Roodkapje

Verhaal

De meest voorkomende versie van het verhaal is die welke door de gebroeders Grimm in de 19e eeuw is geschreven. ^[] De gebroeders Grimm luisterden naar veel traditionele verhalen van oude mensen en schreven die op in een boek. ^[] Veel "sprookjes", zoals ze meestal worden genoemd, werden bekender door het boek van Grimm. ^[] De titel van het verhaal is correct vertaald als "Roodkapje", hoewel het in het Engels meestal bekend staat als "Little Red Riding Hood".

Een meisje heeft een rode muts (of mantel met kap) gekregen om te dragen. Haar moeder stuurt haar om eten naar haar zieke grootmoeder te brengen. De moeder zegt haar dat ze onderweg niet mag stoppen. Een wolf ziet het meisje door het bos lopen en beraamt een plan om haar op te eten. De wolf vraagt beleefd aan het meisje waar ze heen gaat. Het meisje antwoordt hem, omdat hij vriendelijk lijkt. De wolf zegt dat het meisje bloemen moet plukken voor haar grootmoeder. Terwijl zij bloemen plukt, gaat de wolf naar grootmoeders huis en eet haar op. Hij trekt de slaapmuts van de grootmoeder aan en kruipt in haar bed. Als het meisje bij haar grootmoeder aankomt, kruipt ze bij de wolf in bed.

In de Perrault-versie is het meisje verbaasd te zien hoe haar "grootmoeder" eruit ziet zonder haar kleren. "Wat heb je grote armen!" roept ze. "Des te beter om je mee te omhelzen!" antwoordt de wolf. De dialoog gaat verder, met het kind dat andere lichaamsdelen opmerkt, tot ze de grote tanden van de wolf opmerkt. "Wat heb jij grote tanden!" roept ze. "Hoe beter om je mee op te eten!" antwoordt de wolf. "Ik zal je opvreten."

De wolf springt op het kind en eet het meisje op. In de Grimms' versie komt een houthakker en snijdt het lichaam van de wolf open. Hij redt de grootmoeder en het meisje, die nog in leven zijn in de maag van de wolf. Dan worden er stenen in het lichaam van de wolf gelegd om de wolf te doden.

In dit Duitse prentenboek heeft Roodkapje een glas bier ingeschonken voor haar grootmoeder.

Geschiedenis van het verhaal

Het verhaal van Roodkapje lijkt al eeuwenlang in verschillende landen te worden verteld, onder verschillende namen. In Frankrijk wordt het verhaal waarschijnlijk al minstens 700 jaar verteld. In Italië zijn er verschillende versies. Een daarvan heet De valse grootmoeder. Er is ook een verhaal uit China dat zo heet, De Grootmoeder Tijger.

In de oude versies van het verhaal is de wolf soms een verschrikkelijk monster of een weerwolf. In één versie van het verhaal geeft de wolf het meisje wat te eten. Het is een deel van het lichaam van haar grootmoeder. De wolf zegt tegen het meisje dat ze al haar kleren in het vuur moet gooien, en in bed moet kruipen. Ze zegt dat ze eerst naar het toilet moet. De wolf bindt haar vast met een lang touw, zodat ze niet weg kan lopen zonder dat hij het weet. Maar het meisje doet het touw om iets anders heen, en ontsnapt.

Charles Perrault

Het verhaal werd voor het eerst geschreven en gepubliceerd in een boek uit 1697 van de Franse schrijver Charles Perrault. De naam van het boek, in het Engels, is Tales and Stories of the Past with Morals: Tales of Mother Goose. Het verhaal heet The Little Red Cap (Le Petit Chaperon Rouge). Perrault's versie van het verhaal is de originele gedrukte versie, maar het is waarschijnlijk gebaseerd op een oudere mondelinge traditie. Het is niet zeker of Perrault een volksverhaal kende uit het zuiden van Frankrijk over een meisje dat op slimme wijze ontsnapt aan een weerwolf die het bed van haar grootmoeder bezet.

Perrault wilde een sterk punt maken over wijs en dwaas gedrag. Hij wilde laten zien dat een mooie jonge vrouw het gevaar liep dat mannen met een slechte moraal haar probeerden te verleiden tot "verkeerd gedrag". In het verhaal van Perrault wordt het meisje opgegeten en is er geen happy end.

Het verhaal is in de eeuwen na de publicatie vele malen veranderd. Het wijkt een beetje af van de manier waarop de gebroeders Grimm het vertellen. In hun versie doodt een jager de kindverslindende wolf. Daarna bevrijdt hij de heldin uit de maag van het dier.

Het verhaal vertellen voor jonge kinderen

Roodkapje verschijnt vaak als prentenboek of in verhalenbundels voor heel jonge kinderen. Net als een sprookje zijn deze boeken bedoeld om te vertellen en te luisteren, niet om alleen te lezen. In veel hervertellingen van het verhaal voor heel jonge kinderen wordt het te beangstigend gevonden dat grootmoeder wordt opgegeten. Dus verstopt oma zich in de kast. In deze vertellingen wordt Roodkapje gered door een jager of de houthakker op het moment dat de wolf haar schort grijpt. ^[]

Een belangrijk onderdeel van het verhaal zijn de vragen en antwoorden. Een jong kind kan deze delen leren en zeggen met de persoon die het verhaal voorleest. In het verhaal klopt de wolf aan bij de grootmoeder. Het verhaal gaat:

"Klop, klop!"

"Wie is daar?"

"Roodkapje.

"Til de klink op en loop naar binnen!"

Het tweede deel van de herhalende delen van het verhaal gebeurt wanneer Roodkapje de wolf in het bed van haar grootmoeder ziet.

Roodkapje zegt: "Wat heb jij grote ogen!" en de wolf antwoordt: "Des te beter om je mee te zien!"

Roodkapje zegt "Wat heb jij grote oren!" en de wolf antwoordt "Hoe beter om je te horen!"

Roodkapje zegt: "Wat heb jij grote tanden!" en de wolf antwoordt: "Beter om je mee op te eten!"

Deze regels zijn het bekendste deel van het verhaal en worden vaak geciteerd. Ze worden beschouwd als een belangrijk onderdeel van een goede "vertelling" die het verhaal spannender maakt voor jonge kinderen. ^[]

Dit heeft geleid tot klop, klop grappen. Het heeft ook geleid tot een voedertijdspelletje voor kleine kinderen, waarbij de ouder de mond van het kind opent door de neus als "klink" te gebruiken, en een lepel voedsel in de mond van het kind stopt bij "walk in!"

Verhalen met sommige van dezelfde ideeën

Er zijn veel^[] verhalen waarin een hongerige wolf een jong mens of dier bedreigt. In de meeste van deze verhalen ontsnapt de jongeling door sluwheid (slimheid). Eén verhaal is het Russische sprookje Peter en de Wolf. De gebroeders Grimm vertelden het verhaal van de kleine kinderen en de wolf. Nog zo'n verhaal is The Three Little Pigs, voor het eerst gepubliceerd door James Orchard Halliwell-Phillipps.

Er is een Noorse legende die een vraag- en antwoordgedeelte heeft dat lijkt op de vragen die Roodkapje aan de wolf stelt. In dit verhaal doet Thor alsof hij de mooie bruid van een reus is. De reus stelt dezelfde soort vragen over Thor, die eigenlijk een vermomde man is.

Een Engelse illustratie uit de jaren 1920

Betekenissen

Zoals in veel sprookjes zijn er ook in Roodkapje verborgen boodschappen te vinden. Mensen hebben zeer verschillende interpretaties (manieren om de verborgen betekenissen te begrijpen). Er zijn twee belangrijke manieren waarop het verhaal van Roodkapje kan worden geïnterpreteerd. ^[]

De eerste soort interpretatie gaat over moraal. Het gaat over wat goed is en wat fout.

• De gemakkelijkste boodschap voor kinderen is dat het gevaarlijk kan zijn vreemden te vertrouwen.
• Een meer volwassen interpretatie gaat over seksualiteit. Sommige mensen denken dat het verhaal van het meisje dat "opgegeten" wordt, eigenlijk een symbool is voor verkrachting. Susan Brownmiller schreef er een boek over, genaamd Tegen onze wil. Sommige andere versies van het verhaal lijken meer over verkrachting te gaan dan de manier waarop de gebroeders Grimm het schreven, dat was voor kinderen.
• Charles Perrault maakt zijn bedoeling heel duidelijk. Aan het eind van het verhaal schrijft hij:

"Uit dit verhaal leert men dat kinderen, vooral jonge meisjes, mooi, hoffelijk en goed opgevoed, er verkeerd aan doen naar vreemden.... te luisteren. Alle wolven zijn niet van dezelfde soort ....er is een soort [die] niet luidruchtig, noch hatelijk, noch boos is, maar tam, gedienstig en zachtaardig, die de jonge dienstmeisjes in de straten en zelfs in hun huizen volgt. Helaas,.... deze vriendelijke wolven zijn ... de gevaarlijkste!"

Perrault schreef niet alleen over verkrachting, maar ook over seks voor het huwelijk, wat een vreselijke schande zou zijn voor het meisje en haar familie. ^[]

• Erich Fromm baseerde zijn ideeën alleen op het verhaal dat de gebroeders Grimm schreven. Hij ziet het rode kapje van Roodkapje als een symbool voor menstruatie.
• In oude Franse en Italiaanse versies van het verhaal is het meisje onafhankelijk en slim. Ze bedriegt de wolf en ontsnapt zonder enige hulp.

De tweede manier om de verhalen te zien heeft niets te maken met het gedrag of de gevoelens van de mensen. Deze interpretaties hebben te maken met de cyclus van de zon en de seizoenen, en met de cyclus van het leven, met mensen die sterven en geboren worden.

• Eén interpretatie gaat over dag en nacht. In deze interpretatie is de felrode kap van Roodkapje een symbool voor de zon. De zon wordt opgeslokt door de verschrikkelijke nacht (de wolf). Wanneer ze weer wordt uitgesneden, vertegenwoordigt dit de dageraad. Dit vertoont gelijkenis met de Noorse legende van de wolf Skoll (of Fenrir) die de zon opslokt bij Ragnarök.
• Een andere interpretatie is dat het verhaal gaat over het seizoen van de lente, of de maand mei, die de winter ontvlucht. Het verhaal zou kunnen worden gezien als een beschrijving van het ritueel van de meikoningin dat de komst van de lente voorstelt, met de kroon van bloemen vervangen door de rode kap.

Op deze foto heeft de wolf heel slechte gedachten over het kleine meisje.

Aanpassingen

Andere hervertellingen

François Adrien Boieldieu (1775 - 1834) maakte een opera van het verhaal. De opera heet Le petit chaperon rouge. De eerste opvoering was in Parijs, in het jaar 1818.

In 1927 gebruikte Sir Compton MacKenzie Roodkapje als het centrale personage in een roman voor kinderen "Santa Claus in Summer". Roodkapje, in deze hervertelling, is de dochter van een struikrover genaamd Riding Hood.

Het verhaal is aangepast in verschillende media. Tex Avery maakte er een tekenfilm van, Red Hot Riding Hood. Hij paste het verhaal aan om het aantrekkelijker te maken voor volwassenen. Roodkapje werkt in een striptease club. De wolf, gekleed in een pak, gaat achter de stripper aan (een stripper is iemand die zijn of haar kleren in het openbaar uittrekt).

Roald Dahl hervertelde het verhaal in een grappig gedicht over Roodkapje. Het staat in zijn bundel Revolting Rhymes.

Lon Po Po is een oude Chinese versie van Roodkapje die in 1990 de Randolph Caldecott medaille won voor de aquarel- en pastelillustraties van Young.

Art

Er zijn veel schilderijen gemaakt van Roodkapje. Kunstenaars die dit verhaal hebben geschilderd zijn George Frederick Watts, Samuel Albrecht Anker, en François Richard Fleury.

In dit Franse schilderij van François Richard Fleury, zal het meisje misschien ontsnappen.