Borderline-persoonlijkheidsstoornis | een langdurige psychische aandoening

Symptomen

Mensen met de diagnose BPD hebben sterke stemmingswisselingen. Ze zien de dingen als "allemaal goed" of "allemaal slecht" (splitsing), en zijn vaak in de war over hun identiteit. Ze hebben meestal veel moeite met relaties met mensen. Ze hebben sterke emoties die vaak snel veranderen. Ze zijn vaak roekeloos, destructief of zelfvernietigend.

Emoties

Mensen met BPD voelen emoties gemakkelijker, dieper en langer dan anderen. Emoties kunnen herhaaldelijk terugkeren en lang aanhouden. Hierdoor kan het voor mensen met BPD langer dan normaal duren om terug te keren naar een normale en stabiele emotionele toestand. Dit kan zowel positieve als negatieve gevolgen hebben. Mensen met BPD zijn vaak erg gelukkig en liefdevol. Mensen met BPD zijn ook vaak verdrietig en boos. Ze voelen emoties op een sterkere manier dan de meeste mensen - verdriet in plaats van droefheid, woede in plaats van geërgerd, en paniek in plaats van angstig. Mensen met BPD zijn bijzonder gevoelig voor gevoelens van verlaten zijn, alleen zijn en een "mislukking" zijn. Ze zijn zich er vaak van bewust hoe sterk hun emoties zijn, en omdat ze die niet kunnen beheersen, sluiten ze die soms helemaal af.

Hun emoties zijn intens en veranderen ook snel. De meest voorkomende stemmingswisselingen zijn die tussen woede en angst en tussen depressie en angst.

Gedrag

Mensen met BPD handelen vaak impulsief, wat betekent dat ze dingen doen of zeggen zonder na te denken. Dit gedrag kan gevaarlijk zijn en omvat: misbruik van drugs of alcohol, te veel of te weinig eten, onveilige seks of frequente seks met meerdere partners, veel geld uitgeven en gevaarlijk autorijden. Impulsief gedrag kan ook het verlaten van banen of relaties, weglopen en zelfverwonding inhouden.

Mensen met BPD handelen soms impulsief omdat dit hen onmiddellijke verlichting geeft van hun emotionele pijn. Op de lange termijn lijden mensen met BPD echter meer pijn door de schaamte en schuld die op deze handelingen volgen. Er begint vaak een cyclus waarin mensen met BPD emotionele pijn voelen en impulsief handelen om die pijn te verlichten. Vervolgens voelen ze zich slecht over wat ze hebben gedaan, en hebben ze sterke aandrang om impulsief te handelen om de nieuwe pijn te verlichten. Na verloop van tijd kan impulsief gedrag een automatische reactie worden op emotionele pijn.

Zelfbeschadiging en zelfmoord

Zelfverwonding komt vaak voor bij mensen met BPD. Soms doen mensen zichzelf pijn zonder dat ze zelfmoord willen plegen. Veel voorkomende methoden zijn snijden, branden, op het hoofd slaan en een overdosis drugs. De redenen die mensen met BPD geven voor niet-suïcidale zelfverwonding (NSSI) verschillen van hun redenen voor zelfmoordpogingen. Redenen die ze geven om zichzelf pijn te doen zijn onder meer het uiten van woede, zichzelf straffen, normale gevoelens creëren en zichzelf afleiden van emotionele pijn of moeilijke situaties. Wanneer zelfmoord het doel is, proberen zij meestal zelfmoord te plegen met de overtuiging dat anderen beter af zullen zijn zonder hen. Zowel suïcidale als niet-suïcidale zelfverwonding is een reactie op het voelen van negatieve emoties.

Interpersoonlijke relaties

Mensen met BPD kunnen erg gevoelig zijn voor de manier waarop anderen hen behandelen. Ze kunnen zich heel gelukkig en dankbaar voelen als ze het gevoel hebben dat iemand aardig tegen hen is geweest, en heel verdrietig of boos als ze het gevoel hebben dat iemand hen pijn heeft gedaan. Hun gevoelens over anderen veranderen vaak van positief naar negatief als zij het gevoel hebben dat zij iemand kunnen verliezen, als zij denken dat iemand die belangrijk voor hen is niet om hen geeft, of als iets niet zo goed is als zij hadden verwacht. Zij denken in extremen en zien dingen of mensen als "allemaal goed" of "allemaal slecht". Dit wordt ook wel zwart-wit denken genoemd. Het omvat een verandering van het bewonderen van iemand naar het devalueren ervan, waarbij ze vaak pure woede of afkeer voelen. De manier waarop zij zichzelf zien kan ook snel veranderen van positief naar negatief.

Hoewel mensen met BPD sterk verlangen naar nabijheid, zijn ze vaak angstig, hebben ze gemengde gevoelens of zijn ze paranoïde als het om hun relaties gaat. Ze zien de wereld vaak als gevaarlijk en slecht. BPD wordt in verband gebracht met veel stress en conflicten in romantische relaties, misbruik en ongewenste zwangerschap. Deze zaken komen ook vaak voor bij andere soorten persoonlijkheidsstoornissen.

Gevoel van eigenwaarde

Mensen met BPD hebben vaak moeite om een duidelijk beeld te krijgen van hun identiteit. Het is moeilijk voor hen om te weten waar ze waarde aan hechten en waar ze van houden. Ze weten vaak niet wat hun langetermijndoelen zijn voor relaties en banen. Ze hebben vaak moeite met het nemen van beslissingen en kunnen snel van gedachten veranderen. Deze moeilijkheden kunnen ertoe leiden dat mensen met BPD zich "leeg" en "verloren" voelen.

Cognities

Mensen met BPD vervelen zich gemakkelijk en kunnen zich moeilijk concentreren. Mensen met BPD kunnen de neiging hebben om de verbinding met mensen en dingen om hen heen te verbreken of te "dissociëren", wat kan worden gezien als een intense vorm van "wegzinken". Dit gebeurt vaak als reactie op een pijnlijke gebeurtenis, of op iets dat de herinnering aan een pijnlijke gebeurtenis oproept. Dit kan ervoor zorgen dat de persoon zich voor korte tijd beter voelt, maar het kan ook als ongewenst neveneffect hebben dat gewone gevoelens worden geblokkeerd. Dit heeft tot gevolg dat mensen met BPD niet leren omgaan met deze gevoelens, en kan het voor hen moeilijk maken om positieve keuzes te maken wanneer ze deze emoties voelen. Soms kunnen andere mensen zien wanneer iemand met BPD dissocieert, omdat de uitdrukkingen in hun stem of gezicht emotieloos lijken, of omdat het lijkt alsof ze afgeleid zijn. Soms zien of weten andere mensen niet dat iemand met BPD dissocieert.

 
Snijwonden met een mes, op de bovenarm. Mensen met BPD doen zichzelf vaak pijn.  

Diagnose

Psychiaters en andere professionals in de geestelijke gezondheidszorg diagnosticeren mensen met BPD aan de hand van een boek dat het Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-IV-TR) heet. Zij kijken naar het gedrag van een persoon en hoe deze zich voelt. Als de persoon vijf of meer van de volgende symptomen heeft, zegt de DSM-IV-TR dat hij BPD heeft.

1. Bang zijn en heel hard proberen te voorkomen dat u wordt verlaten of afgewezen
2. Een patroon van problemen in relaties, vaak denken dat andere mensen veel beter of veel slechter zijn dan ze in werkelijkheid zijn en snel wisselen tussen beide opvattingen.
3. In de war zijn over hun eigen persoonlijke identiteit
4. impulsief zijn op manieren die gevaarlijk zijn (zoals ongedwongen seks, te veel alcohol drinken of drugs misbruiken, niet of te veel eten, gevaarlijk rijden)
5. Proberen zelfmoord te plegen of zichzelf pijn doen
6. Stemmingswisselingen - zich plotseling heel blij, verdrietig of angstig voelen en zich urenlang zo voelen
7. Zich van binnen leeg voelen of zich voortdurend vervelen
8. Heeft intense woedeproblemen, komt vaak in gevechten terecht
9. Ernstige paranoïde gedachten hebben

 

Comorbiditeit

Bijna alle mensen met BPD hebben ook andere geestelijke gezondheidsproblemen, zoals: stemmingsstoornissen, aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit, eetstoornissen, angststoornissen (vooral posttraumatische stressstoornis) en andere persoonlijkheidsstoornissen, waaronder de Haltlose persoonlijkheidsstoornis.

Sommigen worstelen met middelenmisbruik en/of verslavingen. Zelfbeschadiging en suïcidaal gedrag komen ook vaak voor.

Andere ziekten die vaak voorkomen bij BPD zijn diabetes, hoge bloeddruk, chronische rugpijn, artritis en fibromyalgie.

 

Oorzaak

De oorzaak van BPD is niet bekend. Er kunnen verschillende oorzaken zijn voor mensen die BPD ontwikkelen. Sommige onderzoekers denken dat het kan worden veroorzaakt door trauma in de kindertijd, zoals seksueel misbruik, lichamelijke mishandeling en verwaarlozing. Veel mensen met BPD werden als kind misbruikt. De moderne denkwijze, zoals aangetoond door functionerende MRI-scans, is dat neurotransmitters in de hersenen niet goed werken, en dat boodschappen niet op de gebruikelijke manier worden geleid.

Sommige studies van tweelingen en families suggereren dat persoonlijkheidsstoornissen erfelijk kunnen zijn of sterk samengaan met andere psychische stoornissen bij familieleden.

 

Risicofactoren

Sommige factoren die verband houden met de persoonlijkheidsontwikkeling kunnen het risico op het ontwikkelen van een borderline persoonlijkheidsstoornis vergroten. Deze omvatten:

• Erfelijke aanleg. U kunt een hoger risico lopen als een naast familielid deze of een soortgelijke aandoening heeft.
• Stressvolle jeugd. Veel mensen met de stoornis melden dat ze tijdens hun jeugd zijn verwaarloosd of misbruikt. Sommige mensen hebben op jonge leeftijd een ouder verloren of zijn daarvan gescheiden, of hadden ouders met verslavingen of andere psychische problemen. Anderen zijn blootgesteld aan vijandige conflicten en onstabiele familierelaties.

 

Behandeling

De behandeling van BPD is zeer moeilijk en neemt veel tijd in beslag. Tegenwoordig worden de meeste mensen met BPD behandeld met verschillende soorten psychotherapie. Een daarvan heet dialectische gedragstherapie. Naast therapie worden vaak medicijnen gebruikt, zoals antidepressiva, antipsychotica of stemmingsstabilisatoren. Veel patiënten herstellen binnen 10 jaar.