Slaapwandelen
Slaapwandelen, of somnambulisme, is een stoornis die behoort tot de familie van de parasomnieën.
Mensen met deze stoornis verlaten hun bed, zonder wakker te worden, en lopen rond. In bepaalde gevallen doen mensen dingen die ze ook in het dagelijks leven doen. Volgens onderzoek lijkt slaapwandelen een probleem te zijn dat verband houdt met het mechanisme van ontwaken.
De Somnambulist door John Everett Millais, 1871
Wat mensen doen tijdens het slaapwandelen
De activiteiten kunnen zo eenvoudig zijn als rechtop zitten in bed, naar de badkamer lopen en schoonmaken. Soms zijn ze gevaarlijk; voorbeelden zijn koken, autorijden, extreem gewelddadig gebaar of grijpen naar gehallucineerde voorwerpen, of zelfs moord.
In het algemeen bestaat slaapwandelen uit eenvoudige, herhaalde gedragingen; af en toe zijn er meldingen van mensen die complexe gedragingen uitvoeren tijdens de slaap, maar de legitimiteit van deze beweringen wordt vaak betwist. In 2004 beweerden slaapgeneeskundigen in Australië met succes een vrouw te hebben behandeld die beweerde seks te hebben met vreemden in haar slaap. In december 2008 werden berichten gepubliceerd over een vrouw die semi-coherente e-mails verstuurde tijdens het slaapwandelen, waaronder een uitnodiging aan een vriend om te komen eten en drinken. Slaapwandelaars hebben vaak weinig of geen herinnering aan wat ze doen, omdat ze niet echt bij bewustzijn zijn. Hun ogen zijn open, maar hun blik is zwak en glazig. Slaapwandelen kan slechts 30 seconden of 30 minuten duren.
Hoe vaak komt slaapwandelen voor?
Er zijn geen gegevens over hoe vaak slaapwandelen voorkomt. Schattingen zeggen dat één tot twee procent van de volwassenen slaapwandelt. Slaapwandelen lijkt vaker voor te komen bij kinderen, tussen de tien en dertig procent van de kinderen heeft er last van; in de meeste gevallen stoppen ze met slaapwandelen tijdens de puberteit. De meeste gevallen van slaapwandelen zijn tijdelijk, ze komen eenmalig of slechts enkele keren voor. Het lijkt erop dat slaapwandelen soms erfelijk is; vaak hebben mensen die slaapwandelen andere slaapwandelaars in de familie.
Behandeling
Omdat mensen zichzelf kunnen verwonden tijdens het slaapwandelen, is het een goed idee om een slaapwandelaar wakker te maken, of om de persoon terug naar bed te begeleiden. Er zijn medicijnen die gegeven kunnen worden om de aandoening te behandelen. Omdat er geen therapie bestaat, zijn veel deskundigen tegen het gebruik van medicijnen.