Buru (eiland) | eiland in Indonesië

Geografie en geologie

Buru eiland ligt tussen twee zeeën van de Stille Oceaan - Seram Zee (Indonesisch: Laut Seram) in het noorden en Banda Zee (Indonesisch: Laut Banda) in het zuiden en westen. In het oosten ligt de Straat Manipa (Indonesisch: Selat Manipa) en vervolgens het eiland Seram (Indonesisch: Pulau Seram). De oppervlakte van Buru is 9.505 km² (3.670 sq mi). Buru is de op twee na grootste Maluku-eilanden.

Buru heeft de vorm van een ovaal. Het is ongeveer 130 km van oost naar west en 90 km van noord naar zuid. Het hoogste punt van het eiland (2.700 m) is de top van de berg Kapalatmada. Het eiland is overwegend bergachtig, vooral in het centrale en westelijke deel. Een groot deel van het eiland is bedekt met tropisch regenwoud.

 
Kayeli baai bij Namlea in 1949  


Kayeli Bay  

Planten en dieren

Buru ligt tussen Australië en Azië. Zijn planten en dieren zijn uniek.

 
Buru racket-tail is endemisch voor het eiland  

Administratieve afdeling

Het eiland behoort tot de Indonesische provincie Maluku (Indonesisch: Propinsi Maluku). Het is verdeeld in het regentschap Buru (Indonesisch: Kabupaten Buru) en het regentschap Zuid-Buru (Indonesisch: Kabupaten Buru Selatan).

 

Bevolking

Bij de volkstelling van 2010 bedroeg de bevolking van de als Buru bestuurde eilanden 161.828 mensen; bij de tussentijdse volkstelling van 2015 was dit gestegen tot 186.779. Ongeveer 68,3% in het noordelijke regentschap en 31,7% in het zuidelijke;

 

Geschiedenis

Prekoloniale periode

Een van de eerste vermeldingen van Buru staat in de Nagarakretagama van 1365. Dat is een Oud-Javaanse begrafenistoespraak voor Hayam Wuruk, de heerser van het Majapahit Koninkrijk.

In de 16e-17e eeuw werd Buru opgeëist door de heersers van het eiland Ternate en door de Portugezen. Maar geen van beide naties controleerde het eiland. Zij bezochten het alleen voor de handel. Het Makassar volk van het eiland Sulawesi bouwde vestingwerken op Buru. De Makassars dwongen de lokale bevolking waardevolle specerijen te verbouwen, zoals kruidnagel.

Koloniale periode

De Makassars en de Nederlandse Oost-Indische Compagnie wilden allebei de specerijen in het oosten van de Maleise archipel. Ze voerden oorlog. In 1648 dwongen de Nederlanders de Makassar uit Buru. De Nederlanders vernietigden boerderijen en gebouwen omdat ze niet op Buru konden blijven en bang waren dat de Makassars terug zouden komen. Zij kwamen terug met vier kanonnen en 24 soldaten in 1658 aan de zuidkust van Kayeli Bay. Ze bouwden een permanente nederzetting en fort. De Nederlanders dwongen ongeveer 2.000 lokale eilandbewoners naar Kayeli Bay te verhuizen. Velen van hen waren edelen. De Nederlanders wilden de lokale bevolking controleren en hen in de kruidnagelvelden laten werken. Deze lokale Kayeli mensen werden belangrijke leiders.

De Nederlandse Oost-Indische Compagnie eindigde in het begin van de 18e eeuw. Al haar land in de Maleise archipel werd eigendom van de Nederlandse kroon. Buru werd verdeeld in regentschappen. Lokale heersers, raja's genaamd, controleerden de regentschappen voor de Nederlanders. Alle raja's waren Kayeli stamhoofden.

De ondergang van de Kayeli dominantie begon in de jaren 1880, toen de leiders van de Leliali, Wae Sama en Fogi clans aanzienlijke delen van hun etnische groepen naar hun oorspronkelijke nederzettingen verhuisden; begin 1900 kregen zij gezelschap van Tagalisa. Tegen die tijd waren veel andere van de oorspronkelijke 13 Kayeli dorpen verlaten of hadden ze hun rajas verloren. Rond 1910 was de leidende rol van de Kayeli-clan bijna verdwenen.

Overgangsjaren 1942-1950

Van het voorjaar van 1942 tot de zomer van 1945 controleerde het Japanse leger heel Nederlands-Indië, inclusief Buru. Het eiland werd gebombardeerd door de vliegtuigen van de geallieerden. Zij vielen het vliegveld Namlea aan.

Nadat Japan de oorlog verloor, ging de controle over het eiland terug naar Nederland. In december 1946 werd Buru samen met de andere Maluku-eilanden, Sulawesi en Kleine Soenda-eilanden opgenomen in een gedeeltelijk onafhankelijke staat Oost-Indonesië. Deze werd opgericht door de Nederlandse regering. Zij waren van plan hun Indië langzaam een afhankelijke staat te laten worden. In december 1949 sloot Oost-Indonesië zich aan bij de Republiek der Verenigde Staten van Indonesië.

In april 1950 begonnen Buru, Ambon, Seram en enkele kleinere nabijgelegen eilanden een onafhankelijke Republiek der Zuid-Molukken. Zij beloofden nauwe politieke banden met Nederland te onderhouden. De Republiek Indonesië probeerde de RMS op te nemen door te praten. Maar dit mislukte. Dus begon de Republiek Indonesië in juli 1950 een zes maanden durende oorlog. In december 1950 controleerde de Republiek Indonesië Buru en werd het deel van de Republiek Indonesië.

Als onderdeel van Indonesië

Tussen 1950 en 1965 wilde de nieuwe regering Buru onderdeel maken van Indonesië. In de jaren zestig en zeventig, tijdens het militaire regime van generaal Soeharto, werd Buru een belangrijke gevangenis. De meeste gevangenen waren communisten en andere linkse vertegenwoordigers en intellectuelen. De meeste kampen op Buru werden in 1980 gesloten. Meer dan 12.000 mensen hadden gevangen gezeten. Minstens enkele honderden waren gestorven of gedood.

Een van de gevangenen was de Indonesische schrijver Pramoedya Ananta Toer. Hij zat 14 jaar in de gevangenis (1965-1979). Hij schreef er veel van zijn romans, waaronder het grootste deel van het Buru Kwartet. Tot 1975 mocht Toer geen potlood of papier gebruiken. Hij memoriseerde zijn romans en vertelde ze aan zijn celgenoten. Zij hielpen hem de verhalen te onthouden.

 
Overblijfselen van het Nederlandse fort bij Kayeli Bay.  


Kruidnagelboom  


Kruidnagel - een specerij die een belangrijke rol speelde in de geschiedenis van Buru  

Vervoer

Buru is via de zee verbonden met andere delen van Indonesië. Het heeft twee belangrijke havens in Namlea en Namrole. Het militaire vliegveld in Namlea (landingsbaan 750 meter) wordt gebruikt voor luchtvervoer. Het meeste lokale vervoer vindt plaats over de weg.

 

Traditioneel werk en cultuur

Traditioneel veranderden werk en cultuur in de dorpen met de seizoenen en verhuisden de mensen om werk en voedsel te volgen. Mannen jaagden op wilde varkens, Buru babirusa genaamd, herten en buidelratten. Vrouwen verzamelden wilde groenten. Tijdens de westmoesson (november tot april) werkten mannen en vrouwen samen op het land. De grond op het eiland was niet goed, dus soms verhuisden dorpen naar nieuwere, betere grond. Soms verhuisden mensen hun hele dorp na zo'n 20 jaar één stuk land te hebben gebruikt. De meeste nederzettingen waren klein.

De traditionele kleding van de Buru lijkt op die van de meeste andere Indonesische volkeren. Mannen dragen sarongs en een tuniek met lange rokken. Vrouwen dragen ook sarongs maar een kortere jas. De kleur van de kleding is verschillend voor de verschillende stammen van het eiland.

 
Lisela mannen bij een dorp, begin 20e eeuw.  


Traditioneel Buru-huis van begin 1900  

Onderzoek

Zowel Indonesische als buitenlandse wetenschappers bestuderen het bijzondere planten- en dierenleven op het eiland. Maar de oorspronkelijke planten aan de kust en een groot deel van het bergwoud zijn gekapt of vernietigd voor de landbouw. Slechts twee grote gebieden regenwoud zijn nog over in de bergen. Dit zijn beschermde gebieden genaamd Gunung Kapalat Mada (1.380 km² ) en Waeapo (50 km² ).

 

Orther lezing

• Grimes, Barbara Dix (1994). Buru binnenstebuiten. In: Visser, L.E., red. Halmahera en verder. Leiden: KITLV Pers. pp. 59-78. ISBN 90-6718-072-6.