D-majeur
Zie ook: D mineur.
D major is een grote schaal op basis van D. Zijn belangrijkste handtekening heeft twee scherpe kanten. Zijn relatieve mineur is B mineur.
D-groot is goed voor vioolmuziek vanwege de structuur van het instrument, dat zijn vier snaren heeft gestemd op G D A E. De open snaren resoneren met de D-snaar, waardoor een bijzondere rijke klank ontstaat.
Hierdoor kozen veel klassieke componisten ervoor om vioolconcerti in D-groot te schrijven. Voorbeelden hiervan zijn Mozart (nr. 2, 1775, nr. 4, 1775); Ludwig van Beethoven (1806); Paganini's (nr. 1, 1817); Brahms (1878); Tsjaikovski's (1878); Prokofjev (nr. 1, 1917); Stravinski's (1931); en Korngold's (1945).
Het is ook geschikt voor gitaarmuziek, met drop tuning voor de laagste snaar waardoor twee D's als open snaren worden gemaakt.
Voor sommige beginnende blaasinstrumentenstudenten is D-groot echter niet zo'n goede sleutel, omdat het transponeert naar E-groot voor B-instrumenten. E-groot heeft vier kruizen, wat voor nieuwe leerlingen moeilijker is om te spelen.
Toch wordt de klarinet in Bes vaak gebruikt voor muziek in D-groot. Het is waarschijnlijk de toonaard met de meeste tonen die hij goed kan spelen. Als sommige componisten echter een stuk in D mineur met Bes-klarinetten schrijven, gaan ze over op klarinetten in A als de muziek verandert in D-groot.
De meeste tinnen fluitjes zijn in D, omdat ze vaak worden gebruikt in muziek met fluitjes.
In de barok werd D-groot gezien als "de sleutel van de glorie"; zoveel trompetstukken waren in D-groot. Voorbeelden hiervan zijn concerti van Fasch, Gross, Molter (nr. 2), Leopold Mozart, Telemann (nr. 2) en Giuseppe Torelli; sonates van Corelli, Franceschini, Purcell, Torelli; en "The Trumpet Shall Sound" en het "Hallelujah" koor uit Händel's Messiah.
Nadat de ventieltrompet was uitgevonden, begonnen componisten te schrijven voor trompet in toonaarden met meer mollen, dus schreef Haydn zijn beroemde trompetconcerto in de toonsoort Es-groot.
23 van Haydns 104 symfonieën zijn in D-groot, waardoor het de meest gebruikte hoofdtoonsoort van zijn symfonieën is. Een groot aantal van Mozarts ongenummerde symfonieën staat in D-groot, namelijk K. 66c, 81/73, 97/73m, 95/73n, 120/111a en 161/163/141a. De symfonie kwam uit de ouverture, en "D-groot was veruit de meest gangbare toonsoort voor ouvertures in de tweede helft van de achttiende eeuw".
Scriabin zag D-groot als goud in kleur en toen hij met Rimsky-Korsakov sprak, gaf hij een voorbeeld uit een van Rimsky-Korsakovs eigen opera's waar een personage in D-groot over goud zong.
Citaten
1. ↑ Rita Steblin: A History of Key Characteristics in the Eighteenth and Early Nineteenth Centuries (Rochester, University of Rochester Press: 1996) p. 124 "De sleutel van de triomf, van de Hallelujahs, van de oorlogskreten, van de zegeviering".
2. ↑ Rice, John (1998). Antonio Salieri & Weense Opera. Chicago: Universiteit van Chicago Press. p. 124.
Vragen en antwoorden
V: Wat is D-groot?
A: D-groot is een majeur toonladder gebaseerd op de noot D. Het heeft twee kruizen in de toonsoort.
V: Wat is de relatieve mineur van D-majeur?
A: De relatieve mineur van D majeur is B mineur.
V: Waarom is het goed voor vioolmuziek?
A: Het is goed voor vioolmuziek vanwege de structuur van het instrument, dat vier snaren heeft die gestemd zijn op G D A E. De open snaren resoneren met de D-snaar, waardoor een speciale rijke klank ontstaat.
V: Wat zijn enkele voorbeelden van klassieke componisten die vioolconcerten in D-groot schreven?
A: Voorbeelden zijn die van Mozart (nr. 2, 1775, nr. 4, 1775); Ludwig van Beethoven (1806); Paganini (nr. 1, 1817); Brahms (1878); Tsjaikovski (1878); Prokofiev (nr. 1, 1917); Stravinsky (1931); en Korngold (1945).
V: Is het geschikt voor gitaarmuziek?
A: Ja, het kan gebruikt worden voor gitaarmuziek met een drop-stemming voor de laagste snaar, waardoor twee D's als open snaren ontstaan.
V: Is het geschikt voor blaasinstrumenten?
A: Voor sommige beginnende leerlingen van blaasinstrumenten is D-groot misschien niet zo'n goede toonsoort, omdat deze transponeert naar E-groot, dat vier kruizen heeft en in het begin moeilijker te spelen kan zijn; klarinetten in Bes worden echter vaak gebruikt voor muziek in deze toonsoort, omdat deze waarschijnlijk de meeste kruizen heeft die goed op dit instrument kunnen worden gespeeld.
V: Hoe werd het instrument gezien tijdens de Barok?
A: Tijdens de barok werd D-groot gezien als "de toonsoort van de glorie"; daarom werden veel trompetstukken in deze toonsoort geschreven, waaronder concerti van Fasch, Gross, Molter (nr. 2), Leopold Mozart Telemann (nr. 2) en Giuseppe Torelli; sonates van Corelli Franceschini Purcell en Torelli; en "The Trumpet Shall Sound" en het "Hallelujah" koor uit de Messiah van Händel.
