Anastasia (1956)

Historische Basis

De film is gebaseerd op het verhaal van Groothertogin Anastasia Nikolaevna van Rusland. Anastasia, de jongste dochter van Tsaar Nicholas II, werd samen met haar ouders en broers en zussen op brute wijze vermoord door de Bolsjewieken, in een poging te voorkomen dat zij de macht zouden heroveren, mochten zij ooit uit gevangenschap ontsnappen. Ondanks de getuigenis van Jakov Joerovski en anderen die bij de schietpartij aanwezig waren, geloofden velen niet dat elk lid van de familie was vermoord. Dit gerucht werd nog verergerd door verhalen dat één of meer van hen ontsnapt waren, dankzij sympathiserende bewakers in het Ipatiev Huis, waar ze werden vastgehouden. Ook het feit dat de plaats van de lichamen een mysterie bleef, omdat ze verbrand en begraven waren in een afgelegen bos, maakte de waarheid nog ingewikkelder.

Toen de geruchten de ronde deden dat één of meer Romanovs ontsnapt zouden zijn, meldden zich talrijke personen die beweerden één van de Groothertoginnen of Tsarevitsj Aleksej Nikolajevitsj te zijn. De bekendste was Anna Anderson, die in de jaren twintig bekendheid verwierf met haar bizarre beweringen dat zij Anastasia was. De film was zeer zeker gebaseerd op Andersons verhaal, want de openingsbeelden tonen een vrouw die op het punt staat zelfmoord te plegen vanaf een brug, zoals Anna Anderson deed. Hoewel Anderson heftig beweerde dat zij de erfgename van de Romanov familie was, hadden velen om haar heen twijfels. Toch was haar verhaal immens populair bij het publiek.

Hoewel in de film wordt gesuggereerd dat Anna in feite Anastasia was, is nu onomstotelijk bewezen dat Anderson een bedriegster was. Nu de laatste rustplaatsen van de Romanovs in 1991 en 2008 zijn ontdekt, zijn al hun lichamen verantwoord. Bovendien bewijzen DNA-tests op de lichamen dat ze allemaal lid waren van de Romanov-familie. Verder bleek uit DNA-onderzoek op een stuk van Andersons darm dat was bewaard tijdens een operatie die zij begin jaren tachtig onderging, dat zij geen Romanov was, maar hoogstwaarschijnlijk Franziska Schanzkowska, een Poolse fabrieksarbeidster met een verleden van geestesziekte. Toch bleef er twijfel bestaan. Verschillende plukken van haar haar werden ontdekt in een boek, dat ook werd getest. Ook dit bewees dat zij geen lid was van de koninklijke familie en vergrootte de waarschijnlijkheid dat zij Schanzkowska was.

De film

De film vertelt het verhaal van een jonge, verwarde vrouw in het Frankrijk van 1920, gespeeld door Ingrid Bergman. Zij wordt gevonden door een groep Russische mensen die hun land hebben verlaten. Zij willen dat zij aan de wereld voordoet dat zij Anastasia is, om zo haar erfenis terug te krijgen. De echte Anastasia zou, als zij nog zou leven, miljoenen ponden erven die door de Tsaar op een Engelse bank waren achtergelaten.

De Russen, onder leiding van Generaal Bounine (gespeeld door Yul Brynner), leren haar hoe zich te gedragen als de Groothertogin Anastasia. Ze leren haar alles wat ze moet weten over haar jeugd. Ze leren haar te lopen als een hertogin, waarbij ze oefent met een boek op haar hoofd. Als ze denken dat ze er klaar voor is, wordt ze voorgesteld aan verschillende mensen die Anastasia gekend hebben. Geen van hen gelooft, dat zij Anastasia is. De echte test komt als zij door Generaal Bounine (Brynner) naar Denemarken wordt gebracht om de Keizerin-weduwe, Maria Feodorovna, moeder van de Tsaar, gespeeld door Helen Hayes, te ontmoeten. Aanvankelijk gelooft de oude keizerin niet dat de jonge vrouw haar kleindochter is, maar wanneer Anastasia hoest omdat ze nerveus is, herinnert de keizerin zich dat Anastasia dit vroeger als kind ook deed. Zij gelooft nu dat zij haar kleindochter is. Intussen wil Prins Paul met Anastasia trouwen. Hij is duidelijk uit op het geld, dat hij denkt, dat zij zal erven. In de laatste scène, is er een feest. De Keizerin-Weduwe gaat de verloving tussen Paul en Anastasia aankondigen, maar Anastasia en Generaal Bounine zijn plotseling verdwenen. De Keizerin beseft dat Anastasia niet naar roem verlangt, maar alleen naar liefde, met de man van haar keuze. Zij zegt heel dapper, dat zij naar binnen zal gaan, waar alle gasten wachten en hun zal zeggen, dat het feest voorbij is en dat zij naar huis moeten gaan.

Animatiefilm

• Een geanimeerde musicalversie van Anastasia werd in 1997 gemaakt door Fox Animation Studios. Zie: Anastasia (film 1997).