William Benjamin Carpenter | arts, ongewervelde zoöloog en fysioloog

William Benjamin Carpenter MD MRCS CB FRS (29 oktober 1813 - 19 november 1885) was een Engelse arts, ongewervelde zoöloog en fysioloog. Hij speelde een belangrijke rol in de beginfase van de verenigde Universiteit van Londen.

Carpenter werd op 29 oktober 1813 in Exeter geboren als oudste zoon van Dr. Lant Carpenter, een belangrijke Unitarische predikant die een "opkomende generatie Unitarische intellectuelen" beïnvloedde. Van zijn vader erfde Carpenter het geloof in de wezenlijke wetmatigheid van de schepping: dit betekende dat natuurlijke oorzaken de verklaring vormden voor de wereld zoals wij die aantreffen. William omarmde deze "naturalistische kosmogenie" als zijn uitgangspunt.

Hoewel hij medisch gekwalificeerd was, was hij vooral bekend om zijn werk over mariene zoölogie, met name de lagere organismen zoals Foraminifera en crinoïden. Deze onderzoeken gaven een impuls aan diepzeeonderzoek, zoals het oceanografisch onderzoek in 1868 met de HMS Lightning en later de meer beroemde Challenger Expeditie.

Op lange termijn is hij echter bekend geworden als grondlegger van het idee van het adaptieve onbewuste. Hij stelde vast dat het menselijk perceptueel systeem bijna volledig buiten het bewustzijn opereert. Dezelfde waarnemingen werden ook gedaan door Hermann Helmholtz. Misschien omdat deze opvattingen in strijd waren met de theorieën van Descartes, werden ze honderd jaar lang genegeerd. Carpenter merkte dat hoe meer hij het mechanisme van het denken bestudeerde, hoe duidelijker het werd dat het grotendeels buiten het bewustzijn om werkt. Hij merkte dat de onbewuste vooroordelen sterker kunnen zijn dan het bewuste denken en dat ze gevaarlijker zijn omdat ze zich buiten het bewustzijn afspelen. Hij merkte ook op dat emotionele reacties zich buiten het bewustzijn kunnen voordoen totdat de aandacht erop wordt gevestigd:

"Onze gevoelens voor personen en voorwerpen kunnen de meest belangrijke veranderingen ondergaan, zonder dat wij ons in het minst bewust zijn van de verandering die daarin heeft plaatsgevonden, totdat wij onze aandacht richten op onze eigen mentale toestand".

Ook beweerde hij zowel de vrijheid van de wil als het bestaan van het ego.

In de volksmond was hij wellicht bekender om zijn werk tegen alcoholisme, waarvoor hij een prijs van 100 guineas won. Het was een van de eerste boeken over matiging.

In 1856 werd Carpenter griffier van de Universiteit van Londen en bekleedde dat ambt drieëntwintig jaar lang. Hij werd Ridder in de Orde van het Bad.

Werkt

Timmerman, William Benjamin 1839. Principes van algemene en vergelijkende fysiologie. Londen.
Carpenter, William Benjamin 1842 [eerste editie]; 1843 [eerste Amerikaanse editie]. Beginselen van de menselijke fysiologie. Londen en Philadelphia.
Timmerman, William Benjamin 1844. Plantaardige en systematische plantkunde. Londen: Orr.
Timmerman W.B. 1844-45. Zoology: being a systematic account of the general structure, habits, instincts and uses of the principal families of the animal kingdom. 2 vols: London: Rees.
Carpenter, William B. 1848. Animal physiology. 2nd ed, London: Wm. S. Orr, p. 579. De eerste editie was 1843, opgedragen aan Sir James Clark.
Timmerman, William Benjamin 1850. Condie, David Francis, ed. On the use and abuse of alcoholic liquors, in health and disease. Londen: Churchill.
Carpenter, William Benjamin 1852. On the influence of suggestion in modifying and directing muscular movement, independent of volition. Proceedings of the Royal Institution of Great Britain: 147-153.
Timmerman W.B. 1856. De microscoop en zijn openbaringen. London: Churchill.
Timmerman, William Benjamin 1862. Inleiding tot de studie van Foraminifera. Londen: Ray Society.
Timmerman, William Benjamin 1874. Principes van mentale fysiologie. Londen: Henry S. King. (facsimile door Thoemmes Press 1998. ISBN 1-85506-662-9; heruitgegeven door Cambridge University Press 2009. ISBN 978-1-108-00528-9).
Timmerman, William Benjamin 1887. Mesmerism, spiritualism, etc: historically and scientifically considered. New York: Appleton.
Carpenter, William Benjamin & Carpenter, J. Estlin 1888. Nature and man: essays scientific and philosophical. Londen: Kegan Paul & Trench. Een postume verzameling van zijn geschriften in tijdschriften.

Vragen en antwoorden

V: Wie was William Benjamin Carpenter?

A: William Benjamin Carpenter was een Engelse arts, ongewervelde zoöloog en fysioloog. Hij speelde een belangrijke rol in de beginfase van de verenigde Universiteit van Londen.

V: Wat erfde hij van zijn vader?

A: Van zijn vader erfde Carpenter het geloof in de wezenlijke wetmatigheid van de schepping; dit betekende dat natuurlijke oorzaken de verklaring vormden voor de wereld zoals wij die aantreffen.

V: Wat voor soort onderzoek deed hij?

A: Hoewel hij medisch gekwalificeerd was, was hij vooral bekend om zijn werk op het gebied van de mariene dierkunde, met name de lagere organismen zoals Foraminifera en crinoïden. Deze onderzoeken gaven een impuls aan diepzeeonderzoek, zoals het oceanografisch onderzoek van 1868 met de HMS Lightning en later de bekendere Challenger Expeditie.

V: Wat observeerde hij over de menselijke waarneming?

A: Hij merkte op dat het menselijke perceptuele systeem bijna volledig buiten het bewustzijn opereert. Deze zelfde waarnemingen werden ook gedaan door Hermann Helmholtz.

V: Wat merkte hij nog meer op over onbewuste denkprocessen?

A: Hij merkte op dat onbewuste vooroordelen sterker kunnen zijn dan bewuste gedachten en dat zij gevaarlijker zijn omdat zij zich buiten het bewustzijn afspelen. Hij merkte ook op dat emotionele reacties zich buiten het bewustzijn kunnen voordoen totdat de aandacht erop wordt gevestigd.

V: Waar staat William Benjamin Carpenter in de populaire cultuur om bekend?

A: In de populaire cultuur is hij misschien beter bekend om zijn werk tegen alcoholisme, waarvoor hij een prijs van 100 guineas won; het was een van de eerste boeken over matiging die in die tijd werden geschreven.

V: Welke andere prestaties heeft William nog meer geleverd?

A: In 1856 werd Carpenter Registrar van de Universiteit van Londen, en bekleedde deze functie drieëntwintig jaar lang; in die tijd werd hij tot Companion of Order Bath benoemd.