Melkweg (sterrenstelsel)
De Melkweg is onze thuismelkweg. Het bevat meer dan 200 miljard sterren, inclusief onze zon.
De Melkweg heeft een diameter van ongeveer 100.000 lichtjaren en is een getraliede spiraalvormige melkweg. Het idee dat de Melkweg uit sterren bestaat gaat terug tot de oude Griekse filosoof Democritus.
De Melkweg heeft drie hoofdonderdelen: een schijf, waarin het Zonnestelsel zich bevindt, een uitstulping in de kern en een allesomvattende halo. Hoewel het woord "schijf" suggereert dat het plat is, is de Melkweg eigenlijk niet helemaal plat. Hij is een beetje kromgetrokken en verdraaid.
Dit melkwegstelsel behoort tot de Lokale Groep van drie grote melkwegstelsels en meer dan 50 kleinere melkwegstelsels. De Melkweg is één van de grootste melkwegstelsels van de groep, de tweede van het Andromeda-sterrenstelsel. De dichtstbijzijnde buurman van de Melkweg is Canis Major Dwarf, die ongeveer 25.000 lichtjaren van de Aarde verwijderd is. De Andromeda Melkweg beweegt zich in de richting van de Melkweg, en zal deze over ongeveer 3,75 miljard jaar ontmoeten. De Andromeda Melkweg beweegt met een snelheid van ongeveer 1800 kilometer per minuut.
Grootte
De stellaire schijf van het Melkwegstelsel heeft een diameter van ongeveer 100.000 lichtjaren (9×1017 km) en wordt geacht gemiddeld ongeveer 1000 lichtjaren dik te zijn.
Het bevat naar schatting minstens 200 miljard sterren en mogelijk tot 400 miljard sterren. Het cijfer hangt af van het aantal zeer lage massa, oftewel dwergsterren, die moeilijk te detecteren zijn, vooral meer dan 300 lichtjaren van onze zon. Daarom zijn de huidige schattingen van het totale aantal onzeker. Dit kan worden vergeleken met de één biljoen (1012) sterren van het naburige Andromeda-sterrenstelsel.
De stellaire schijf van de Melkweg heeft geen scherpe rand, een straal waarachter geen sterren staan. Het aantal sterren daalt juist vloeiend met de afstand tot het centrum van de Melkweg. Voorbij een straal van ongeveer 40.000 lichtjaren daalt het aantal sterren veel sneller, om redenen die niet begrepen worden.
Het uitbreiden van de stellaire schijf is een veel dikkere gasschijf. Recente waarnemingen geven aan dat de gasvormige schijf van de Melkweg een dikte van ongeveer 12000 lichtjaren heeft - tweemaal de eerder geaccepteerde waarde. Als richtlijn voor de relatieve fysieke schaal van de Melkweg zou de Melkweg een diameter van 2000 kilometer hebben als het Zonnestelsel tot de baan van Pluto zou worden gereduceerd tot de grootte van een Amerikaanse wijk (ongeveer een inch of 25 mm in diameter). Met 220 kilometer per seconde doet het Zonnestelsel er ongeveer 240 miljoen jaar over om één baan van de Melkweg (een galactisch jaar) af te leggen.
De Galactische halo strekt zich uit naar buiten, maar is beperkt in omvang door de banen van twee Melkwegsatellieten, de Grote en de Kleine Magelhaense Wolken, waarvan de dichtstbijzijnde benadering ongeveer 180.000 lichtjaren bedraagt. Op deze afstand of daarbuiten zouden de banen van de meeste halo-objecten worden verstoord door de Magelhaense Wolken, en de objecten zouden waarschijnlijk uit de omgeving van de Melkweg worden uitgeworpen.
Galactisch centrum
De galactische schijf, die naar buiten uitpuilt in het galactische centrum, heeft een diameter van 70-100.000 lichtjaren.
De exacte afstand van de Zon tot het galactische centrum wordt besproken. De laatste schattingen geven afstanden tot het galactische centrum van 25-28.000 lichtjaren.
Beweging van materiaal rond het galactische centrum laat zien dat het een compact object heeft met een zeer grote massa. De intense radiobron genaamd Boogschutter A*, die het centrum van de Melkweg zou markeren, wordt nu bevestigd als een supermassief zwart gat. De meeste melkwegstelsels worden verondersteld een supermassief zwart gat in hun centrum te hebben.
De aard van de staaf van het melkwegstelsel wordt ook actief besproken, met schattingen voor de halflengte en de oriëntatie ervan, die variëren van 3.300-16.000 lichtjaren (korte of een lange staaf) en 10-50 graden. Gezien vanuit het Andromeda-melkwegstelsel zou het het helderste kenmerk van ons eigen melkwegstelsel zijn.
Waargenomen spiraalvormige structuur van het Melkwegstelsel. De pijl wijst de richting van de beweging van het zonnestelsel ten opzichte van de spiraalarmen.
De spiraalvormige armen van de Melkweg. Onze zon is in het Orion-Cygnus-arm.
Mythe
In de Griekse mythologie plaatst Zeus zijn zoon (de baby Herakles) wiens moeder een sterfelijke vrouw was op Hera's borst terwijl ze slaapt, zodat de baby haar goddelijke melk zal drinken en onsterfelijk zal worden. Hera wordt echter wakker terwijl ze de baby borstvoeding geeft en beseft dat ze een baby geeft die ze niet kent. Volgens de Griekse mythologie duwt ze de baby dan weg en een stroom van haar melk besproeit de nachtelijke hemel, waardoor er een vage band van licht ontstaat die bekend staat als de Melkweg.
Gerelateerde pagina's
Vragen en antwoorden
V: Wat is de Melkweg?
A: De Melkweg is ons thuisstelsel.
V: Hoeveel sterren zijn er in de Melkweg?
A: De Melkweg bevat meer dan 200 miljard sterren.
V: Wat is de diameter van de Melkweg?
A: De Melkweg heeft een diameter van ongeveer 170.000 of 200.000 lichtjaar.
V: Wat is de structuur van de Melkweg?
A: De Melkweg is een balkspiraalstelsel met drie hoofdonderdelen: een schijf, een uitstulping in de kern en een buitenste halo eromheen.
V: Wat is de Lokale Groep?
A: De Lokale Groep is een groep van drie grote sterrenstelsels en meer dan 50 kleinere sterrenstelsels waartoe de Melkweg behoort.
V: Wat is de naaste buur van de Melkweg?
A: Het Canis Major Dwergstelsel, dat ongeveer 25.000 lichtjaar van de Aarde verwijderd is, is de naaste buur van de Melkweg.
V: Wanneer zal het Andromedastelsel met de Melkweg botsen?
A: Het Andromedastelsel zal over ongeveer 3,75 miljard jaar met het Melkwegstelsel in botsing komen.
