Halteres

Functie

Halteres helpen bij het balanceren en verbeteren de vlucht. Zij helpen vliegen bij hun snelle aerobatics. Behalve dat ze snelle feedback geven aan de spieren die de vleugels besturen, helpen ze ook het hoofd te stabiliseren tijdens de vlucht.

Ze worden snel geflapperd en werken als gyroscopen, die het insect vertellen over zijn lichaamspositie tijdens de vlucht.

Elk trillend voorwerp heeft de neiging zijn trillingsvlak te behouden, een gevolg van het Coriolis-effect. Als het lichaam van het insect tijdens de vlucht van richting verandert of om zijn as draait, oefenen de trillende halsters een kracht uit op het lichaam. Het insect neemt deze kracht waar met zintuigen aan de basis van de halterstokken.

De twee slagpennen trillen in verschillende vlakken, en vormen elk een hoek van ongeveer 45 graden met de lange as van het insect. Dit vergroot de informatie die uit de halteres komt.

Ontwikkeling

Bij Diptera is de vorming van het haltere tijdens de metamorfose afhankelijk van het homeotische gen Ultrabithorax (Ubx). Als dit gen experimenteel wordt uitgeschakeld, ontwikkelt de haltere zich tot een volledig ontwikkelde vleugel. Dit is een uitstekende illustratie van een belangrijk mechanisme van evolutionaire ontwikkeling; een simpele homeotische genverandering kan leiden tot een radicaal ander fenotype.

Convergente evolutie

De Strepsiptera, kleine insecten die parasiteren op bijen, wespen en kakkerlakken, hebben ook halteres. We weten dat de evolutie onafhankelijk was, omdat bij de Strepsiptera de voorvleugels in halteres veranderden, terwijl bij de Diptera de achtervleugels in halteres veranderden. Dit is een klassiek geval van convergente evolutie.

Grimaldi en Engel zeggen dat bij insecten minstens zeven keer een halter is geëvolueerd, en dat "in de meeste gevallen bekend is dat deze in verband wordt gebracht met beter manoeuvreren tijdens de vlucht".