Bjørnstjerne Bjørnson | toneelschrijver, schrijver en dichter die de Nobelprijs voor de Literatuur won

Bjørnstjerne Martinius Bjørnson (geboren 8 december 1832 in Kvikne, Noorwegen - overleden 26 april 1910 in Parijs, Frankrijk) was een Noorse toneelschrijver, schrijver en dichter die in 1903 de Nobelprijs voor de Literatuur won.

Zijn vader was een Lutherse dominee, maar Bjørnson verwierp de georganiseerde religie. Hij trouwde met Karoline Reimers, een beroemde toneelactrice, en hun zoon Bjørn had ook veel succes als toneelacteur, en verscheen in een paar vroege stomme films. Hun dochter Bergljot trouwde met Henrik Ibsens zoon Sigurd.

Hij ging naar het gymnasium, de Heltbergs Studentfabrikk in Oslo, bij Henrik Ibsen, maar stopte met een studie aan de Universiteit van Oslo. Begin twintig schreef hij literatuurrecensies voor de Noorse krant Morgenbladet. Op zijn 25e schreef hij zijn eerste geproduceerde toneelstuk, Mellem Slagene (Tussen de gevechten). Zijn Paul Lange og Tora Parsberg was een statement voor politieke tolerantie, en På Guds veie ("Op Gods wijze") voor religieuze tolerantie. Internationaal is hij vooral bekend om zijn verhalen over het boerenleven in Noorwegen. Zijn roman Synnöve Solbakken is drie keer verfilmd. Bjørnson werkte ook als toneelregisseur en was later redacteur van een andere krant, Aftenbladet, waar hij vurige liberale artikelen schreef en Alfred Dreyfus hartstochtelijk verdedigde. Zijn gedicht "Ja, wij houden van dit land" is het Noorse volkslied.

De oorzaak van zijn dood is onbekend.



 

Boeken

  • Synnöve Solbakken (1857, roman)
  • En glad Gut (Een gelukkige jongen) (1860, roman)
  • Sigurd Slembe (Sigurd de Slechte) (1862, episch gedicht)
  • Fiskerjenten (The Fisher Maiden) (1868, roman)
  • Digte og sange (Gedichten en liederen) (1870, gedichten)
  • Arnljot Gelline (1870, episch gedicht)
  • Magnhild (1877, roman)
  • De bruidsmars en andere verhalen (1882, korte verhalen)
  • Kapitein Mansana en andere verhalen (1882, korte verhalen)
  • The Fisher Maiden (1882, roman)
  • Spoorweg en kerkhof (1882, roman)
  • Det flager i byen og på havnen (De erfenis van de Kurts) (1884, roman)
  • På Guds veje (Op Gods wijze) (1889, roman)
  • Geografi og Kærlighed (Geografie en liefde) (1889, roman)
  • Drie komedies (1925, verzamelde toneelstukken, postuum uitgegeven)
  • Drie drama's (1925, verzamelde toneelstukken, postuum uitgegeven)


 

Speelt

  • Mellem Slagene (Tussen de veldslagen) (1857)
  • Halte-Hulda (Lame Hulda) (1858)
  • Kong Sverre (Koning Sverre) (1861)
  • De Nygifte (1865)
  • Arne: Een schets van het Noorse plattelandsleven (1866)
  • De gelukkige jongen: Een verhaal over het Noorse boerenleven (1870)
  • En fallit (Een faillissement) (1874)
  • Redaktøren (De redacteur) (1874)
  • Kongen (De Koning) (1877)
  • Kaptejn Mansana (Kapitein Mansana) (1878)
  • Det nye System (Het Nieuwe Systeem) (1879)
  • Leonarda (1879)
  • De huwelijksmars (1882)
  • En Handske (Een handschoen) (1883)
  • Over Ævne (Beyond Powers) (1889)
  • Over Ævne II (Beyond Powers II) (1895)
  • Laboremus (1901)
  • På Storhove (Op Storhove) (1902)
  • Daglannet (Dag's Farm) (1904)

1901 - 1925

Prudhomme (1901) - Mommsen (1902) - Bjørnson (1903) - F. Mistral / Echegaray (1904) - Sienkiewicz (1905) - Carducci (1906) - Kipling (1907) - Eucken (1908) - Lagerlöf (1909) - Heyse (1910) - Maeterlinck (1911) - Hauptmann (1912) - Tagore (1913) - Geen onderscheiding (1914) - Rolland (1915) - Heidenstam (1916) - Gjellerup / Pontoppidan (1917) - Geen onderscheiding (1918) - Spitteler (1919) - Hamsun (1920) - Frankrijk (1921) - Benavente (1922) - Yeats (1923) - Reymont (1924) - Shaw (1925)

1926 - 1950

Deledda (1926) - Bergson (1927) - Undset (1928) - Mann (1929) - Lewis (1930) - Karlfeldt (1931) - Galsworthy (1932) - Bunin (1933) - Pirandello (1934) - Geen onderscheiding (1935) - O'Neill (1936) - Martin du Gard (1937) - Buck (1938) - Sillanpää (1939) - Geen onderscheidingen (Tweede Wereldoorlog) - Jensen (1944) - G. Mistral (1945) - Hesse (1946) - Gide (1947) - Eliot (1948) - Faulkner (1949) - Russell (1950)

1951 - 1975

Lagerkvist (1951) - Mauriac (1952) - Churchill (1953) - Hemingway (1954) - Laxness (1955) - Jiménez (1956) - Camus (1957) - Pasternak (1958) - Quasimodo (1959) - Perse (1960) - Andrić (1961) - Steinbeck (1962) - Seferis (1963) - Sartre (1964) - Sjolochov (1965) - Agnon / Sachs (1966) - Asturias (1967) - Kawabata (1968) - Beckett (1969) - Solzjenitsyn (1970) - Neruda (1971) - Böll (1972) - White (1973) - Johnson / Martinson (1974) - Montale (1975)

1976 - 2000

Bellow (1976) - Aleixandre (1977) - Singer (1978) - Elytis (1979) - Miłosz (1980) - Canetti (1981) - García Márquez (1982) - Golding (1983) - Seifert (1984) - Simon (1985) - Soyinka (1986) - Brodsky (1987) - Mahfouz (1988) - Cela (1989) - Paz (1990) - Gordimer (1991) - Walcott (1992) - Morrison (1993) - Ōe (1994) - Heaney (1995) - Szymborska (1996) - Fo (1997) - Saramago (1998) - Grass (1999) - Gao (2000)

2001 - heden

Naipaul (2001) - Kertész (2002) - Coetzee (2003) - Jelinek (2004) - Pinter (2005) - Pamuk (2006) - Lessing (2007) - Le Clézio (2008) - Müller (2009) - Vargas Llosa (2010) - Tranströmer (2011) - Mo (2012) - Munro (2013) - Modiano (2014) - Alexievich (2015) - Dylan (2016) - Ishiguro (2017) - Geen formele prijs Condé (Prijs van de Nieuwe Academie) (2018) - Tokarczuk (2018) - Handke (2019) - Glück (2020) - Gurnah (2021) - Ernaux (2022)
 

Vragen en antwoorden

V: Wie was Bjّrnstjerne Martinius Bjّrnson?


A: Bjّrnstjerne Martinius Bjّrnson was een Noorse toneelschrijver, schrijver en dichter die in 1903 de Nobelprijs voor Literatuur won.

V: Wat is zijn familie-achtergrond?


A: Zijn vader was een Lutherse dominee, maar Bjّrnson verwierp de georganiseerde godsdienst. Hij trouwde met Karoline Reimers, een beroemde toneelactrice, en hun zoon Bjّrn had ook veel succes als toneelacteur, en verscheen in een paar vroege stomme films. Hun dochter Bergljot trouwde met Henrik Ibsen's zoon Sigurd.

V: Waar ging hij naar school?


A: Hij ging naar het gymnasium in de Heltbergs Studentfabrikk in Oslo bij Henrik Ibsen, maar stopte met een cursus aan de Universiteit van Oslo. Begin twintig schreef hij literatuurrecensies voor de Noorse krant Morgenbladet.

V: Wat is een van zijn bekendste werken?


A: Hij is internationaal het meest bekend om zijn verhalen over het boerenleven in Noorwegen. Zijn roman Synnِve Solbakken is drie keer verfilmd.

V: Welke andere activiteiten verrichtte hij naast het schrijven?


A: Naast schrijven werkte Bjّrnson ook als toneelregisseur en was hij later redacteur van een andere krant, Aftenbladet, waar hij vurige liberale opiniestukken schreef en Alfred Dreyfus hartstochtelijk verdedigde.

V: Welk gedicht schreef hij dat het Noorse volkslied werd?



A: Hij schreef het gedicht "Yes We Love This Land" dat het Noorse volkslied werd.

V: Hoe is hij gestorven?


A: De oorzaak van zijn dood is onbekend.

AlegsaOnline.com - 2020 / 2023 - License CC3