Declaration of Arbroath

Achtergrond

Toen koning Alexander III van Schotland in 1086 stierf, was zijn erfgenaam zijn kleindochter Margaretha, Maid of Norway. Koning Edward I van Engeland onderhandelde erover dat zijn zoon, Edward II van Engeland, haar echtgenoot zou worden en de kroon van Schotland zou delen in 1289. Maar Margaret stierf op weg van Noorwegen naar Schotland in 1290. Hiermee brak in Schotland een periode aan die het Eerste Interregnum (1290-1292) werd genoemd. Schotland zat zonder monarch. Edward I koos uit alle kandidaten die aanspraak konden maken op het koningschap, wie koning zou worden. Hij koos Jan van Schotland. Maar Edward behandelde de Schotse koning slecht. Toen koning John probeerde te ontsnappen, stopte Edward hem in de gevangenis en liet hem daarna in Frankrijk wonen. In 1296 viel Edward Schotland binnen met zijn leger om alles voor zichzelf te houden. Schotland bleef zonder koning tot 1306, toen Robert the Bruce zichzelf uitriep tot koning van Schotland en Edward I trotseerde. Net voor hij dit deed was Robert the Bruce verwikkeld in een geschil met John Comyn. De twee ontmoetten elkaar voor het altaar in de Greyfriars kerk in Dumfries in 1306 en er brak een gevecht uit. John Comyn werd gedood en Robert the Bruce werd drie weken later in Scone tot koning gekroond. Beschuldigd van de moord op Comyn werd Bruce door de paus geëxcommuniceerd. Tijdens de oorlogen die volgden, wonnen de Schotten een grote slag in de Slag van Bannockburn in 1314. In 1317 riep de paus op tot een wapenstilstand van twee jaar, die Schotland negeerde. Omdat hij niet naar hem luisterde, excommuniceerde hij heel Schotland.

Overzicht

De verklaring maakte deel uit van een groter plan om de paus en anderen te tonen dat Schotland een onafhankelijk koninkrijk was en het recht had om zichzelf te besturen. De Engelse koning Edward I had in een brief aan de paus bevestigd dat hij het recht had over Schotland te regeren. De paus van zijn kant weigerde Robert the Bruce als koning van Schotland te aanvaarden.

De Verklaring van Arbroath, gedateerd april 1320, was een brief aan paus Johannes XXII te Avignon van vijftig vooraanstaande mannen van Schotland. Er waren 39 namen, (acht Schotse graven en eenendertig baronnen), die het document met hun zegels ondertekenden. Op stroken aan de onderkant van de brief staan de zegels en namen van nog eens elf ondertekenaars. Bernard Linton, kanselier van Schotland en abt van Arbroath wordt verondersteld de auteur te zijn. De brief is geschreven in het klooster van Arbroath in Schotland.

De brief begon met de paus te herinneren aan de bekering van Schotland tot het christendom door de heilige Andreas. Onder de bescherming van de kerk had Schotland in vrede geleefd totdat koning Edward I van Engeland zich voordeed als hun vriend. Vervolgens viel hij hun land binnen terwijl het geen koning had. De brief vertelde vervolgens over de ontberingen waarmee zij onder Engels bewind werden geconfronteerd. Hun vastberadenheid uitend, stond in de brief:

... want zolang er nog maar honderd van ons in leven zijn, zullen wij nooit toestemmen ons te onderwerpen aan de overheersing van de Engelsen. Want het is geen roem, het is geen rijkdom, noch is het eer, maar het is alleen de vrijheid waar wij voor vechten en strijden, die geen eerlijk mens anders dan met zijn leven zal verliezen.

De meest geciteerde passage van de Verklaring, vertaald uit het Latijnse origineel...

Onmiddellijk effect

De paus was onder de indruk van de verklaring en van de belofte van de Schotse baronnen om de kruistocht van de paus te steunen. Hij moedigde Edward II aan om vrede te sluiten met de Schotten. De paus stuurde twee afgevaardigden. Ook de Franse koning wilde vrede tussen Engeland en Schotland en stuurde twee afgevaardigden. De vredesbesprekingen duurden tot 1321 zonder dat de Engelsen de Schotse onafhankelijkheid erkenden.

De Engelsen overtuigden de paus ervan dat het de schuld van de Schotten was dat er geen vooruitgang was. De paus vaardigde zes vonnissen tegen de Schotten uit, waarin stond dat alle indringers van Engeland geëxcommuniceerd zouden worden en bracht de excommunicatie tegen Robert the Bruce opnieuw uit.

Uiteindelijk werd in oktober 1328 een vredesverdrag gesloten tussen Schotland en Engeland. Edward III deed afstand van alle aanspraken op Schotland. Het interdict tegen Schotland en de excommunicatie van zijn koning werden eindelijk opgeheven. In het tweede deel van het verdrag werd overeengekomen dat de zoon van Robert the Bruce, David II van Schotland en de zuster van Edward III van Engeland zouden trouwen. Het huwelijk vond plaats op 12 juli 1338 toen David II, toen vier jaar oud, trouwde met Joan of the Tower, zes jaar oud, in de kerk van Berwick, Schotland.

In 1998 besloot het Congres van de Verenigde Staten dat de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring is gemodelleerd naar de Verklaring van Arbroath. Voorts werd besloten dat 6 april vanaf die dag officieel de Nationale Dag van de Tartan is, ter herdenking van dat beroemde document.

...zoals tentoongesteld op de muren van het Nationaal Museum van Schotland

Verwante pagina's

• Verklaring van Onafhankelijkheid
• Lijst van ondertekenaars van de Verklaring van Arbroath