Natron
Natron is een natuurlijk mengsel van natriumcarbonaatdecahydraat (Na2CO3-10H2O, een soort natriumcarbonaat) en ongeveer 17% natriumbicarbonaat (ook wel nahcoliet of bakpoeder, NaHCO3), samen met kleine hoeveelheden huishoudelijk zout (haliet, natriumchloride) en natriumsulfaat. Natron is wit of zonder kleur als het puur is. Het kan grijs of geel zijn met onzuiverheden. Natronafzettingen worden soms gevonden in zoute (zoute) meerbeddingen die in een droge omgeving zijn ontstaan. In de loop van de geschiedenis heeft natron vele praktische toepassingen gehad die nog steeds worden gebruikt in het brede scala van moderne toepassingen van de samenstellende minerale componenten.
In de moderne mineralogie betekent het woord natron alleen het natriumcarbonaatdecahydraat (gehydrateerd natriumcarbonaat) dat het grootste deel van het historische zout uitmaakt.
Etymologie
Het Engelse woord natron is een Franse cognate die afkomstig is van het Spaanse natrón via het Griekse νιτρων nitron, dat afkomstig is van het oudeEgyptische woord netjeri, wat natron betekent. Het moderne chemische symbool voor natrium, Na, is een afkorting van de Nieuwe Latijnse naam natrium van dat element, die afkomstig is van natron.
Gebruik
Historische natron werd geoogst als een zoutmengsel uit droge meerbeddingen in het oude Egypte en wordt al duizenden jaren gebruikt als schoonmaakmiddel. Samen met olie was het een vroege vorm van zeep. Het verzacht het water en verwijdert tegelijkertijd olie en vet. Natron was ook een reinigingsmiddel voor de tanden en een vroege mondspoeling. Het mineraal werd gemengd tot vroege antiseptica voor wonden en kleine snijwonden. Natron kan gebruikt worden om vis en vlees te drogen en te conserveren. Het was ook een oud huishoudelijk insecticide, werd gebruikt voor het maken van leer en als bleekmiddel voor kleding.
Het mineraal werd gebruikt in de Egyptische mummificatie omdat het water absorbeert en een droogmiddel was. Ook verhoogt het carbonaat in natron bij blootstelling aan vocht de pH, wat een goede omgeving is voor bacteriën. In sommige culturen werd gedacht dat natron zowel de levende als de dode geestelijk veilig hield. Natron werd toegevoegd aan ricinusolie om een rookvrije brandstof te maken, waardoor Egyptische ambachtslieden kunstwerken in oude graven konden schilderen zonder ze te besmeuren met roet.
Natron is een ingrediënt voor het maken van een kleur genaamd Egyptisch blauw. Het werd door de Romeinen en anderen gebruikt met zand en kalk in de keramiek- en glasindustrie, in ieder geval tot 640 CE. Het mineraal werd ook gebruikt als een flux om edelmetalen samen te solderen.
Afname van het gebruik
De meeste toepassingen van natron, zowel thuis als in de industrie, werden in de loop der tijd vervangen door nauw verwante natriumverbindingen en mineralen. De reinigende eigenschappen van Natron worden nu commercieel geleverd door natriumcarbonaat, het belangrijkste samengestelde ingrediënt van het mengsel, samen met andere chemicaliën. Natriumcarbonaat verving ook natron in de glasproductie. Sommige van zijn oude huishoudelijke taken worden nu ook gevuld met gewone soda, het andere zinvolle ingrediënt van natron.
Chemie van gehydrateerd natriumcarbonaat
Natron is ook de mineralogische naam voor de verbinding natriumcarbonaatdecahydraat (Na2CO3-10H2O), dat het hoofdbestanddeel is van historisch natron. Natriumcarbonaatdecahydraat heeft een soortelijk gewicht van 1,42 tot 1,47 en een Mohs-hardheid van 1. Het kristalliseert in het monoklien-domatische kristalsysteem, waarbij meestal efflorescences en korsten worden gevormd.
De term gehydrateerd natriumcarbonaat wordt vaak gebruikt om het monohydraat (Na2CO3-H2O), het decahydraat en het heptahydraat (Na2CO3-7H2O) te omvatten, maar wordt in de industrie vaak gebruikt om alleen het decahydraat aan te duiden. Zowel het hepta- als het decahydraat effloresce (verlies van water) in droge lucht en worden gedeeltelijk omgezet in het monohydraat thermonatriet Na2CO3-H2O.
Als bron van natriumcarbonaat
Natriumcarbonaatdecahydraat blijft hetzelfde bij kamertemperatuur, maar het verandert in het kristalmateriaal Na2CO3-7H2O, dan boven 37-38 °C (99-100 °F) naar natriumcarbonaatmonohydraat, Na2CO3-H2O, als de temperatuur 32 °C (90 °F) wordt. Hierdoor komt een meestal heldere, kleurloze zoute soort water vrij met een beetje vast thermonatriet. Het mineraal natron wordt vaak gevonden in combinatie met andere mineralen zoals gips en calciet. Het meeste door de mens gemaakte natriumcarbonaat is natriumcarbonaat, natriumcarbonaat anhydraat Na2CO3, dat wordt verkregen door calcinatie (droge verwarming bij 150 tot 200°C) van natriumbicarbonaat, natriumcarbonaatmonohydraat of trona.
Vragen en antwoorden
V: Wat is Natron?
A: Natron is een mengsel van natriumcarbonaat decahydraat, natriumbicarbonaat, keukenzout en natriumsulfaat.
V: Wat is de kleur van pure Natron?
A: De kleur van zuiver Natron is wit of kleurloos.
V: Waar worden Natron-afzettingen gevonden?
A: Natronafzettingen worden soms gevonden in zoute meerbeddingen die gevormd zijn in droge omgevingen.
V: Wat zijn enkele praktische toepassingen van natron door de geschiedenis heen?
A: Natron heeft door de geschiedenis heen veel praktische toepassingen gehad, zoals het conserveren van mummies, het maken van zeep en als schoonmaakmiddel.
V: Wat is de betekenis van het woord "Natron" in de moderne mineralogie?
A: In de moderne mineralogie verwijst het woord "Natron" alleen naar het natriumcarbonaat decahydraat (gehydrateerd natriumcarbonaat) dat het grootste deel van het historische zout vormt.
V: Wat is de wetenschappelijke naam voor zuiveringszout?
A: De wetenschappelijke naam voor zuiveringszout is natriumbicarbonaat.
V: Wat is het percentage natriumbicarbonaat in Natron?
A: Het percentage natriumbicarbonaat in Natron is ongeveer 17%.
