Doornroosje
"Doornroosje" (Frans: La Belle au bois dormant) is een sprookje. Er zijn verschillende versies van, waaronder "The Sleeping Beauty in the Wood" van Charles Perrault en "Briar Rose" of "Little Briar Rose" (Duits: Dornröschen) van de gebroeders Grimm. Het verhaal gaat over een prinses die honderd jaar lang in een diepe slaap valt en door een heldhaftige prins wordt gewekt.
Perrault's versie verscheen voor het eerst in 1695 in een handgeschreven en geïllustreerd manuscript genaamd Tales of Mother Goose (Frans: Contes de ma mère l'oye) samen met "Roodkapje", "Blauwbaard", "Poes in Laarzen", en "Diamanten en Padden". Het werd vervolgens gepubliceerd in de krant Mercure galant in 1696. Het werd herzien en in 1697 in Parijs gepubliceerd door Claude Barbin in Histoires ou contes du temps passé (Engels: Stories or Tales of Past Times), een verzameling van acht sprookjes van Perrault. Het is aangepast aan verschillende media, waaronder een pantomime van James Robinson Planché, een ballet en een Disney animatiefilm.
De Grimms publiceerden hun versie in Children's and Household Tales (Duits: Kinder- und Haus-Märchen) in 1812.
Illustratie door Gustave Doré, ca. 1862
Versies
Verhalen die lijken op die van Perrault zijn onder andere "Troylus en Zelladine" uit het 14de-eeuwse Franse werk Perceforest, de Catalaanse collectie Frayre de Joy e Sor de Placer, het verhaal van Brynhild uit de Saga van de Volsungs, en "Zon, Maan en Talia" uit Giambattista Basile's Pentamerone (1636). Tsjaikovski's Ballet Doornroosje is grofweg gebaseerd op de versie van Perrault; en Disney publiceerde in 1959 hun animatieve Doornroosje-versie - een mengeling van de vroegere versies en meestal Tsjaikovski's Ballet.
Er zijn kleine verschillen tussen de versie van de Grimms van het slapende prinsessenverhaal en die van Perrault. De bruyèrehout van de Grimms wordt uit haar slaap verlost door een kus van de prins, terwijl de prinses van Perrault wakker wordt als de prins gewoon naast haar knielt.
Maria Tatar schrijft: "The Grimms' "Sleeping Beauty" heeft een verhalende integriteit die het aantrekkelijker heeft gemaakt dan [Basile en Perrault], althans in de Verenigde Staten." Ze legt uit dat de versie van de Grimms de naoorlogse conflicten van Basile en Perrault, die waarschijnlijk afzonderlijke verhalen waren op een bepaald moment, overboord gooit. Tatar gelooft dat Briar Rose de stereotype passieve sprookjesheldin is die gewoon wacht tot er een man langskomt om haar te bevrijden uit een bijna catatonische staat.
Verhaal
Een koning en koningin verlangen naar een kind. Een kikker in het bad van de koningin voorspelt de toekomstige geboorte van een baby. De koningin baart een dochter. De koning en de koningin organiseren een feest (een doop in de Perrault-versie). In de Perrault-versie nodigen ze zeven goede feeën uit; in de Grimms-versie nodigen ze twaalf "wijze vrouwen" uit. Een andere, boze vrouw (of fee) verschijnt die een vloek op de zuigelingenprinses legt. Ze zegt dat de prinses op een dag haar vinger aan de spil van een spil zal prikken en zal sterven. Een van de goede vrouwen verzacht de vloek. In plaats van te sterven, zal de prinses honderd jaar lang slapen.
De koning beveelt alle spillen te verbranden om zijn dochter te beschermen. Als ze ongeveer vijftien of zestien jaar oud is, vindt de prinses echter een oude vrouw die in een torenkamer ronddraait. De prinses behandelt de spil en prikt in haar vinger. Ze valt in een diepe slaap. De goede fee brengt iedereen in het kasteel in slaap. Een doornig bos of een rozenhaag ontspringt en omringt het kasteel om de slapende prinses te beschermen.
Honderd jaar gaan voorbij. Een prins heeft fabuleuze verhalen gehoord over de plaats en wil de prinses vinden. Hij komt aan bij het kasteel en vindt de slapende prinses in de torenkamer. In de versie van de Grimms maakt hij haar wakker met een kus; Perrault's prinses wordt wakker als de prins gewoon naast haar knielt. De prins en de prinses gaan trouwen.
De Perrault-versie gaat verder. De prins en de prinses hebben twee kinderen. De prins gaat naar de oorlog. Zijn vrouw en kinderen blijven bij zijn moeder. Ze is een oprit. Ze wil haar gasten opeten. Een bediende redt ze. De ogress is woedend. Ze besluit de prinses en haar kinderen in een ketel met padden en slangen te stoppen. De prins komt eraan. Zijn vrouw en kinderen worden gered. De ogress springt eerst met zijn hoofd in de ketel en sterft.
De prins ontdekt de slapende prinses
Vragen en antwoorden
V: Wat is de titel van het sprookje?
A: De titel van het sprookje is "Doornroosje".
V: Wie schreef de originele versie van "Doornroosje"?
A: Charles Perrault schreef de originele versie van "Doornroosje".
V: Wanneer werd de versie van Perrault voor het eerst gepubliceerd?
A: Perraults versie werd voor het eerst gepubliceerd in 1695 in een handgeschreven en geïllustreerd manuscript genaamd Tales of Mother Goose. Daarna werd het herzien en opnieuw gepubliceerd in Parijs in 1697 door Claude Barbin.
V: Welke andere verhalen werden samen met "Sleeping Beauty" opgenomen in Tales of Mother Goose?
A: Andere verhalen die samen met "Doornroosje" in "Tales of Mother Goose" stonden waren "Roodkapje", "Blauwbaard", "Gelaarsde Kat" en "Ruiten en Padden".
V: Wanneer publiceerden de gebroeders Grimm hun versie?
A: De gebroeders Grimm publiceerden hun versie, getiteld "Briar Rose" of "Kleine Briar Rose" (Duits: Dornröschen), in 1812 als onderdeel van Kinder- und Haus-Märchen.
V: Hoe is Doornroosje aangepast aan verschillende media?
A: Doornroosje is bewerkt tot verschillende media, waaronder een pantomime van James Robinson Planché, een ballet en een Disney-animatiefilm.
