Dissociatieve identiteitsstoornis

Definities

De DSM IV gebruikt de termen "identiteit", "persoonlijkheidstoestanden" en "alternatieve identiteiten" als men het over DID heeft en andere mensen gebruiken de term "alters" om hetzelfde te betekenen. Deze woorden kunnen verwarrend zijn omdat niet iedereen dezelfde definitie gebruikt. Professionals zijn het niet eens geworden over een specifieke definitie voor een persoonlijkheid; andere termen, waaronder dissociatie en amnesie, kunnen ook verschillend gedefinieerd worden door verschillende professionals. Als we het over DIS hebben, betekent de uitdrukking dat iemand van persoonlijkheid verandert of van alias verandert, dat de persoon anders spreekt en handelt, en meestal op een andere naam reageert.

Dissociatie is een symptoom. De meeste mensen ervaren normale dissociatie, waarbij ze stoppen met aandacht geven aan wat er om hen heen gebeurt. Mensen met DID hebben pathologische dissociatie, wat veel ernstiger is. Het gaat om problemen met geheugen en aandacht die het moeilijk maken voor mensen om te werken, te winkelen en relaties te hebben met andere mensen. Iedereen kan dissociëren, maar sommige mensen doen het veel gemakkelijker en in een extreme mate die ongezond kan zijn. Sommige artsen denken dat trauma de dissociatie veroorzaakt die gezien wordt bij stoornissen als DID.

Tekenen en symptomen

Volgens de DSM-IV zijn de symptomen van DID "de aanwezigheid van twee of meer verschillende identiteiten of persoonlijkheidstoestanden" (die vaak "alters" worden genoemd), evenals het vergeten van dingen die mensen normaal gesproken niet vergeten. Ook kunnen de symptomen niet worden veroorzaakt door drugs of normaal kinderspel. Mensen kunnen aangeven dat ze veel alters hebben, of maar een paar. De meeste mensen met de diagnose DID hebben er minder dan tien, hoewel sommigen zeggen er duizenden te hebben. Iemand met de diagnose DID kan niet gediagnosticeerd worden met een andere dissociatieve stoornis. Omdat mensen met DID stemmen van verschillende alters horen, kan het verward worden met schizofrenie. De twee problemen zijn echter zeer verschillend en artsen kunnen meestal door het stellen van de juiste vragen zeggen of een patiënt DID of schizofrenie heeft. De diagnose DID wordt altijd gesteld op basis van wat patiënten hun artsen vertellen en wat de arts denkt dat dit betekent. Er zijn geen objectieve tests met bloed of machines die kunnen zeggen of iemand DID heeft. Hoewel mensen geprobeerd hebben DID te diagnosticeren en te bestuderen met behulp van medische beeldvorming of hersenscans.

 

Diagnose

De DSM gebruikt de volgende criteria om de diagnose DIS te stellen:

• Minstens twee "verschillende identiteiten" die het gedrag afwisselen
• Het onvermogen om zich "belangrijke persoonlijke informatie" te herinneren is te groot om te worden toegeschreven aan "gewone vergeetachtigheid"
• Geen van bovenstaande zijn te wijten aan de directe fysiologische effecten van een stof of een algemene medische aandoening

De Internationale Classificatie van Ziekten-10 (ICD-10) gebruikt de term meervoudige persoonlijkheidsstoornis in plaats van dissociatieve identiteitsstoornis. Het classificeert DID in sectie F44.8, "Andere dissociatieve [conversie] stoornissen".

Veroorzaakt

Er zijn twee hoofdideeën over wat DID veroorzaakt, maar er is nog steeds onenigheid over welke de juiste is. Het traumamodel zegt dat DID wordt veroorzaakt door ouders of familie die hun kinderen mishandelen of verwaarlozen. Sommige van deze kinderen ontkennen dat het misbruik gebeurt of doen alsof het met iemand anders gebeurt, en dit wordt uiteindelijk een andere identiteit of alter. De meeste mensen met de diagnose DID zeggen zich te herinneren dat ze als kind door hun ouders of andere verzorgers zijn misbruikt. Wanneer patiënten met DID gevraagd wordt naar hun kindertijd, zeggen ze vaker dat ze misbruikt of verwaarloosd zijn dan mensen met een andere diagnose. Het idee dat DID in de kindertijd ontstaat wordt echter betwist omdat herinneringen aan de kindertijd niet erg betrouwbaar zijn en het niet duidelijk is of het misbruik werkelijk heeft plaatsgevonden. Hoewel DID bij kinderen is vastgesteld, zijn er redenen om aan te nemen dat de diagnose eerder het gevolg is van de invloed van ouders en artsen dan van misbruik. Er is niet genoeg goed wetenschappelijk bewijs over DID in de kindertijd om er zeker van te zijn dat DID werkelijk veroorzaakt wordt door misbruik of door iets anders.

Het iatrogene of sociocognitieve model (SCM) van DID zegt dat het ontstaat tijdens psychotherapie wanneer de therapeut valse herinneringen creëert en patiënten ervan overtuigd raken dat ze meerdere persoonlijkheden hebben. Sommige patiënten lopen in deze omstandigheden meer kans om DID te ontwikkelen omdat zij van nature eerder geneigd zijn te accepteren dat hun therapeuten gelijk hebben over DID. SCM-aanhangers denken ook dat patiënten DID hebben gezien in films en boeken, en dat dit hen laat zien hoe mensen met DID verondersteld worden zich te gedragen, wat het voor hen gemakkelijker maakt om hun gedrag te veranderen wanneer zij verondersteld worden een nieuwe alter te zijn. Ze zeggen ook dat de criteria die de DSM gebruikt onduidelijk zijn, waardoor het moeilijk is om het eens te worden of een patiënt DID heeft of een andere diagnose.

Een middenpositie zegt dat trauma de manier waarop de hersenen zich dingen herinneren kan veranderen, waardoor het gemakkelijker wordt zich dingen te herinneren die niet echt gebeurd zijn. Er is ook gesuggereerd dat kinderen door vroege trauma's eerder geneigd zijn hun verbeelding te gebruiken om te doen alsof misbruik of andere pijnlijke situaties niet gebeuren, en als ze dan op latere leeftijd in therapie gaan, is het voor therapeuten gemakkelijker hen ervan te overtuigen dat ze DID hebben.

Behandeling

Er is geen behandelingsmethode waarvan wetenschappelijk is bewezen dat die werkt. De meeste therapeuten die patiënten met DIS behandelen gebruiken verschillende benaderingen. Therapie duurt meestal meerdere jaren, en werkt niet altijd. Sommige therapeuten proberen de alters te verminderen of te elimineren zodat de patiënt maar één persoonlijkheid heeft, terwijl anderen dat niet doen. De ISSTD beveelt aan om eerst het vermogen van de patiënt om met de symptomen om te gaan te verbeteren en een meer normaal leven te leiden, en daarna te proberen de traumatische herinneringen te verwerken. De laatste stap is het samenbrengen van alle identiteiten zodat de patiënt toegang heeft tot al zijn herinneringen.

Prognose

Soms worden patiënten met DID beter zonder enige hulp, maar dit komt niet vaak voor. Patiënten met meer diagnoses dan alleen DID doen er vaak langer over om beter te worden.

Epidemiologie

Er zijn geen grootschalige studies geweest om te weten te komen hoe vaak DID voorkomt. De ISSTD zegt dat DID voorkomt bij tussen de 1 en 3% in de algemene bevolking, en tussen de 1 en 5% in groepen patiënten in ziekenhuizen. DID komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen, maar dit kan veroorzaakt worden doordat mannen met DID naar de gevangenis worden gestuurd in plaats van naar ziekenhuizen. Het aantal mensen met de diagnose DID is gestegen van ongeveer 200 in 1970 tot ongeveer 20.000 in de jaren 1990. Volgens de ISSTD komt dit doordat artsen niet de opleiding of ervaring hadden om DID te herkennen. In plaats daarvan diagnosticeerden ze mensen met depressie, PTSS of borderline persoonlijkheidsstoornis. Mensen die de ISSTD steunen zeggen dat de toename van het aantal diagnoses kwam doordat een klein aantal doktoren een groot aantal mensen diagnosticeerde en doordat een groot aantal therapeuten soorten psychotherapie ging gebruiken die mensen deden denken dat ze DID hadden.

Geschiedenis en cultuur

Vóór 1900 dacht men dat DID werd veroorzaakt door geesten of spoken die het gedrag van mensen controleerden. Het eerste geval van DID dat in de geneeskunde werd beschreven was in 1646 door de Zwitserse arts Paracelsus. DID was zeer ongewoon tot de jaren 1970. Tussen 1980 en 1990 steeg het aantal gerapporteerde gevallen in de geneeskunde van ongeveer 200 tot meer dan 20.000. In 1994 werd de 4e editie van de DSM gepubliceerd, die de naam veranderde van "meervoudige persoonlijkheidsstoornis" in "dissociatieve identiteitsstoornis". De DSM veranderde ook de manier waarop DID werd gediagnosticeerd. In dezelfde periode werden veel wetenschappelijke artikelen over DID geschreven, hoewel na 1995 het aantal jaarlijks gepubliceerde artikelen afnam. Vandaag de dag is er weinig onderzoek naar DID.

Hoewel DID zeer zeldzaam is, zijn er toch heel wat boeken, toneelstukken en films over mensen met DID. In 1886 publiceerde Robert Louis Stevenson het korte boek The Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde dat erg populair was. Later dacht men dat Dr. Jekyll en Mr. Hyde voorbeelden waren van iemand met DID. The Three Faces Of Eve was een film uit 1957 over een vrouw met DID. Sybil, een populair boek over een vrouw met DID, werd gepubliceerd in 1973. Het werd verfilmd in 1976, en een tweede keer in 2007. Uit een enquête die in 2001 werd gehouden onder Amerikaanse en Canadese psychiaters bleek dat er veel onenigheid en scepsis was over het stellen van de diagnose DID en of de diagnose wel gebaseerd was op voldoende wetenschap van goede kwaliteit.

Het boek The Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde ging over iemand met een "gespleten persoonlijkheid", en werd later een verhaal dat mensen associeerden met DID.

DID in het rechtssysteem

Advocaten en artsen die met het recht werken vinden DID ook zeer controversieel. Sinds de jaren '90 is DID vaker voorgekomen in de rechtbanken. Mensen hebben geprobeerd om niet naar de gevangenis te hoeven voor misdaden als moord en serieverkrachting door te beweren dat ze DID hebben, en advocaten en rechters maken zich zorgen over mensen die doen alsof ze DID hebben om niet naar de gevangenis te hoeven. De eerste keer dat dit gebeurde was in 1976, en sinds die tijd zijn de meeste mensen die misdaden plegen en beweren dat het door DID komt, in de gevangenis beland.