greep en gebruiken dezelfde polsslag en -loslating, en zijn dus in zekere zin varianten van de forehand.

• De hoge loslating: Gebruikt om een voorwerp (of een persoon) te omzeilen, wordt de High Release boven de schouder van de werper geworpen, en wordt aangedreven door de draai van de pols en de stijgende actie van de arm bij het loslaten.

Duw Pas

De Push Pass: Een relatief weinig gebruikte worp, die wordt gegooid met een grip die lijkt op een backhand (wijsvinger op de buitenste rand van de schijf, duim bovenop, andere vingers eronder gekruld) maar die wordt losgelaten aan de forehand kant vanuit een forehand stance. Een pronerende polsbeweging zoals bij een forehand release duwt de schijf naar voren, terwijl spin "naar achteren" wordt gegeven door de schijf van de wijsvinger af te rollen. Een laatste flick van de wijsvinger maakt de release af. Het is moeilijk om zoveel spin te geven aan de push pass als aan een forehand of backhand, wat resulteert in een minder stabiele worp. Het is nuttig in Ultimate voor zeer korte worpen die naar de forehand kant worden uitgebracht.

Voorhand Thumber

De thumber forehand is ook bekend als een The Beach Thumber, Peach, of in de dartssport, gewoon als een thumber. Zijn voornaamste voordeel is dat hij vrij hard en met een grote hoeveelheid spin kan worden geworpen, en relatief gemakkelijk te leren is. Het wordt vaak gebruikt in een spel Guts vanwege zijn kracht en snelheid. Het is niet populair in Ultimate vanwege verschillende nadelen in vergelijking met de standaard forehand. Het is relatief moeilijk om verschillende curves of lossingshoeken aan te brengen, het is moeilijker om de worp verlengd van het lichaam van de werper te lossen, en het zorgt voor trage gripovergangen naar een backhand of hammer.

• Greep: De thumber ontleent zijn naam aan de greep: hij wordt op de voorhand geworpen met de duim onder de rand en de rest van de hand tegen de buitenkant van de schijf. De arm moet ook tegen de zijkant worden geplooid, en de elleboog gebogen. De schijf wordt evenwijdig aan de grond gehouden en de pols wordt naar achteren gedraaid.

• Werp: Om te lossen, wordt de pols naar voren geklapt. Spin wordt gegeven door het vlakke deel van de duim; kracht kan worden gewonnen door de arm te roteren bij de schouder of het lichaam bij de heupen. Een vlakke uitzwaai is cruciaal voor een succesvolle thumber forehand.

Overhand

De Overhand (ook bekend als Hongaars, flamingo, dragonwing, windmill, waffle, discus, wrist-hook, chicken wing, of biscuit) wordt zelden gebruikt door ultimate spelers, omdat het alternatief, de traditionele forehand, een grotere zijwaartse armverlenging toestaat, nuttig om de schijf rond verdedigers te bewegen. De overhand is het handigst wanneer de schijf boven het hoofd gevangen wordt en snel gegooid moet worden zonder van grip te veranderen, zoals tijdens een Greatest poging.

• Greep: De vingers van de hand zijn gespreid over de bovenkant, met de duim onder de schijf en loodrecht op de rand. Voor meer controle strekt u de wijsvinger uit langs de rand, zoals bij de controlegreep voor de forehand.

• Werp: De arm wordt horizontaal en achter de werper gehouden, dan snel naar voren gebracht, en de pols wordt zijdelings geknakt als de schijf wordt losgelaten. Meestal gebeurt het loslaten op of boven schouderhoogte, hoewel het ook mogelijk is om op taillehoogte of lager te gooien. Het hele lichaam en de arm kunnen roteren, en de onderarm moet zeer snel bewegen om genoeg momentum te geven om de schijf een aanzienlijke afstand te sturen. Voor maximale kracht roteert het hele lichaam, zoals bij de oude discusworp bij atletiekwedstrijden; voor een rechtshandige begint het bovenlichaam naar rechts te leunen en eindigt het naar links. De polsbeweging is vooral belangrijk, omdat de worp geen stabiliteit heeft zonder een sterke draai.

Eend

De Duck (ook bekend als een berenklauw, een duder, of een nutteloze) wordt gegooid met een soortgelijke greep als de Overhand, behalve dat het de achterwaartse versie ervan is. Terwijl de Overhand tegen de klok in wordt gegooid (voor rechtshandigen), wordt de Duck met de klok mee gegooid. Het wordt meestal gegooid met de arm naar de zijkant of boven het hoofd. Het wordt de eend genoemd vanwege de vorm van de grijphand tijdens de worp, alsof je een eend schaduwpoppetje maakt. Deze worp wordt gebruikt bij pogingen tot The Greatest (buiten de perken springen en de frisbee terug in het spel gooien terwijl hij in de lucht is).

Upside-down

Een ondersteboven geworpen schijf heeft een heel andere vliegbaan dan een rechtop geworpen schijf. De liftkracht dwingt geen stabiele vlucht af zoals bij een recht-op-rechts geworpen schijf, wat resulteert in een meer parabolische boog in de vlucht. Net als bij een recht-op-rechts worp zal de vliegbaan van de schijf echter buigen naar de onderrand. Dit effect is het meest uitgesproken wanneer de schijf een hoek van 45 graden maakt, en minder uitgesproken wanneer hij bijna-verticaal of bijna-horizontaal is.

Gyroscopische precessie zorgt ervoor dat de schijf tijdens zijn vlucht naar horizontaal draait. In tegenstelling tot een recht-op-rechts worp zal een omgekeerde schijf echter niet naar een stabiele vlakke toestand precesseren, maar in plaats daarvan voorbij horizontaal schommelen en in de tegenovergestelde richting beginnen te draaien. Dit shuttlecock-achtige effect staat bekend als "helixing", en wordt over het algemeen vermeden omdat het moeilijk is een helixende vliegbaan te controleren. Om deze reden wordt een omgekeerde worp meestal met de klok mee en de linkerrand naar boven, of tegen de klok in en de rechterrand naar boven gegooid. Hoe langer de schijf in de lucht zal blijven, hoe dichter bij de verticaal hij moet zijn bij het loslaten om het helix-effect te vermijden.

Hamer

De Hammer wordt net als een normale forehandworp vastgepakt, en is over het algemeen een mid-range, hoge en boogvormige worp.

• Grip: Identiek aan de forehand.

• Werpen: Vanuit een open houding wordt de werparm over het hoofd gezwaaid in een beweging die lijkt op een bovenhandse worp of een volleybalpike. De schijf wordt losgelaten met een polsbeweging die identiek is aan die van een forehand. De hoek van de schijf bij het loslaten kan overal tussen verticaal en bijna ondersteboven zijn, afhankelijk van de gewenste vluchtbaan.

Een hamer, gegooid door een rechtshandige werper, zal omhoog buigen en naar links als hij van de werper af beweegt, en zal naar rechts buigen tijdens de vlucht. Het effect zal meer uitgesproken zijn als de schijf hoger wordt geworpen en meer vliegtijd doorbrengt in een hoek van 45 graden.

Scoober

Een andere upside-down variant van de forehand, de scoober (ook bekend als de "Spoon pass" of Hiawatha) is vergelijkbaar met een hammer, maar wordt van het lichaam weggelaten vanuit een backhand stand, in plaats van over het hoofd vanuit een forehand stand. De scoober beweegt in een pad gelijk aan de hamer, hoewel de eerste release typisch meer vlak is dan een hamer release. Hoewel het moeilijker is om kracht te zetten met een scoober dan met een hammer, kan een scoober een effectieve worp zijn op korte afstand (10 tot 20 yards/meter) en wordt gebruikt in Ultimate om de mark te breken en om over verdedigers heen te gooien in een zoneverdediging.

• Grip: Identiek aan een forehand of hammer.
• Werpen: De werper stapt naar de backhandzijde, houdt de schijf ondersteboven en brengt de werparm over het lichaam. De werparm wordt met de elleboog naar voren gezwaaid en de schijf wordt van de middelvinger getikt (zoals bij een forehand), waarbij de schijf ondersteboven wordt losgelaten.

Thumber

De Thumber (niet te verwarren met de thumber forehand) is een worp die zelden wordt gebruikt in competitiespel, in vergelijking met de Hammer of standaard forehand. Het heeft een vluchtpad dat het spiegelbeeld is van de Hammer (hoog en naar rechts voor een rechtshandige werper). Het kan nuttig zijn als de schijf snel moet vallen en met een tegengestelde curve moet vliegen dan een Hammer om verdedigers te ontwijken.

• Greep: De thumber ontleent zijn naam aan de greep: de schijf wordt vastgehouden met de duim strak tegen de rand en de rest van de hand tegen de buitenkant van de schijf. De pols is naar achteren gebogen op een vergelijkbare manier als bij een forehand.

• Werp: Buig de arm naar achteren en breng hem dan naar voren in een soortgelijke beweging als bij een honkbalworp. De schijf wordt losgelaten door een voorwaartse polsbeweging.

Backhand greep, bovenaanzicht


Backhand Greep, Onderaanzicht


Voorhandgreep, bovenaanzicht


Voorhandgreep, onderaanzicht


Duwgreep, bovenaanzicht


Duwgreep, onderaanzicht


Beach Grip, bovenaanzicht


Strandgreep, onderaanzicht


Bovenhandse greep, bovenaanzicht


Bovenhandse greep, onderaanzicht


Komgreep, bovenaanzicht


Komgreep, onderaanzicht

Tabel van basis disc worpen

ZIJDE	THROW		PATH			SPIN	HAND
Zijde	Naam	Acroniem	Natuurlijk	Hyzer	Anhyzer	Spin	Hand
Rechtsboven	Backhand	BH	R L	L R	R L	-1 +1	RH LH
	Forehand	FH	L R	R L	L R	+1 -1	RH LH
	Duw Pas	PP	0 0			-1 +1	RH LH
	Thumber Forehand	TFH	L R	R L	L R	+1 -1	RH LH
	Overhand	OH	R L	L R	R L	-1 +1	RH LH
Niet zijdelings bepaald	Blade	B	L R			+1 -1	RH LH
Upside-down	Hamer	H	R L			+1 -1	RH LH
	Scoober	S	R L			+1 -1	RH LH
	Thumber	T	L R			-1 +1	RH LH
	Wiel	W	R L			+1 -1	RH LH

Deze tabel geeft de fundamentele disc worpen weer met klassieke techniek in de voorste vorm, in feite bestaan er vele variaties van worpen en grepen die het aantal worpen vrij oneindig maken.

Het natuurlijke pad is het traject dat de schijf aflegt zonder kanteling voor het loslaten.

Het hyzerpad is het traject dat de schijf aflegt wanneer de buitenrand van de schijf naar beneden wordt gekanteld.

Het anhyzerpad is het traject dat de schijf aflegt wanneer de buitenrand van de schijf naar boven wordt gekanteld.

De spin is de draaiing van de schijf.

Elke worp kan met de rechterhand of met de linkerhand worden gedaan en dit wordt aangegeven in de handkolom.

RH=rechtse hand, LH=linkse hand, R=het pad neigt naar rechts van de werper, L=het pad neigt naar links van de werper, 0 betekent dat het pad vrij lineair is.

Dus R met RH en L met LH zijn outside-in (OI) paden; R met LH en L met RH zijn inside-out (IO) paden.

In de spinkolom geven de getallen het teken van het impulsmoment ten opzichte van de bovenkant van de schijf aan (+1=positief (draaiing tegen de klok in), -1=negatief (draaiing met de klok mee)).

Punten kunnen als volgt worden gesigneerd: hand acroniem+werp acroniem+tilt acroniem. Bijvoorbeeld LHBHIO is een inside out backhand worp gegooid met de linkerhand; RHFH0 is een lineaire forehand worp gegooid met de rechterhand. Om lineaire paden te hebben moet de schijf worden losgelaten met een lichte tegengestelde tilt dan zijn natuurlijke pad.