Id, het ego en het super-ego
Het Id, het ego en het super-ego zijn ideeën die door Sigmund Freud zijn gecreëerd. Het zijn drie concepten die gebruikt worden om de werking van de menselijke geest te verklaren.
Freud beschrijft de menselijke geest als een interactie van id, ego, super-ego. Het ego, en tot op zekere hoogte het super-ego, is bewust of aan de oppervlakte. Het id blijft onbewust. Samen vormen zij de persoonlijkheid.
Volgens dit model van de psyche is het id het geheel van ongecoördineerde instinctuele tendensen; het ego is het georganiseerde realistische deel; en het super-ego speelt de kritische en moraliserende rol.
Het id, het ego en het super-ego zijn functies van de geest, geen delen van de hersenen. Zij komen niet één op één overeen met feitelijke structuren van het soort dat door de neurowetenschap wordt behandeld.
Schema van Freud's theorie
Id
Het id is een constante in de persoonlijkheid, omdat het altijd aanwezig is. Het id wordt beheerst door het 'genotsprincipe'.
Vroeg in de ontwikkeling van zijn theorie zag Freud seksuele energie als de enige bron van energie voor het id. Na de tragedie van de Eerste Wereldoorlog vond Freud het echter nodig om nog een instinct aan het id toe te voegen. Dus stelde hij thanatos voor, het doodsinstinct. Thanatos verklaart de instinctieve gewelddadige driften van de mensheid. Het is duidelijk dat de rest van de persoonlijkheid op de een of andere manier met deze twee instincten zou moeten omgaan. Door thanatos toe te voegen, kon hij meer mentale fenomenen beschrijven. Zijn idee van het id had een grote invloed.
Het id is per definitie onbewust:
"Het is het donkere, ontoegankelijke deel van onze persoonlijkheid... Het is gevuld met energie die het bereikt vanuit de instincten, maar het heeft geen organisatie, produceert geen collectieve wil, maar alleen een streven om de bevrediging van de instinctuele behoeften te bewerkstelligen, onderworpen aan de naleving van het plezierprincipe". 105/6
Ego
Het ego is het zelfgevoel en de oppervlakte van de persoonlijkheid, het deel dat je gewoonlijk aan de wereld laat zien. Het ego wordt beheerst door het 'realiteitsprincipe', of een praktische benadering van de wereld. Het probeert de drang van het id om te buigen naar gedrag dat op de lange termijn voordelen oplevert in plaats van verdriet.
Bewustzijn zetelt in het ego, hoewel niet alle handelingen van het ego bewust zijn.
Het ego scheidt af wat echt is. Het helpt ons onze gedachten te ordenen en er zin aan te geven en aan de wereld om ons heen.
"Het ego is dat deel van het id dat is veranderd door de directe invloed van de buitenwereld ... Het ego vertegenwoordigt wat men de rede en het gezond verstand kan noemen, in tegenstelling tot het id, dat de hartstochten bevat ... in zijn verhouding tot het id is het als een man te paard, die de superieure kracht van het paard in bedwang moet houden; met dit verschil, dat de ruiter dit probeert te doen met zijn eigen kracht, terwijl het ego gebruik maakt van geleende krachten". 363/4
Maar het ego "dient drie strenge meesters ... de buitenwereld, het super-ego en het id". 110 Het is zijn taak om een evenwicht te vinden tussen primitieve driften en de werkelijkheid, en tegelijkertijd het id en het super-ego tevreden te stellen. "Zo worstelt het ego, gedreven door het id, beperkt door het super-ego, verstoten door de werkelijkheid...[in] het tot stand brengen van harmonie tussen de krachten en invloeden die in en op het ego werken, en breekt gemakkelijk 'uit in angst'. 110/1
Super-Ego
Het Super-ego streeft naar perfectie en het ideale resultaat. Het omvat dat deel van de persoonlijkheid, voornamelijk onbewust, dat de ego-idealen van het individu omvat, spirituele doelen, en het psychische agentschap (gewoonlijk "geweten" genoemd) dat zijn of haar driften, fantasieën, gevoelens en daden bekritiseert en verbiedt.
"Het super-ego kan worden gezien als een soort geweten dat wangedrag bestraft met schuldgevoelens. Bijvoorbeeld: het hebben van buitenechtelijke affaires".
Het superego bestaat uit twee delen, het geweten en het ego-ideaal. Het geweten is de bekende metafoor van engel en duivel op elke schouder. Het geweten beslist welke weg men moet bewandelen. Het ego-ideaal is een geïdealiseerd beeld van iemands zelf. Er worden vergelijkingen gemaakt tussen het ego-ideaal en iemands feitelijke gedrag. Beide delen van het super-ego ontwikkelen zich door ervaringen met anderen of via sociale interacties. Volgens Freud dient een sterk super-ego om de biologische instincten van het id te remmen, terwijl een zwak super-ego toegeeft aan de drang van het id. Verder zullen de niveaus van schuld in de twee bovenstaande gevallen respectievelijk hoog en laag zijn.
