Vera Menchik
Vera Menchik (Moskou, 16 februari 1906 - Londen, 27 juni 1944) was een Brits-Tsjechische schaakster. Menchik was de eerste wereldkampioene schaken voor vrouwen. Ze nam ook deel aan schaaktoernooien met enkele van 's werelds grootste mannelijke schaakmeesters en versloeg velen van hen, waaronder wereldkampioen Max Euwe. p256
Leven
Vera Menchik, dochter van een Tsjechische vader en een Britse moeder, werd geboren in Moskou. In de nasleep van de Eerste Wereldoorlog en de Russische Revolutie verhuisde haar familie in 1921 naar Engeland. Haar vader leerde haar schaken toen ze negen was en in het jaar van haar aankomst in Engeland op vijftienjarige leeftijd won ze het Britse meisjeskampioenschap. Het jaar daarop werd ze leerling van Géza Maróczy, de belangrijkste Hongaarse grootmeester in die tijd.
Ze won het eerste wereldkampioenschap voor vrouwen in 1927 en verdedigde haar titel zes keer met succes in alle andere kampioenschappen in haar leven, en verloor slechts één partij, terwijl ze 78 partijen won en vier partijen remise hield. Dit waren all-play-all toernooien, meestal gehouden naast Schaakolympiades. Londen 1927 (+10 -0 =1). Hamburg 1930 (+6 -1 =1). Praag 1931 (+8 -0 =0). Folkestone 1933 (+14 -0 =0). Warschau 1935 (+9 -0 =0). Stockholm 1937 (+14 -0 =0). Buenos Aires 1939 (+17 -0 =2).
Bovendien won Menchik twee wedstrijden tegen haar rivale Sonja Graf voor de titel Wereldkampioen Vrouwen; (+3 -1 =0) in Rotterdam 1934, en (+9 -2 =5) in Semmering 1937.
Vanaf 1929 nam ze deel aan een aantal internationale toernooien van Hastings. Toen ze datzelfde jaar deelnam aan het toernooi in Carlsbad, maakte de Weense meester Albert Becker haar deelname belachelijk door voor te stellen dat elke speler die Menchik in het toernooispel versloeg, het lidmaatschap van de Vera Menchik Club zou moeten krijgen. In het toernooi werd Becker zelf het eerste lid van de "club". Naast Becker omvatte de "Vera Menchik Club" uiteindelijk grootmeesters als Max Euwe, Mir Sultan Khan, Samuel Reshevsky, Friedrich Sämisch, Lajos Steiner en vrijwel elke vooraanstaande Britse speler van die tijd.
Menchiks grootste succes op internationale toernooien was in Ramsgate 1929, toen ze tweede werd met Akiba Rubinstein, slechts een half punt achter voormalig wereldkampioen José Raúl Capablanca, en voor haar leraar Géza Maróczy. In 1934 werd ze derde in Maribor, voor Rudolph Spielmann en Milan Vidmar. In 1942 won ze een partij tegen internationaal meester Jacques Mieses (vier overwinningen, vijf remises, één verlies).
Vera was een professionele speelster. Vanaf het eind van de jaren twintig was zij de manager en huisprofessional van de Empire Chess Club, die gevestigd was op de bovenste verdieping van Whiteleys winkel in Queensway, West-Londen. In 1939 werd ze benoemd in het nieuwe Nationale Schaakcentrum. p256
In 1937, op 31-jarige leeftijd, trouwde Vera Menchik met R.H.S Stevenson (1878-1943), 28 jaar ouder, die een vooraanstaand schaakorganisator en mecenas was. Vera Menchik's jongere zus Olga was ook een toernooischaakster. In 1944, tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen de 38-jarige Vera nog wereldkampioene bij de vrouwen was, werden de twee zussen en hun moeder gedood door een V-1 raket, die hun huis verwoestte.
De trofee voor het winnende team in de Olympiade voor Vrouwenschaak staat bekend als de Vera Menchik Cup. p256
Biografieën van Menchik
- Bykhova E.I. 1954. Vera Menchik. In Russisch, 93 geannoteerde partijen plus biografie.
- Kalendovsky J. 1986. Klub Very Menčíková. In het Tsjechisch, 94 geannoteerde partijen plus biografie.
