Pjotr Iljitsj Tsjaikovski

Beginjaren

De vader van Tsjaikovski was een Oekraïner die als mijnbouwingenieur werkte. De grootvader van zijn moeder was een Fransman die naar Rusland was verhuisd. Zij was een nerveuze vrouw en Tsjaikovski kan zijn nerveuze karakter van haar hebben gekregen. Tsjaikovski was pas vijf jaar oud toen hij pianolessen begon te nemen. Hij was al snel beter dan zijn leraar. De familie had een orchestrion (een soort muziekdoos) die enkele melodieën uit de klassieke muziek van Mozart, Bellini, Donizetti en Rossini speelde.

In 1848 verhuisde het gezin naar St. Petersburg. Tsjaikovski was ongelukkig en onrustig omdat hij vaak gescheiden was van zijn familie die meerdere keren verhuisde. In 1854 stierf zijn moeder. Hij probeerde zichzelf te troosten door muziek te maken. Hij bracht negen jaar door op de School voor Jurisprudentie. Toen hij de school verliet, moest hij een baan zoeken. Vier jaar lang werkte hij als klerk in het Ministerie van Justitie. Daarna hielp de componist en pianist Anton Rubinstein hem om muziekstudent te worden aan het pas geopende conservatorium in Sint-Petersburg. Hij leerde fluit en orgel spelen, maar ook piano en leerde alles over compositie. In 1866 verhuisde hij naar Moskou waar Nikolaj Roebinstein, de broer van Anton, hem aanmoedigde om muziek te schrijven met een Russisch karakter. Hij werkte heel hard en was vaak uitgeput, maar hij slaagde erin zijn Eerste Symfonie, die in 1868 werd uitgevoerd, af te maken.

Tsjaikovski ontmoette enkele beroemde muzikanten, waaronder de Franse componist Berlioz die op bezoek was in Moskou. Hij werd ook bevriend met de Russische componist Mily Balakirev die zeer behulpzaam was en hem overhaalde om een van zijn werken enkele malen te herschrijven tot het zeer goed was. het resultaat was een stuk voor orkest genaamd Romeo en Julia dat al snel internationaal bekend werd. Balakirev had vier vrienden die componist waren. Deze vriendenkring wordt vaak "The Five" of "The Mighty Handful" genoemd. Zij waren geïnteresseerd in het gebruik van Russische volksliedjes in hun muziek. Tsjaikovski was nooit lid van de groep, hoewel hij wel van hun ideeën hield. Tsjaikovski was anders dan zij: hij had muziek geleerd aan het conservatorium waar hij westerse muziek had gestudeerd. De harmonieën die hij in zijn werk gebruikte waren vaak niet geschikt voor Russische volksmuziek. Hij schreef veel liedjes die een romantisch karakter hebben. Een daarvan, None But the Lonely Heart, is vooral bekend in het Engels.

Inmiddels was Tsjaikovski bezig met het schrijven van werken die hem erg beroemd zouden maken. Hij schreef nog twee symfonieën en zijn Eerste Pianoconcerto, een van de meest populaire van alle pianoconcerti, kreeg zijn eerste uitvoering in Boston. Hij schreef ook opera's en kamermuziek.

Jarenlange roem

In 1875 begon Tsjaikovski aan een lange tournee door Europa. Hij hield van Bizet's opera Carmen, maar Wagners opera's uit de Ring verveelde hem. In 1877 voltooide hij het Zwanenmeer, het eerste van zijn drie balletten. Het publiek vond het in eerste instantie niet leuk omdat de dansers niet erg goed waren.

Tsjaikovski was een gesloten homoseksueel. In de zomer van 1877 besloot Tsjaikovski te trouwen. Zijn vrouw heette Antonina Milyukova. Het huwelijk was een ramp. Een paar weken na het huwelijk liep hij weg en woonde hij nooit meer bij haar.

Een andere vrouw zou belangrijk worden in zijn leven, maar op een heel andere manier. Het zou een zeer ongewone relatie worden. Haar naam was Nadezhda von Meck. Ze was de vrouw van een rijke man. Ze hield van Tsjaikovski's muziek en beloofde hem dat ze hem elke maand veel geld zou betalen, zolang hij haar maar beloofde dat hij haar nooit zou proberen te ontmoeten. Tsjaikovski hoefde niet meer te werken. Hij kon zijn baan als docent aan het conservatorium opgeven. Hij bracht de winters door in Europa en de zomers in Rusland. Nadezjda en Tsjaikovski schreven lange brieven aan elkaar, vaak heel gepassioneerd en dromerig spraken ze over de liefde, het leven en hoe ze het wilden veranderen, maar ze zagen elkaar nooit. Hij had genoeg tijd om muziek te schrijven: hij schreef verschillende opera's waaronder Eugene Onegin en zijn Vierde en Vijfde Symfonieën, het Vioolconcerto, de Serenade voor Strijkers, Capriccio Italienne en de Ouverture van 1812. Tsjaikovski hield erg veel van Nadezjda, maar heeft haar nooit zijn ware gevoelens verteld.

Zijn laatste jaren

In 1885 had Tsjaikovski er genoeg van om rond te reizen. Hij huurde een landhuis in Klin, net buiten Moskou. Hij leefde een regelmatig leven, las, wandelde in het bos, componeerde overdag en speelde 's avonds muziek met zijn vrienden. Hij begon meer vertrouwen te krijgen als dirigent en maakte twee keer een tournee door Europa, waarbij hij dirigeerde in Leipzig, Berlijn, Praag, Hamburg, Parijs en Londen. In 1889 voltooide hij zijn tweede ballet, De Doornroosje, en het jaar daarop schreef hij tijdens zijn verblijf in Florence zijn beroemde opera De Schoppenkoningin, gebaseerd op een verhaal van Poesjkin. Later dat jaar schreef Nadezhda von Meck hem dat ze bijna al haar geld had verloren en hem niet meer kon onderhouden.

In het voorjaar van 1891 werd hij uitgenodigd om te dirigeren in New York, waar de Carnegie Hall werd geopend. Hij dirigeerde ook concerten in Baltimore en Philadelphia. Bij zijn terugkeer in Rusland schreef hij zijn laatste ballet De Notenkraker en zijn Zesde Symfonie, bekend als de "Pathétique", die was opgedragen aan zijn neefje, op wie hij hartstochtelijk verliefd was. Dit werk wordt vaak als zijn beste beschouwd. Het werd uitgevoerd in Sint-Petersburg op 16 oktober 1893. Vijf dagen later werd hij plotseling ziek van cholera, een ziekte die veel mensen in de stad aantroffen. Tsjaikovski stierf vier dagen later. Veel mensen denken dat hij zelfmoord pleegde door bewust besmet water te drinken. Misschien wilde hij zelfmoord plegen (of werd hij zelfs gedwongen) om een schandaal te voorkomen omdat hij een relatie had met een neef van een belangrijke aristocraat. Wat er precies gebeurd is, is nog steeds een mysterie.