Inductie (filosofie)
Inductie is een van de belangrijkste vormen van logisch redeneren. De andere is deductie. Bij inductie vinden we een algemene regel door gebruik te maken van een groot aantal bijzondere gevallen. Als we bijvoorbeeld in veel verschillende situaties naar water kijken, kunnen we concluderen dat het water altijd bergafwaarts stroomt.
Inductie is niet de methode van de wetenschap, maar het kan wel het uitgangspunt zijn voor de wetenschap. Iedereen kan zien dat de zon, de maan en de sterren aan de hemel lijken te bewegen. Vroege beschavingen dachten dat dit betekende dat ze om de Aarde draaiden, want dat is wat ze altijd lijken te doen. We weten nu dat dit helemaal verkeerd is, maar het ontdekken van de echte verklaring was het begin van de moderne wetenschap (zie Copernicus, Galileo en heliocentrisme). Wat ze deden was het uitwerken van een alternatieve theorie of hypothese, die uiteindelijk een veel betere verklaring bleek te zijn voor alle waarnemingen. Dat is echte wetenschap, maar de waarnemingen van de hemel, die begonnen met de Babyloniërs, toonden de regelmatigheid die moest worden verklaard. Wat de wetenschap deed was bewijzen dat de voor de hand liggende verklaring niet de juiste was.
Een ander voorbeeld is het werk van Darwin, die de helft van zijn leven heeft besteed aan het verzamelen van interessante feiten over dieren en planten. Als hij daar was gestopt, zou zijn naam vandaag misschien niet bekend zijn. Wat hij deed was een manier suggereren waarop al deze feiten konden worden uitgelegd. Het was een hypothese die op alle mogelijke manieren getest kon en werd. Het is nu bekend dat de evolutietheorie door natuurlijke selectie het beste verklaart hoe de levende wereld is geworden zoals wij die zien. Ook hier was de echte wetenschap gebaseerd op een verzameling feiten die een verklaring nodig hadden. De filosofie van de wetenschap gaat over het testen van hypothesen, in plaats van het verzamelen van feiten, hoewel feiten de basis vormen van alle wetenschap.
Inductie, het verzamelen van feiten, is geen wetenschap op zich. De filosoof Hume zei dat het betekende "gevallen waar we geen ervaring mee hebben gehad lijken op die waar we wel ervaring mee hebben gehad". Later stelde John Stuart Mill de vraag "Waarom is één enkel geval, in sommige gevallen, voldoende voor een volledige inductie, terwijl in andere [veel voorbeelden] zo'n kleine stap in de richting van een universeel voorstel wordt gezet". Filosofen denken meestal dat het echte probleem is: wat onderscheidt goed van slecht inducties? Een manier om het te zeggen: "Als alle bekende As zijn B, dan waarschijnlijk alle As wat dan ook zijn B."
Kritiek
Inductief redeneren maakt een valse conclusie mogelijk, zelfs als alle premissen waar zijn. Dit wordt geïllustreerd in het volgende voorbeeld:
1. Mensen bestaan.
2. 2. Vogels bestaan ook.
3. Daarom zijn vogels menselijk.
Dit voorbeeld toont aan dat, hoewel alle uitgangspunten juist zijn, de conclusie onjuist kan zijn.
Vragen en antwoorden
V: Wat is inductie?
A: Inductie is een van de belangrijkste vormen van logisch redeneren, waarbij een algemene regel wordt gevonden door gebruik te maken van een groot aantal bijzondere gevallen.
V: Wat zijn twee voorbeelden van het gebruik van inductie in de wetenschap?
A: Twee voorbeelden van het gebruik van inductie in de wetenschap zijn de observatie door vroege beschavingen van de regelmaat waarmee zon, maan en sterren langs de hemel lijken te bewegen, wat ertoe leidde dat het heliocentrisme werd voorgesteld als een alternatieve theorie of hypothese; en Darwins werk met het verzamelen van feiten over dieren en planten, dat uiteindelijk leidde tot zijn theorie van evolutie door natuurlijke selectie.
V: Wat zei Hume over inductie?
A: Hume zei dat inductie betekende "gevallen waarvan wij geen ervaring hebben gehad lijken op die waarvan wij wel ervaring hebben gehad".
V: Wie was John Stuart Mill en wat zei hij over inductie?
A: John Stuart Mill was een filosoof die de vraag stelde: "Waarom is in sommige gevallen een enkel voorbeeld voldoende voor een volledige inductie, terwijl in andere gevallen [vele voorbeelden] zo weinig bijdragen tot het vaststellen van een universele stelling?".
V: Hoe kunnen wij goede van slechte inducties onderscheiden?
A: Wij kunnen goede van slechte inducties onderscheiden door te vragen: "Als alle bekende A's B zijn, dan zijn waarschijnlijk ook alle A's B".
