Verschillen Amerikaans en Brits Engels: spelling, grammatica en vocabulaire

Ontdek heldere verschillen tussen Amerikaans en Brits Engels: spelling, grammatica, interpunctie en vocabulaire. Leer praktische voorbeelden en voorkom fouten.

Amerikaans Engels en Brits Engels zijn de twee belangrijkste dialecten (soorten) van de Engelse taal. Amerikaans Engels wordt gesproken in de Verenigde Staten, terwijl Brits Engels wordt gesproken in het Verenigd Koninkrijk. Beide soorten Engels verschillen op sommige punten van elkaar, bijvoorbeeld in spelling, interpunctie, grammatica en woordenschat.

Spelling

Er zijn duidelijke, veelvoorkomende spellingverschillen. Enkele voorbeelden:

• -our vs -or: Brits colour, honour — Amerikaans color, honor.
• -re vs -er: Brits centre, metre — Amerikaans center, meter.
• -ise/-yse vs -ize/-yze: Brits vaak realise, analyse, Amerikaans meestal realize, analyze. (Let op: sommige Britse stijlgidsen zoals Oxford accepteren ook -ize.)
• Dubbele medeklinkers: Brits travelling, travelled — Amerikaans traveling, traveled (regels voor dubbeling verschillen afhankelijk van klemtoon en eindletters).
• -ogue vs -og: Brits dialogue — Amerikaans soms dialog (beide vormen komen voor afhankelijk van woord en stijl).
• Verschillen in werkwoordsvormen: Brits learnt, spoilt — Amerikaans learned, spoiled; ook got (Brits) vs gotten (Amerikaans).
• Latijnse/Griekse voorzetsels: Brits paediatric — Amerikaans pediatric.

Interpunctie en typografische gewoonten

• Aanhalingstekens: Amerikaans Engels gebruikt meestal dubbele aanhalingstekens ("...") en plaatst punten en komma's doorgaans binnen de aanhalingstekens. Brits Engels gebruikt vaker enkele aanhalingstekens ('...') en plaatst interpunctie soms buiten de aanhalingstekens afhankelijk van betekenis.
• Serial comma / Oxford comma: Amerikaans Engels gebruikt vaker de serial comma (bijv. "red, white, and blue"); Brits Engels laat die komma vaak weg, tenzij nodig voor duidelijkheid.
• Titels en afkortingen: In Amerika is het gebruikelijk om punten te zetten bij titels: Mr., Dr., Mrs. In veel Britse stijlen wordt de punt weggelaten: Mr, Dr, Mrs.

Grammatica en gebruik

• Present perfect vs simple past: Brits Engels gebruikt vaker de present perfect voor recente handelingen met woorden als just, already, yet ("I've just eaten"). Amerikaans Engels accepteert vaak de simple past ("I just ate").
• Collectieve zelfstandige naamwoorden: In Amerikaans Engels wordt een collectief als één geheel gezien: "The team is ready." In Brits Engels is het gebruikelijker om ook meervoud te gebruiken: "The team are ready." Beide vormen komen voor, afhankelijk van de nadruk.
• Hulpwerkwoorden en uitdrukkingen: Amerikaanse sprekers zeggen vaker on the weekend, Britten zeggen at the weekend. Verder verschilt het gebruik van have/has got en have gotten zoals eerder genoemd.
• Voorzetsels en woordvolgorde: Kleine verschillen zoals different to (Brits) vs different from (Amerikaans) komen voor, evenals variaties in woordkeuze en collocaties.

Woordenschat (vocabulaire)

Veel dagelijkse woorden verschillen tussen beide varianten. Enkele vaak voorkomende voorbeelden:

• Amerikaans: truck — Brits: lorry
• Amerikaans: apartment — Brits: flat
• Amerikaans: elevator — Brits: lift
• Amerikaans: fries — Brits: chips
• Amerikaans: chips — Brits: crisps
• Amerikaans: cookie — Brits: biscuit
• Amerikaans: diaper — Brits: nappy
• Amerikaans: fall — Brits: autumn
• Amerikaans: sweater — Brits: jumper

Uitspraak en accent

Een groot hoorbaar verschil is de uitspraak. Algemene kenmerken:

• Rhoticiteit: General American is meestal rhotisch — de r wordt in veel posities uitgesproken. Veel Britse accenten zoals Received Pronunciation (RP) zijn non-rhotic — de r aan het einde van een syllabe wordt niet uitgesproken.
• Klemtoon en klinkers: Er zijn systematische verschillen in klinkers en klemtoonpatronen (bijvoorbeeld bath, can't, schedule), wat tot herkenbare accentverschillen leidt.

Data, tijden en maten

• Datum: Amerikaans formaat is meestal maand/dag/jaar (MM/DD/YYYY); Brits formaat is dag/maand/jaar (DD/MM/YYYY).
• Tijd: Amerikanen gebruiken veelal 12-uursnotatie met AM/PM; Britten gebruiken zowel 12- als 24-uursnotatie (vooral in officiële contexten).
• Meetstelsels: De Verenigde Staten gebruikt grotendeels het imperiale (US customary) systeem (miles, inches), terwijl het Verenigd Koninkrijk grotendeels metrisch is maar nog steeds enkele imperiale eenheden (miles, pints) hanteert.

Praktische tips voor schrijvers en leerlingen

• Kies een variant en blijf consistent. Bepaal van tevoren of je Amerikaans of Brits Engels gebruikt (bijv. voor studie, publicatie of doelgroep) en houd die keuze consequent aan.
• Gebruik spellingscontrole en stijlhandleidingen. Stel je taalinstellingen in op English (United States) of English (United Kingdom) in je tekstverwerker. Raak vertrouwd met stijlhandboeken die relevant zijn voor jouw context (Chicago Manual of Style, AP Stylebook, Oxford, Guardian, enz.).
• Let op doelpubliek. Schrijf voor wie je schrijft: Amerikaanse lezers verwachten vaak andere spelling en interpunctie dan Britse lezers.
• Leer de meest voorkomende woordenschatverschillen. Dit voorkomt verwarring in communicatie (bijv. vraag niet om een "jumper" aan een Amerikaan als je een trui bedoelt zonder uitleg).

Hoewel er veel verschillen zijn, blijven Amerikaans en Brits Engels elkaar grotendeels verstaanbaar. Veel variatie binnen elk land en tussen regio's betekent dat context en consistentie het belangrijkst zijn. Voor wie Engels leert: concentreer je eerst op het begrijpelijk communiceren; de nuances tussen Brits en Amerikaans leer je geleidelijk aan door veel te lezen en te luisteren naar beide varianten.

Spelling

Er zijn veel woorden die hetzelfde klinken in zowel Amerikaans als Brits Engels, maar verschillende schrijfwijzen hebben, voornamelijk als gevolg van de spellingshervormingen van Noah Webster. Brits Engels houdt vaak meer traditionele manieren aan om woorden te spellen dan Amerikaans Engels. Bijvoorbeeld:

• De meeste woorden die in het Brits Engels eindigen op -our (colour, labour) eindigen in het Amerikaans Engels op -or (color, labor).
• De meeste woorden die in het Brits Engels eindigen op -re (metre, centre) eindigen in het Amerikaans Engels op -er (meter, center).
• De meeste woorden uit het Grieks en Latijn die in het Brits Engels met ae of oe worden geschreven (anaemia, diarree) worden in het Amerikaans Engels met een e geschreven (anemia, diarree). Maar de Britse spelling archaeology is nog steeds gangbaar in het Amerikaans Engels, terwijl de Amerikaanse schrijfwijzen encyclopedia (van het Latijnse encyclopaedia) en medieval (van het Latijnse mediaevalis) gangbaar zijn in het Brits Engels.
• Werkwoorden die in Brits Engels kunnen eindigen op -ise of -yse (analyseren, realiseren) eindigen in Amerikaans Engels altijd op -ize en -yze (analyseren, realiseren). De Oxford English Dictionary (een woordenboek voor Brits Engels) gebruikt werkwoorden die eindigen op -ize en -yse (analyseren, realiseren).
• Zelfstandige naamwoorden die in het Brits Engels eindigen op -isation (organisatie, realisatie) eindigen in het Amerikaans Engels op -ization (organisatie, realisatie). De Oxford English Dictionary gebruikt zelfstandige naamwoorden die eindigen op -ization.
• De meeste woorden van Franse oorsprong die in het Brits Engels eindigen op -ogue (analogue, dialogue) eindigen in het Amerikaans Engels op -og (analog, dialog). Sommige woorden in de Britse spelling, bijvoorbeeld dialogue, demagogue, komen echter nog steeds veel voor in het Amerikaans Engels.
• Verbogen woorden die in Brits Engels met een dubbele l worden geschreven (cancelled, travelled) worden in Amerikaans Engels met een enkele l geschreven (canceled, traveled). Deze spellingswijziging wordt niet altijd gevolgd in Amerikaans Engels (cancellation).
• Sommige verbogen woorden die in het Brits Engels met een stille e in het midden worden geschreven (ageing, judgement), worden in het Amerikaans Engels zonder de stille e geschreven (aging, judgment). Deze spellingswijziging wordt niet altijd gevolgd in het Amerikaans Engels (changeable).
• Sommige werkwoorden in de verleden tijd eindigen op -t in Brits Engels (learned, spelt) en op -ed in Amerikaans Engels (learned, spelt). De laatste letter wordt meestal in beide gevallen uitgesproken.

Omdat sommige chemische elementen een verschillende spelling hebben in Amerikaans en Brits Engels, moet de IUPAC in haar documenten slechts één spelling van een woord gebruiken. Bijvoorbeeld:

• Aluminium in Brits Engels wordt aluminium in Amerikaans Engels. IUPAC gebruikt de Britse spelling aluminium.
• Caesium in Brits Engels wordt cesium in Amerikaans Engels. IUPAC gebruikt de Britse spelling cesium.
• Zwavel, sulfaat en sulfide in Brits Engels wordt sulfur, sulfate en sulfide in Amerikaans Engels. IUPAC gebruikt de Amerikaanse spelling sulfur.

 
Spelling van enkele woorden in Amerikaans, Canadees, Brits en Australisch Engels  

Vragen en antwoorden

V: Wat zijn de twee belangrijkste dialecten van het Engels?

V: Waar wordt Amerikaans Engels gesproken?

V: Waar wordt Brits Engels gesproken?

V: Waarin verschillen Amerikaans en Brits Engels van elkaar?

V: Is er een verschil tussen de Amerikaanse en Britse spelling?

V: Zijn er verschillen tussen Amerikaanse en Britse interpunctieregels?

V: Verschilt de woordenschat tussen deze twee soorten Engels?

Zoek op letter