Federale Raad (Zwitserland) | federale regering

Afdelingsverantwoordelijkheden

De hele raad is verantwoordelijk voor de leiding van het federale bestuur van Zwitserland, maar elk raadslid leidt een van de zeven federale ministeries. De huidige leden van de Bondsraad voor 2011 zijn:

Lid	Portret	Aangesloten bij	Feest	Canton	Functie
Ueli Maurer		1 januari 2009	Zwitserse Volkspartij	Zürich	Hoofd van het federale ministerie van Financiën
Simonetta Sommaruga		1 november 2010	Sociaal-democraten	Bern	Hoofd van het federale departement voor milieu, vervoer, energie en communicatie
Alain Berset		1 januari 2012	Sociaal-democraten	Fribourg	Vicepresident voor 2022, hoofd van het federale departement van Binnenlandse Zaken
Guy Parmelin		1 januari 2016	Zwitserse Volkspartij	Vaud	Hoofd van het Federaal Departement voor Economische Zaken, Onderwijs en Onderzoek
Ignazio Cassis		1 november 2017	FDP.De liberalen	Ticino	Voorzitter voor 2022, hoofd van het federale ministerie van Buitenlandse Zaken
Viola Amherd		1 januari 2019	Het Centrum	Wallis	Hoofd van het federale departement van defensie, civiele bescherming en sport
Karin Keller-Sutter		1 januari 2019	FDP.De liberalen	St. Gallen	Hoofd van het federale departement van justitie en politie

 

Ontstaan en geschiedenis van de Bondsraad

Oorsprong van de instelling

De Federale Raad werd bij de Federale Grondwet van 1848 ingesteld als "hoogste uitvoerende en leidende instantie van de Confederatie".

Toen de grondwet werd geschreven, stond de constitutionele democratie nog in de kinderschoenen, en de grondleggers van Zwitserland hadden weinig voorbeelden. Zwitserland heeft een lange traditie van bestuur door een raad van vertegenwoordigers in plaats van één machtige heerser, dus hoewel zij zich sterk baseerden op de Amerikaanse grondwet voor de organisatie van de federale staat als geheel, kozen zij voor de raad in plaats van het presidentiële systeem voor de uitvoerende macht). .

Vandaag de dag hebben slechts drie andere staten, Andorra, Bosnië en Herzegovina en San Marino, meer dan één persoon tegelijk als staatshoofd. Voor de regering wordt vaak het collegiale systeem gebruikt. Veel landen hebben een vorm van kabinetregering met collectieve verantwoordelijkheid (dat wil zeggen dat alle ministers in het kabinet het besluit van het kabinet als geheel steunen).

Magische formule

Na de verkiezingen van 1959 werd een Zauberformel of "magische formule" uitgevonden. De formule berekent hoeveel leden elke politieke partij in de Bondsraad heeft, en toonde aan dat de Bondsraad altijd een vrijwillige grote coalitie is.

Op basis van hun sterkte in de federale vergadering werden de zetels als volgt verdeeld:

• Vrije Democratische Partij (FDP): 2 leden,
• Christen-Democratische Volkspartij (CVP): 2 leden,
• Sociaal-Democratische Partij (SPS): 2 leden, en
• Zwitserse Volkspartij (SVP): 1 lid.

De FDP en de CVP zijn minder populair geworden, en meer mensen hebben de SVP en de SPS gesteund. Na de verkiezingen van 2003 vroeg de SVP een CVP-raadszetel voor hun leider Christoph Blocher en dreigde anders uit de regering te stappen. Na de verkiezingen van 2007 werd Blocher vervangen door een ander lid van de CVP:

• FDP: 2 leden,
• CVP : 1 lid,
• SPS: 2 leden, en
• SVP: 2 leden.

Vrouwen in de raad

Vrouwen kregen pas in 1971 federaal stemrecht. De eerste vrouw die officieel kandidaat was, was Lilian Uchtenhagen in 1983.

In totaal waren slechts zes van de 109 raadsleden (of van de 27 sinds 1971 gekozen raadsleden) vrouwen:

• Het eerste vrouwelijke raadslid, Elisabeth Kopp (FDP/PRD), verkozen in 1984, moest in 1989 aftreden wegens een schandaal.
• Ruth Dreifuss (SP/PS), in functie van 1993 tot 2002, werd in 1999 als eerste vrouw voorzitter van de Confederatie.
• Ruth Metzler-Arnold (CVP/PDC), in functie van 1999 tot 2003, niet herkozen voor tweede termijn (zie hierboven).
• Micheline Calmy-Rey (SP/PS), verkozen in 2003 en Doris Leuthard (CVP/PDC), verkozen in 2006, zijn sinds 2007 in functie. Beiden werden in december 2007 herkozen voor een termijn van vier jaar.
• Eveline Widmer-Schlumpf werd in december 2007 gekozen. Samen met Calmy-Rey en Leuthard vormen de drie nu het grootste aantal vrouwelijke raadszetels in de geschiedenis van de zevenkoppige raad.

 

Werking van de Bondsraad

Voorzitterschap

Elk jaar wordt een van de zeven raadsleden door de Federale Vergadering tot voorzitter van de Confederatie gekozen. De federale vergadering kiest ook een vice-president. Volgens afspraak rouleren de functies van president en vice-president jaarlijks, waarbij elk raadslid dus om de zeven jaar vice-president en vervolgens president wordt. Dezelfde persoon kan niet twee jaar na elkaar voorzitter zijn, of tot vicevoorzitter worden gekozen in de jaren nadat hij voorzitter is geweest.

Volgens de Zwitserse rangorde is de voorzitter van de Confederatie de hoogste Zwitserse ambtenaar. Hij of zij zit de vergaderingen van de Raad voor en vervult bepaalde representatieve functies die in andere landen onder de bevoegdheid van het staatshoofd vallen. In dringende situaties waarin een besluit van de Raad niet tijdig kan worden genomen, is hij of zij bevoegd om namens de hele Raad te handelen. Afgezien daarvan is hij of zij echter een primus inter pares, zonder macht boven de zes andere raadsleden.

De president is niet het Zwitserse staatshoofd (deze functie wordt vervuld door de gezamenlijke Raad). De president treedt echter op en wordt erkend als staatshoofd tijdens officiële bezoeken in het buitenland, aangezien de leden van de Raad nooit tegelijkertijd het land verlaten. Vaker echter worden officiële bezoeken aan het buitenland afgelegd door het hoofd van het federale ministerie van Buitenlandse Zaken. Bezoekende staatshoofden worden ontvangen door alle leden van de Federale Raad samen.

Vergaderingen van de Raad

De Bondsraad komt elke woensdag bijeen in het Bundeshaus in Bern, de zetel van de Zwitserse federale regering.

Naast de zeven raadsleden wonen ook de volgende ambtenaren de vergaderingen bij:

• Bondskanselier Corina Casanova. Als kabinetschef neemt zij deel aan de besprekingen, maar heeft zij geen stem in de besluiten van de Raad. Toch wordt haar invloedrijke positie vaak aangeduid als die van een "achtste bondsraadslid".
• de vicekanselier: Oswald Sigg. Sigg is de woordvoerder van de Bondsraad en verzorgt de wekelijkse persbriefing na de vergadering.

Na de vergaderingen lunchen de raadsleden altijd samen. De Raad komt ook regelmatig in conclaaf bijeen om belangrijke onderwerpen uitvoerig te bespreken, en organiseert jaarlijks wat in de volksmond de "schoolexcursie" wordt genoemd, een dagtocht naar enkele attracties in het thuiskanton van de voorzitter. In dat en andere opzichten functioneert de Raad niet anders dan een raad van bestuur van een grote onderneming.

Beslissingen en verantwoordelijkheden

Elk Federaal Raadslid staat aan het hoofd van een regeringsdepartement, net als de ministers in de regeringen van andere landen. In de volksmond en in de pers worden zij vaak ministers genoemd. Het hoofd van het federale ministerie van Defensie, Burgerbescherming en Sport wordt bijvoorbeeld vaak "minister van Defensie" genoemd. Als leden van de Raad zijn zij echter niet alleen verantwoordelijk voor hun eigen departement, maar ook voor de zaken van de departementen van hun collega's en voor het gedrag van de regering en de federale overheid als geheel.

Geheimhouding

De vergaderingen van de Bondsraad en het resultaat van de stemmingen zijn niet openbaar en de verslagen blijven 50 jaar lang verzegeld. Hierop is de laatste tijd enige kritiek gekomen. Met name de partijen aan de uiteinden van het politieke spectrum stellen dat deze geheimhouding in strijd is met het transparantiebeginsel. De Raad heeft echter altijd gezegd dat geheimhouding noodzakelijk is om consensus te bereiken en de collegialiteit en politieke onafhankelijkheid van de individuele raadsleden te bewaren.

Ondanks de geheimhoudingsregel worden details van de stemmingen en de argumenten in de Raad soms naar de pers gelekt, wat leidt tot (meestal vruchteloze) onderzoeken en strafrechtelijke vervolging van het lekkende personeelslid.

Constitutionele verdragen

Door het unieke karakter van de Bondsraad als vrijwillige grote coalitie van politieke tegenstanders, is zijn werking onderworpen aan talrijke grondwettelijke conventies. Het meest opmerkelijk is het collegialiteitsbeginsel; dat wil zeggen dat de raadsleden geacht worden elkaar niet publiekelijk te bekritiseren, ook al zijn zij vaak politieke tegenstanders. In feite wordt van hen verwacht dat zij alle besluiten van de Raad publiekelijk steunen, zelfs tegen hun eigen persoonlijke mening of die van hun politieke partij in. In de ogen van veel waarnemers is deze afspraak na de verkiezingen van 2003 (zie hieronder) nogal gespannen geworden.

 

Verkiezing en samenstelling

Verkiezingsmodus

De leden van de Bondsraad worden voor een termijn van vier jaar verkozen door de beide kamers van het federale parlement die samen de Bondsvergadering vormen. Elk raadslid wordt individueel en bij geheime stemming gekozen met een absolute meerderheid van stemmen. Iedere volwassen Zwitserse burger is verkiesbaar, maar in de praktijk worden alleen parlementsleden of, wat minder vaak voorkomt, leden van kantonregeringen door de politieke partijen voorgedragen en krijgen zij een aanzienlijk aantal stemmen. De stemming verloopt in verschillende rondes: in de eerste twee rondes kan iedereen zijn naam opgeven, maar in de volgende rondes wordt degene die de minste stemmen krijgt uit de race gehaald, totdat één kandidaat de absolute meerderheid behaalt.

Aangezien de raadszetels volgens een ongeschreven afspraak aan de partijen worden toegewezen (zie hierboven), zijn de verkiezingen voor de Bondsraad over het algemeen weinig opwindende, aangename aangelegenheden. Gewoonlijk stelt de partij die een zetel te vergeven heeft, twee kandidaten met gangbare standpunten voor aan de Verenigde Federale Vergadering, die er vervolgens één kiest. Dit was echter niet het geval tijdens de verkiezing van 2003, die de meest controversiële in de recente geschiedenis was (zie ook hierboven).

Eenmaal verkozen blijven de raadsleden lid van hun politieke partij, maar bekleden zij bij die partij geen leidinggevende functie. In feite bewaren zij gewoonlijk een zekere politieke afstand tot de partijleiding, omdat zij volgens de regels van het collegialiteitsbeginsel vaak publiekelijk een besluit van de Raad zullen moeten verdedigen dat niet strookt met de politieke overtuiging van hun partij (of van henzelf).

Ontslag

Eenmaal verkozen voor een periode van vier jaar kunnen federale raadsleden niet worden weggestemd door een motie van wantrouwen, noch kunnen zij worden afgezet. Herverkiezing is mogelijk voor een onbeperkt aantal termijnen, en het is historisch gezien uiterst zeldzaam dat het Parlement een zittend raadslid niet herkiest. Dit is slechts vier keer gebeurd: met Ulrich Ochsenbein in 1854, met Jean-Jacques Challet-Venel in 1872, met Ruth Metzler-Arnold in 2003 en met Christoph Blocher in 2007. In de praktijk zijn de raadsleden dus in functie totdat zij besluiten af te treden en zich terug te trekken in het privéleven, meestal na drie tot vijf ambtstermijnen.

 

Status van bondsraadsleden

Het leven van raadsleden

In tegenstelling tot de meeste hoge regeringsleden in andere landen hebben de bondsraadsleden geen recht op een ambtswoning. Meestal huren zij (op eigen kosten) appartementen of hotelsuites in Bern; de enige hedendaagse uitzondering is Moritz Leuenberger, die dagelijks per trein van Zürich naar Bern pendelt. Zij mogen echter het landgoed Lohn van de Bondsraad gebruiken voor vakanties; dit landgoed wordt ook gebruikt om officiële gasten van de Zwitserse Bondsstaat te ontvangen.

Raadsleden kunnen een legerbeveiliging hebben als zij persoonlijke bescherming nodig hebben (met name tijdens officiële evenementen). Maar vaak kan men hen zonder escorte tegenkomen in de straten, restaurants en trams van Bern. Raadsleden hebben ook recht op een persoonlijke deurwaarder (Weibel) die hen, in een kleurrijk uniform, vergezelt bij officiële evenementen. Deze traditie gaat terug op de republikeinse regeringen van de oude Zwitserse kantons, tot aan de lictoren van de oude Romeinse Republiek.

De echtgenoten van de raadsleden spelen geen officiële rol in de regering, behalve dat zij de raadsleden vergezellen naar officiële ontvangsten.

Salaris raadsleden

Bondsraadsleden ontvangen een jaarlijkse bezoldiging van ongeveer 400.000 CHF (ongeveer 256.000 euro / 404.000 dollar). Na afloop van een volledige ambtstermijn hebben zij recht op een vast jaarlijks pensioen van de helft van dat bedrag.

Hoewel het raadsleden bij wet verboden is om tijdens hun ambtstermijn een andere functie te bekleden, is het niet ongebruikelijk dat zij na afloop van hun ambt lucratieve zakelijke verplichtingen aanvaarden, bijvoorbeeld als lid van de raad van bestuur van grote Zwitserse ondernemingen.

Immuniteit

Federale raadsleden genieten, net als parlementsleden, absolute juridische immuniteit voor alle verklaringen die zij in hun officiële hoedanigheid afleggen.

Voor misdrijven die geen verband houden met hun officiële hoedanigheid, kunnen zij alleen worden vervolgd met toestemming van de Federale Raad in zijn geheel, terwijl zij in functie zijn. De openbare aanklager kan tegen een weigering van toestemming in beroep gaan bij de Federale Vergadering.

Voor vervolging van misdrijven en overtredingen die verband houden met de officiële hoedanigheid van het raadslid is de instemming van de Federale Vergadering vereist. In dergelijke gevallen kan het parlement het raadslid ook schorsen (maar niet daadwerkelijk ontslaan).

Volgens verklaringen van een ambtenaar van de bondskanselarij aan de media is in geen van de weinige gevallen van beschuldigingen tegen een gemeenteraadslid ooit toestemming tot vervolging gegeven. In dergelijke gevallen ging het meestal om uitspraken die door het publiek als beledigend werden beschouwd. Een niet nader genoemd raadslid dat vlak voor zijn ontslag betrokken was bij een verkeersongeval, zou echter vrijwillig afstand hebben gedaan van zijn immuniteit, en raadslid Elisabeth Kopp besloot haar ontslag in te dienen na een onderzoek wegens beschuldigingen van schending van de geheimhouding.

 
De Zwitserse Bondsraad, 2008. Officiële foto  

Evaluatie en oproepen tot verandering

Historisch gezien is de collegiale regering van Zwitserland zowel internationaal als nationaal beoordeeld als uitzonderlijk competent en stabiel. De Federale Raad als geheel (maar niet de individuele leden) heeft consequent een publieke goedkeuring en vertrouwen van meer dan zestig procent behouden, mogelijk ook omdat in het Zwitserse systeem van directe democratie de kiezers hun ongenoegen over regeringsbesluiten kenbaar kunnen maken bij de stemming over individuele kwesties.

De laatste tijd groeit echter de opvatting dat de Federale Raad vaak te traag reageert op de behoeften van het moment, te resistent is tegen veranderingen en te zwak om de machtige federale bureaucratie te leiden. Er zijn verschillende veranderingen voorgesteld om deze problemen aan te pakken, waaronder uitbreiding van de bevoegdheden van het voorzitterschap, uitbreiding van de Federale Raad zelf of toevoeging van een tweede ministerlaag tussen de Raad en de departementen. Geen van deze voorstellen heeft echter al vruchten afgeworpen.

 

Lijst van "primeurs" in de Bondsraad

• 1848: De eerste zeven gekozen leden: Ulrich Ochsenbein, Jonas Furrer, Martin J. Munzinger, Henri Druey, Friedrich Frey-Herosé, Wilhelm Matthias Naeff en Stefano Franscini.
• 1854: Eerste (van slechts vier tot nu toe) zittende bondsraadsleden die niet wordt herkozen, Ulrich Ochsenbein.
• 1891: Eerste raadslid van de christendemocratische volkspartij van Zwitserland, Josef Zemp.
• 1893: Eerste lid wiens vader lid was van de Raad: Eugène Ruffy, zoon van Victor Ruffy. In 2007 wordt het 2e gekozen: Eveline Widmer-Schlumpf, de dochter van Leon Schlumpf.
• 1911: Eerste (en enige) tachtigjarige in functie, Adolf Deucher.
• 1913: Eerste (en enige) moedertaalspreker van het Romansh, Felix Calonder.
• 1917: Eerste (en enige) gemeenteraadslid van de Liberale Partij verkozen, Gustave Ador.
• 1930: Eerste raadslid van de partij van boeren, handelaren en onafhankelijken (BGB/PAI; nu de Zwitserse Volkspartij), Rudolf Minger.
• 1943: Eerste raadslid van de Sociaal-Democratische Partij, Ernst Nobs.
• 1983: Eerste vrouwelijke kandidaat voor de Raad van een regeringspartij, Lilian Uchtenhagen (SP).
• 1984: Eerste vrouwelijke gemeenteraadslid, Elisabeth Kopp (FDP).
• 1993: Eerste raadslid van Joodse afkomst, Ruth Dreifuss (SP).
• 1995: Eerste gemeenteraadslid met een geregistreerd partnerschap, Moritz Leuenberger (SP) (met architecte Gret Loewensberg, met wie hij later trouwde).
• 1999: Eerste vrouwelijke voorzitter van de Confederatie, Ruth Dreifuss (SP).

 
De eerste zeven leden, gekozen in 1848  

Gerelateerde pagina's

• Lijst van leden van de Zwitserse Bondsraad (op datum van verkiezing)
• Samenstelling van de Zwitserse Bondsraad
• Categorie:Leden van de Zwitserse Bondsraad (alfabetische lijst)
• Lijst van voorzitters van de Zwitserse Bondsstaat