Selene (mythologie)

Etymologie

De etymologie van Selene is onbekend, maar als het woord uit het Grieks komt, is het waarschijnlijk verbonden met het woord selas, dat "licht" betekent. Boreion Selas is de Griekse naam voor Aurora Borealis. Het woord selenologie, de studie van de geologie van de maan, komt van haar naam. Ook het scheikundige element Selenium werd naar Selene genoemd.

Afbeeldingen

In de kunst van na de Renaissance wordt Selene afgebeeld als een mooie vrouw met een bleek gezicht. Soms rijdt zij op een zilveren strijdwagen (kar), getrokken door ossen of een span paarden. Vaak wordt zij afgebeeld rijdend op een paard of stier, met gewaden aan, een halve maan op haar hoofd en een fakkel in haar hand.

Mythologie

Genealogie

In de oude preolympische genealogie van de goden is Helios, de zon, de broer van Selene: nadat haar broer, Helios, zijn reis door de hemel heeft beëindigd, begint Selene, fris gewassen in het water van de rond de aarde draaiende Oceaan, haar eigen reis als de nacht valt op de aarde, die verlicht wordt door het licht van haar hoofd en gouden kroon. Wanneer zij na het midden van de maand aangroeit, is dat een "zeker teken en een teken voor sterfelijke mensen". Haar zuster, Eos, is de godin van de dageraad. Eos heeft ook een menselijke minnaar, Cephalus, meegenomen, wat lijkt op een mythe van Selene en Endymion.

Doordat Selene één werd met Artemis, zeiden latere schrijvers soms dat Selene een dochter was van Zeus, zoals Artemis, of van Pallas de Titaan. In de Homerische Hymne aan Hermes, met zijn lijst van vaders van mensen, is zij "de stralende Selene, dochter van de heer Pallas, de zoon van Megamedes".

Lovers

De Apollonius van Rhodos verhaalt hoe Selene hield van een sterveling, de knappe jager of herder - of, in de versie die Pausanias kende, een koning - van Elis, genaamd Endymion, uit Klein-Azië. Hij was zo mooi dat Selene Zeus vroeg hem de eeuwige slaap te schenken, zij leerde van haar zuster nooit om het eeuwige leven te vragen of met een sprinkhaan in haar handen te worden achtergelaten zodat hij haar nooit zou verlaten: haar toestemming vragen aan Zeus is als een Olympiaanse wijziging van een oudere mythe: Cicero Tusculanae Disputationes erkende dat de maangodin het uit zichzelf had gedaan. Een ander verhaal zegt dat Endymion de beslissing nam om eeuwig in slaap te leven. Elke nacht daalde Selene af achter de berg Latmus bij MiletusPausanias geograafPausanias . Selene kreeg vijftig dochters, de Menae, van Endymion, waaronder Naxos, de nimf van het eiland Naxos. De beschermde plaats van Endymion te Heraclea bij Latmus|Heraclea op de zuidelijke helling van Latmus is een hoefijzervormige ruimte met een ingangshal en een zuilvormige voorhof.

Hoewel het verhaal van Endymion tegenwoordig het bekendst is, vertelt de Homerische hymne aan Selene dat Selene ook een dochter had bij Zeus, Pandia, de "volkomen stralende" volle maan. Volgens sommige bronnen was de Leeuw van Nemean ook haar kind. Zij had ook een korte relatie met Pan, die haar verleidde door zich in een schapenvacht te wikkelen en haar het juk van witte ossen gaf, die de wagen trokken waarin zij op beelden wordt afgebeeld, met haar verwaaide sluier boven haar hoofd als het overhangende hemelgewelf. In de Homerische hymne wordt haar strijdwagen getrokken door langharige paarden.

Luna

De Romeinse maangodin, Luna, had een tempel op de Aventijnse heuvel. Deze werd gebouwd in de zesde eeuw voor Christus, maar werd verwoest tijdens de Grote brand van Rome toen Nero koning was. Er was ook een tempel voor Luna Noctiluca ("Luna die 's nachts schijnt") op de Palatijnheuvel. Er waren feesten ter ere van Luna op 31 maart, 24 augustus en 29 augustus.

Romeins beeldhouwwerk van de fakkeldragende maangodin Luna, of Diana Lucifera ("Diana Lichtbrenger"), van wie werd gezegd dat zij dezelfde was als de Griekse Selene (Vaticaanse Musea)

Trivia

• Het hoofdpersonage in Underworld en Underworld: Evolution is een vrouw, Selene, die een vampier is. Ze wordt gespeeld door Kate Beckinsale.
• De Selene is een geheim schip in het Playstation spel Einhänder.
• Selene is de naam die Lanfear gebruikt als ze Mat, Perrin en Rand benadert om over glorie te praten, in de Wheel of Time serie geschreven door Robert Jordan