Somalië

Overheid

Somalië is een republiek die wordt bestuurd door een federaal bestuur met verschillende regionale besturen die op microniveau regeren.

Somalië is een onafhankelijk land. Sinds de Somalische burgeroorlog in de jaren tachtig is er geen functionerende regering die heel Somalië bestrijkt; in plaats daarvan strijden verschillende clans om de controle. Somalië probeert nu de controle over zijn volk te krijgen en weer op te krabbelen met zeer weinig middelen.

Politieke kaart van Somalië (stand: 25 mei 2012).

Clan oorlogen

Er zijn vier grote stammen in Somalië, de Hawiye, de Dirweyn, de Koofur Orsi bewoners en de Darood. Somaliërs zijn een volk van verwante families, die clans worden genoemd. Groepen clans groeperen zich soms op basis van een gemeenschappelijke voorouder of een andere bloedverwantschap. Soms gaan deze familiebanden honderden of zelfs duizenden jaren terug in de tijd. Somaliërs zijn meestal kameel- of geitenhoeders, en zijn voor hun levensonderhoud afhankelijk van hun vee. In Somalië zijn er beperkte bronnen van drinkwater en weidegrond, en geschillen over weiderechten, waterrechten, of land in het algemeen kunnen leiden tot gevechten tussen families. Vanwege het clansysteem zullen de betrokken families hun clan om hulp vragen, wat tot een clanoorlog kan leiden. De ontdekking van olie en mineralen in Somalië, en de macht en het geld die de politiek en de zakenwereld met zich meebrengen, hebben meer mogelijkheden geschapen voor families om vooruit te komen, en hebben ook meer redenen geschapen voor families om geschillen te hebben.

Omdat Somalië geen functionerend rechtssysteem heeft, is de enige hulp die een familie in Somalië heeft om een geschil met een andere familie op te lossen, hun clan erbij te betrekken. De enige oplossing voor de clanoorlogen in Somalië is een werkend rechtssysteem, maar de enige groepering die erin geslaagd is er een op te zetten is de Unie van islamitische rechtbanken. Helaas werd de Unie van islamitische rechtbanken ervan beschuldigd terroristen te zijn en viel Ethiopië Somalië binnen om hun regering omver te werpen en in plaats daarvan de door henzelf gecreëerde regering aan de macht te brengen. ^[]

Geschiedenis

In de oudheid was Somalië een plaats waar mensen uit Egypte en Arabië naartoe gingen om Arabische gom, mirre en ebbenhout te kopen. De oude Egyptenaren noemden het Punt, wat "Gods land" betekende. De Somaliërs begonnen ongeveer 4000 jaar geleden met het hoeden van kamelen en geiten, en vandaag de dag zijn zij nog steeds voornamelijk hoeders.

Bezoekers van zo ver weg als China bezochten Somalië, zoals Zheng He.

Middeleeuwse geschiedenis

Nog eens 400 jaar later vertelde de koning van Ethiopië zijn onderdanen dat God Ifat haatte, en hij viel Ifat binnen met zijn leger, vernietigde alles wat hij tegenkwam en dreef de koning van Ifat naar een eiland voor de kust van Zeila, waar hij stierf. De koning van Ethiopië nam toen een deel van Ifat in en voegde het bij zijn koninkrijk, en liet Ifat hem eenmaal per jaar veel geld betalen. De overblijfselen van Ifat stelden hun koninkrijk weer samen en doopten het om tot Adal.

Ongeveer honderd jaar later werd de koning van Adal afgezet door een invloedrijke krijgsheer met de naam Ahmad ibn Ibrahim al-Ghazi, die veel invloed had bij Somalische clans in het noorden. Hij verklaarde een Jihad tegen Ethiopië en stelde een enorm leger samen dat bestond uit Turkse musketiers en Somalische cavalerie. De Somalische cavalerie was vooral dodelijk omdat zij pijlen konden schieten terwijl zij op hun paarden reden, iets waar de Mongoolse horden en de Japanse Samoerai ook beroemd om zijn.

Ahmad koos echter een slecht moment, want het Portugese Rijk was Oost-Afrika aan het binnendringen. Zij hadden de hele Oost-Afrikaanse kust tot Baraawe veroverd, en probeerden Mogadishu in te nemen. De Portugezen besloten de Ethiopiërs te helpen omdat de Ethiopiërs christenen waren en de Portugezen niet van moslims hielden. Ahmad had meer dan de helft van Ethiopië veroverd toen een troep Portugese musketiers opdook om de Ethiopiërs te helpen. Een Portugese musketier slaagde erin Ahmad zelf neer te schieten en doodde hem.

Veel van de Somalische cavalerie was daar alleen vanwege Ahmad, zodat de Jihad eindigde en Ethiopië uiteindelijk Adal binnenviel. De Turken moesten een leger sturen om hen te verhinderen Zeila in te nemen, en Adal werd uiteindelijk een deel van het Turkse Ottomaanse Rijk. In die tijd vinden we niet de exacte bewoners van Zeila, maar de geschiedenis schreef het zwarte volk toe, zonder hun oorsprong en stammen te achterhalen. Sommige historici schreven echter toe dat de bewoners van Zeila Semaale werden genoemd, zonder verdere duidelijke uitleg.

Daraawiish Staat

De Turken en de Portugezen vochten de volgende 200 jaar om Oost-Afrika, maar de Turken wonnen uiteindelijk ongeveer 270 jaar geleden. Noord-Somalië bleef onder Turkse bescherming na de dood van Ahmad, en de oostkust met inbegrip van Mogadishu kwam onder de bescherming van de koning van Oman. Toen Egypte zich honderd jaar later onafhankelijk verklaarde van de Turken, werd Noord-Somalië een deel van Egypte. Egypte kwam kort daarna onder Britse bescherming, en Noord-Somalië werd in feite ook een Brits protectoraat. Dit werd ongeveer 130 jaar geleden officieel, en Noord-Somalië werd officieel Brits Somaliland.

Het Koninkrijk Italië was juist rond deze tijd als één land samengekomen, en wilde dezelfde dingen die de andere grote landen hadden, zoals koloniën. Italië bood aan de rechten op de Oost-Afrikaanse kust te kopen van Oman, die belast was met de bescherming van de steden en kleine koninkrijken daar, en Oman stemde toe. Italië sloot overeenkomsten met enkele van de grotere koninkrijken/sultanaten (zoals het Sultanaat van Nugaal) om hen onder Italiaanse bescherming te stellen, maar de kleinere viel Italië gewoon binnen. Dit werd Italiaans Somalië in 1905, met hoofdstad Mogadishu.

Ethiopië, dat na de Jihad van Ahmad weer uit elkaar was gevallen, had zichzelf onlangs ook weer in elkaar gezet en begon ook kleine Somalische koninkrijkjes binnen te vallen, en tegen 1890 waren er niet veel meer over. De Fransen deden ook mee, maar zij namen slechts een klein gebied over dat nu Djibouti is.

Veel Somaliërs waren niet blij met wat er gaande was en daarom richtte een religieuze moslimleider genaamd Mohammed Abdullah Hassan een groep op, de Darwiish, om tegen de Britten, Italianen en Ethiopiërs te vechten. De Britten noemden hem de "Gekke Mullah" en brachten ongeveer 30 jaar tegen hem door, waarbij ze uiteindelijk gevechtsvliegtuigen tegen zijn cavalerie gebruikten. Op hun hoogtepunt beheersten de Darwiish bijna een derde van Somalië.

Italië stichtte een kolonie rond Mogadishu en breidde het grondgebied van Italiaans Somalië na WO 1 uit met de gebieden ten zuiden van de Juba rivier. In de volgende 20 jaar groeide het belang van de Italiaanse kolonie, met in Hafun de grootste zoutproductie ter wereld en in de Scebeli rivier een enorme productie van bananen die naar Europa werden geëxporteerd. In 1928 werd de eerste luchthaven in de hoofdstad van Somalië aangelegd en in 1939 werd met de Linea dell'impero, een vlucht tussen Rome en Mogadishu, de langste luchtroute in Afrika in gebruik genomen.

Tweede Wereldoorlog geschiedenis

Toen Benito Mussolini de macht in Italië overnam, maakte hij een einde aan de afspraken die hij met de grotere Somalische sultanaten had gemaakt en viel hij hen binnen met verovering van het hele gebied dat de kolonie Italiaans Somalië zou worden. Daarna viel hij Ethiopië binnen en nam het over, waarbij hij gifgas op de Ethiopiërs gebruikte. Kort daarna brak de Tweede Wereldoorlog uit en viel hij Brits Somaliland binnen, maar twee jaar later keerden de Britten terug en bevrijdden Brits Somaliland en Ethiopië en namen zij Italiaans Somaliland over.

Na de oorlog wilde Groot-Brittannië alle plaatsen waar Somaliërs woonden in één land onderbrengen, dat een Brits protectoraat zou worden. De Ethiopiërs klaagden dat zij de gebieden die zij hadden veroverd moesten kunnen houden, en de Italianen klaagden hetzelfde, dus uiteindelijk mochten de Ethiopiërs hun deel houden, en de Italianen ook. Italiaans Somaliland viel echter onder een mandaat van de Verenigde Naties, zodat de Italianen er geen kolonie van konden maken.

Koude Oorlog geschiedenis

In 1960 riepen zowel Brits als Italiaans Somaliland gezamenlijk de onafhankelijkheid uit als de Somalische Republiek. Er werd gekozen voor het Latijnse alfabet voor de Somalische taal. Veel gebieden waar Somaliërs woonden, maakten nog deel uit van Groot-Brittannië, Ethiopië en Frankrijk. Somalië wilde alle gebieden terug die gekoloniseerd waren door de Fransen, Ethiopiërs en Britten. Somalië en Ethiopië hadden in 1964 een korte oorlog over het Ethiopische deel van Somalië, en het was duidelijk dat er meer gevechten zouden volgen.

In 1969 werd de president van Somalië vermoord door een man wiens clan door zijn beleid was benadeeld, en generaal Mohammed Siad Barre nam het land over. Siad Barre bouwde een enorm leger op met hulp van de Sovjet-Unie en toen Ethiopië voor de vierde keer viel (dit keer door een communistische machtsovername) viel hij binnen. De Sovjet-Unie besloot dat Ethiopië belangrijker was dan Somalië en bedroog Siad Barre door enorme hoeveelheden wapens te leveren aan Ethiopië. Andere landen zoals Cuba en Israël stuurden ook hulp naar Ethiopië, zodat Siad Barre uiteindelijk de oorlog verloor.

De nieuwe regering van Ethiopië begon toen Somalische rebellengroepen te helpen, die niet hielden van de manier waarop Siad Barre het land overnam, en deze rebellengroepen wierpen in 1991 de regering van Siad Barre omver en verdreven hem uit het land. Hierna begonnen alle rebellengroepen echter onderling te vechten over wie de leiding zou krijgen nu Siad Barre weg was.

Uiteindelijk besloten enkele van de rebellengroepen hun eigen regering te vormen in het land dat zij controleerden. Eén groep, Somaliland genaamd, verklaarde zich volledig onafhankelijk van Somalië, terwijl een andere, Puntland genaamd, zich "voorlopig" onafhankelijk verklaarde totdat een nieuwe Somalische nationale regering kan worden samengesteld. Tientallen pogingen om een nieuwe nationale regering te vormen mislukten.

Moderne geschiedenis

Omdat er in het grootste deel van Somalië geen regering was (behalve daar waar er een van de grond af was opgebouwd, zoals Puntland en Somaliland), was het enige rechtssysteem in Somalië, afgezien van de wet van het geweer, het traditionele gebruik en de islamitische Sharia-wetgeving. Hierdoor verwierven rechtsgeleerden van de sharia in het wetteloze zuiden van Somalië nogal wat invloed. Rond dezelfde tijd wendden de mensen die streden om Somalisch land in Ethiopië bij Somalië te voegen zich tot het voorbeeld van de Afgani Mujahideen, en richtten hun eigen groep op, al-Ittihad al-Islamiyya of de Islamitische Unie. In de jaren negentig viel Ethiopië verschillende malen Somalië binnen om de Islamitische Unie aan te vallen, die Somalische rebellen in Ethiopië hielp.

Na 2001 werden de Verenigde Staten van Amerika zowel de sharia-rechtbanken als de Islamitische Unie er zeer van verdacht terroristen te zijn. Krijgsheren vormden een groep genaamd de Alliantie voor het Herstel van Vrede en Terrorismebestrijding. De sharia-rechtbanken verenigden zich om zichzelf te beschermen en creëerden de Unie van Islamitische Rechtbanken. De mensen hielden van de sharia-rechtbanken en haatten de gangsters, dus hielp iedereen de Unie van islamitische rechtbanken, die de gangsters versloeg en hen in 2006 uit Mogadishu verjoeg. De Unie van islamitische rechtbanken vormde vervolgens een leger en nam het grootste deel van Zuid-Somalië over.

De Verenigde Staten en Ethiopië waren gealarmeerd door deze machtsovername, waarop Ethiopië in 2007 Zuid-Somalië binnenviel en een nieuwe regering aan de macht bracht die was samengesteld uit de rebellengroepen die Ethiopië 15 jaar eerder had gefinancierd. Bijna iedereen was het oneens met deze beslissing en nog datzelfde jaar brak in Mogadishu een opstand uit tegen deze nieuwe regering, die zich tegen 2008 over het hele land verspreidde. Rond diezelfde tijd ontvoerden Somalische piraten westerlingen van grote schepen voor losgeld.