Dante Alighieri

Het leven

Dante Alighieri werd geboren in 1265, tussen 14 mei en 13 juni, onder de naam "Durante Alighieri" ca. 1450 (Uffizi Gallery). Zijn familie was belangrijk in Florence en steunde het pausdom. De moeder van de dichter was Bella degli Abati. Ze stierf toen Dante zeven jaar oud was, en Alighiero trouwde al snel weer met Lapa di Chiarissimo Cialuffi. Lapa kreeg twee kinderen, Dante's broer Francesco en zus "Tana" (korte versie van "Gaetana").

Dante vocht aan het front van de Guelph-troepen in de slag bij Campaldino (11 juni 1289). Na de overwinning kreeg Dante een belangrijke rol in het openbare leven.

Toen Dante 12 jaar oud was, in 1277, trouwde hij met Gemma di Manetto Donati. Dante was al verliefd geworden op een ander meisje, Beatrice Portinari, dat in "Divine Comedy" (ook wel bekend als Bice) wordt genoemd. Jaren na Dante's huwelijk met Gemma ontmoette hij Beatrice weer. Hij was geïnteresseerd geraakt in het schrijven van gedichten.

Dante kreeg zes kinderen met Gemma: Jacopo, Pietro, Giovanni, Gabrielle Alighieri en Antonia.

Onderwijs, jeugd en poëzie

Er is niet veel bekend over Dante's opleiding, en er wordt verondersteld dat hij thuis heeft gestudeerd. Het is bekend dat hij Toscaanse poëzie heeft gestudeerd. Zijn interesses brachten hem ertoe de Occitaanse poëzie van de troubadours en de Latijnse poëzie van de klassieke oudheid (met een bijzondere toewijding aan Virgil) te ontdekken. Op 18-jarige leeftijd ontmoette Dante Guido Cavalcanti, Lapo Gianni, Cino da Pistoia en kort daarna Brunetto Latini; samen werden ze de leiders van Dolce Stil Novo ("De Zoete Nieuwe Stijl"). Brunetto kreeg later een speciale vermelding in de Divine Comedy (Inferno, XV, 28), voor wat hij Dante had geleerd.

Volgens zijn werk, La Vita Nuova, ontmoette hij op negenjarige leeftijd Beatrice Portinari, dochter van Folco Portinari, op wie hij "op het eerste gezicht" verliefd werd, en blijkbaar zonder haar te hebben gesproken. Hij zag haar vaak na haar 18e, vaak in de straat, maar hij heeft haar nooit goed gekend hij gaf effectief het voorbeeld voor de zogenaamde "hoofse liefde". Dante gaf zijn stempel op de Stil Novo. De liefde voor Beatrice (zoals Petrarca op een andere manier zou laten zien voor zijn Laura) zou blijkbaar de reden zijn voor de poëzie en voor het leven, samen met de politieke hartstochten. In veel van zijn gedichten verschijnt zij als semi-divine, die voortdurend over hem waakt.

Toen Beatrice in 1290 stierf, probeerde Dante "hulp" te vinden in de Latijnse literatuur.

Vervolgens wijdde hij zich aan filosofische studies op religieuze scholen zoals de Dominicaanse in Santa Maria Novella. Deze "overmatige" passie voor de filosofie zou later bekritiseerd worden door het personage Beatrice, in Purgatorio, het tweede boek van de Goddelijke Komedie.

Standbeeld van Dante bij de Uffizi, Florence.

Ballingschap en de dood

Boniface ontsloeg de andere afgevaardigden snel en vroeg Dante alleen om in Rome te blijven. Op hetzelfde moment (1 november 1301) kwam Karel de Valois Florence binnen met Zwarte Welfen, die in de volgende zes dagen een groot deel van de stad verwoestten en veel van hun vijanden doodden. Een nieuwe regering van Zwarte Welf werd geïnstalleerd en Messer Cante dei Gabrielli di Gubbio werd benoemd tot Podestà van Florence. Dante werd voor twee jaar in ballingschap geplaatst en kreeg de opdracht een grote heuvel met geld te betalen.

Dante heeft het geld niet betaald, deels omdat hij dacht dat hij niet schuldig was, en deels omdat al zijn behoeften in Florence waren gestolen door de Zwarte Welfen. Hij was veroordeeld tot levenslange ballingschap en als hij terugkeerde naar Florence zonder het geld te betalen, kon hij op de brandstapel worden verbrand.

In ballingschap begon hij de basis te zoeken voor de Goddelijke Komedie, een werk in 100 cantos, verdeeld in drie boeken van drieëndertig cantos elk, met een enkele inleidende canto.

Hij ging naar Verona als gast van Bartolomeo I della Scala en verhuisde daarna naar Sarzana in Ligurië. Later zou hij in Lucca gewoond hebben met Madame Gentucca. Sommige niet zekere bronnen zeggen dat hij tussen 1308 en 1310 ook in Parijs was. In 1310 marcheerde de Heilige Roomse keizer Hendrik VII van Luxemburg 5.000 troepen naar Italië. Dante zag in hem een nieuwe Karel de Grote die het ambt van de Heilige Roomse keizer zou herstellen om Florence weer in te nemen van de Zwarte Welfen. Hij schreef aan Hendrik en enkele Italiaanse prinsen met de eis dat ze de Zwarte Welfen zouden vernietigen. Door de vermenging van religie en privé-zorgen riep hij de ergste woede van God op tegen zijn stad en suggereerde hij verschillende specifieke doelen die samenvielen met zijn persoonlijke vijanden. Het was in deze tijd dat hij de eerste twee boeken van de Goddelijke Komedie schreef.

Toen Dante in Ravenna stierf, stopten de bewaarders van het lichaam in Ravenna de botten in een valse muur van het klooster. Toch werd in 1829 in Florence een graf voor hem gebouwd in de basiliek van Santa Croce. Die graftombe is sindsdien leeg gebleven, met het lichaam van Dante in Ravenna, ver van het land waar hij zo van hield. Op de voorkant van zijn graf in Florence staat Onorate l'altissimo poeta - wat grofweg vertaald wordt als "Eer de meest verheven dichter".

Galerij