Stadsomroeper
Een stadsomroeper is een persoon die in dienst is van een stadsbestuur om openbare aankondigingen op straat te doen. De omroeper kan ook worden ingezet bij gerechtelijke of officiële aankondigingen. Omroepers kleden zich vaak uitgebreid, een traditie die bekend is uit de 18e eeuw, in een rood en gouden gewaad, een witte broek, zwarte laarzen en een driekantige hoed.
Zij dragen een handbel om een luid geluid te maken en zij roepen de woorden "Oyez, Oyez, Oyez!" voordat zij hun aankondigingen doen. Het woord "Oyez" betekent "hoort gij", wat een oproep is tot stilte en aandacht. Oyez komt van een Anglo-Normandisch woord voor luisteren. Sommige aankondigingen van de stadsomroepers zijn opgetekend in een proclamatieboek Het proclamatieboek in Chester uit het begin van de 19e eeuw vermeldt de oproep van de stadsomroepers als "O Yes, O Yes!"
Geschiedenis
Engeland
In middeleeuws Engeland waren stadsomroepers de belangrijkste manier om nieuws te verspreiden onder de bevolking van een stad. Velen konden geen kranten lezen. Koninklijke proclamaties, plaatselijke verordeningen, marktdagen, advertenties en zelfs de verkoop van broden suiker werden eeuwenlang allemaal door een klokkenluider of stadsomroeper aangekondigd. Tijdens Kerstmis 1798 verkocht de Chester Canal Company suiker die in hun pakjesboot was beschadigd en dit werd door de stadsomroeper bekend gemaakt.
Chester's eerste 'belman' was in 1540. Hij werd betaald met één (oude) penny voor 'het gaan voor iets dat verloren is' en 4 oude pennies voor het leiden van een begrafenisstoet. In 1681 moest een brandveiligheidswet, die voorschreef dat alle huizen een pannendak moesten hebben en geen rieten, 'door de dagbode in de gehele stad worden bekendgemaakt'. In 1553 kreeg de omroeper 13 oude pennies betaald voor het 'ridunge the banes' (voorlezen van de banns of advertenties) voor de Chester Mystery Plays. In 1598 moet piccolo Richard Woodcock op dezelfde manier gekleed zijn geweest als de piccolo van Londen, want hij had 'a tymber mast typt at both endes and embellished in the middest with silver' (een houten stok met zilveren versieringen).
In 1620 was er een gevecht op het kruispunt tussen de slagers en de bakkers waarbij de 'Cryer brake his Mace in peeces Amonge them' (brak zijn zilveren stok tussen hen). In 1607 werd in een openbare bekendmaking door George Tunnall, de klokkenluider, gelezen dat het illegaal was om vuilnis in de rivier te gooien.
In 1656 vermeldt het parochieregister van St Mary le Crypt in Gloucester huwelijksaankondigingen als zijnde "gepubliceerd door de Bellman".
In 1715 noteerde een plaatselijke man dat de 'Belman aan het Kruis ... publiekelijk een proclamatie voorleest in naam van de burgemeester, die alle personen in de stad gebiedt zich vreedzaam en beschaafd te gedragen, niet op onredelijke uren van de nacht door de Straten of Rijen te lopen'. In 1743 nam John Posnitt de functie van 'Dag- en Nachtklerk' over. []
In 1792 had Chester een klokkenman voor overdag en 's nachts, John Yarwood en een omroeper, William Ratcliffe, maar in 1835 schijnt er nog maar één functie te zijn geweest. Pas in 1998 had Chester weer zowel een omroeper als een klokkenluider.
Stadsomroepers werden door het koningshuis beschermd, omdat zij soms slecht nieuws brachten, zoals belastingverhogingen. Tot op de dag van vandaag worden stadsomroepers in het Britse Gemenebest beschermd door de oude Engelse wet die bepaalt dat zij "niet mogen worden gehinderd of onderbroken bij de uitoefening van hun ambt". Een stadsomroeper verwonden of kwaad doen werd gezien als een daad van verraad tegen de heersende monarchie. De term "Posting A Notice" komt van de handeling van de stadsomroeper, die na het voorlezen van zijn boodschap aan de stadsbevolking, deze aan de deurpost van de plaatselijke herberg bevestigde.
Europa
Net als in Engeland waren stadsomroepers de belangrijkste manier om nieuws aan de bevolking van de stad te brengen, omdat veel mensen geen kranten konden lezen of schrijven. Proclamaties, plaatselijke verordeningen, marktdagen, advertenties, werden allemaal door een klokkenluider of omroeper afgekondigd.
Omroepers waren niet altijd mannen, veel stadsomroepers waren vrouwen. Klokken waren niet de enige manier om lawaai te maken - in Holland werd vaak een gong gebruikt, en in Frankrijk een trommel, of een jachthoorn.
Peter Moore, stadsomroeper van de stad Westminster.
Moderne stadsomroepers
De best geklede stadsomroeper en escorte bij de laatste Wereldkampioenschappen (datum van binnenkomst 2008) zijn Peter en Maureen Taunton [1] uit de provinciestad Stafford, UK. Zij hebben ook de titel van best geklede stadsomroeper in de Britain 2008 Competition gehouden in Alnwick voor de Loyal Company of Town Criers. Zij zijn ook de best geklede omroeper bij de National Town Crier Competition in Hastings 2007.
Peter Moore is al meer dan 30 jaar de Londense stadsomroeper [2]. Hij is stadsomroeper voor de burgemeester van Londen, de stad Westminster en de stadsdelen van Londen. Hij is ook Freeman en Liveryman van de stad Londen.
Alan Myatt is wereldrecordhouder van de luidste stadsschreeuwers met 112,8 decibel.
De behoefte aan stadsomroepers is verdwenen en zij zijn deel gaan uitmaken van de plaatselijke folklore. Er zijn Europese en wereldkampioenschapswedstrijden voor moderne omroepers.
