Grameen Bank

Geschiedenis

Muhammad Yunus, het eerste banklid, is gepromoveerd in de economie aan de Vanderbilt Universiteit in de Verenigde Staten. Tijdens de hongersnood in Bangladesh in 1974 gaf hij een kleine lening van 27 dollar aan een groep van 42 gezinnen, zodat ze kleine artikelen konden maken en verkopen zonder al te veel geld te hoeven betalen. Yunus geloofde dat er veel minder mensen in Bangladesh arm zouden zijn als ze kleine leningen konden vinden.

De Grameen Bank ("Bank of the Villages", in de Bengaalse taal) is het product van de ideeën van Yunus. De bank is begonnen als een onderzoeksproject van Yunus en het Rural Economics Project aan de Bangladesh University of Chittagong. Ze gaven enkele kleine leningen en wachtten af wat er zou gebeuren. In 1976 werden het dorp Jobra en andere dorpen rond de Universiteit van Chittagong de eerste plaatsen waar de Grameen Bank geld leende aan mensen. De Bank was zeer succesvol en gaf met steun van de belangrijkste Bangladeshi Bank leningen aan het Tangail District (ten noorden van de hoofdstad Dhaka). Het succes van de bank zette zich voort en gaf al snel leningen in vele gebieden van Bangladesh. Op 2 oktober 1983 werd het project door de Bangladeshi regering omgevormd tot een onafhankelijke bank. Bankiers van de ShoreBank, een gemeenschapsontwikkelingsbank in Chicago, hielpen Yunus door de Grameen Bank met geld van de Ford Foundation deel uit te laten maken van de Shorebank. Na de overstroming van Bangladesh in 1998 konden veel mensen hun schulden aan Grameen een paar jaar niet betalen. Begin 2005 had de bank meer dan 4,7 miljard dollar geleend aan arme mensen.

Grameen Bank leent nu geld uit aan arme mensen in heel India. In 2006 had India meer dan 2100 filialen van de Grameen Bank. Het succes van de Grameen Bank heeft in meer dan 40 landen over de hele wereld tot soortgelijke projecten geïnspireerd en heeft de Wereldbank ertoe aangezet om een initiatief te nemen voor de financiering van Grameen-achtige regelingen.

De bank krijgt hulp met geld. In het midden van de jaren negentig begon de bank het grootste deel van haar financiering te krijgen van de centrale bank van Bangladesh. Meer recentelijk heeft Grameen geld geleend. De regering van Bangladesh garandeert dat het door de Grameen Bank geleende geld wordt terugbetaald.

Nobelprijswinnaar, Mohammed Yunus, het eerste lid van de banken...

Hoe de bank werkt

16 Beslissingen

1.        We zullen de vier principes van de Grameen Bank volgen en bevorderen: Discipline, eenheid, moed en hard werken - in alle lagen van ons leven. 2.        Welvaart zullen we aan onze families brengen. 3.        We zullen niet in vervallen huizen wonen. We zullen onze huizen repareren en op zijn vroegst werken aan de bouw van nieuwe huizen. 4.        We zullen het hele jaar door groenten kweken. We zullen er veel van eten en het overschot verkopen. 5.        Tijdens de plantageseizoenen zullen we zoveel mogelijk zaailingen planten. 6.        We zijn van plan om onze families klein te houden. We zullen onze uitgaven minimaliseren. We zullen voor onze gezondheid zorgen. 7.        We zullen onze kinderen opleiden en ervoor zorgen dat ze kunnen verdienen om hun opleiding te betalen. 8.        We zullen onze kinderen en het milieu altijd schoon houden. 9.        We zullen pit-latrines bouwen en gebruiken. 10.     We zullen water uit kokerwanden drinken. Als het niet beschikbaar is, zullen we water koken of aluin gebruiken. 11.     We zullen geen bruidsschat nemen op de bruiloft van onze zonen, noch zullen we een bruidsschat geven op de bruiloft van onze dochter. We zullen ons centrum vrijhouden van de vloek van de bruidsschat. We zullen geen kinderhuwelijken beoefenen. 12.     We zullen niemand onrecht aandoen en we zullen niemand toestaan dat te doen. 13.     We zullen gezamenlijk grotere investeringen doen voor hogere inkomens. 14.     We zullen altijd bereid zijn om elkaar te helpen. Als iemand in moeilijkheden is, zullen we hem of haar allemaal helpen. 15.     Als we in een of ander centrum een overtreding van de discipline vaststellen, gaan we er allemaal heen en helpen we de discipline te herstellen. 16.     We zullen aan alle sociale activiteiten gezamenlijk deelnemen.

Grameen Bank is vooral bekend om de solidariteitskredietverlening. De Bank omvat ook een reeks waarden die in Bangladesh door de zestien besluiten zijn belichaamd. Bij elke vestiging van de Grameen Bank dragen de kredietnemers deze Besluiten voor en beloven ze te zullen volgen.

In meer dan 43 landen is er sprake van solidariteitsleningen. Elke kredietnemer moet tot een groep van vijf leden behoren, de groep hoeft geen garantie voor een lening te geven. De lening wordt slechts aan één persoon verstrekt, maar de hele groep moet ervoor zorgen dat het geld wordt terugbetaald. Elk lid moet voor zijn eigen lening betalen, maar als hij problemen heeft, kan de groep hem helpen te betalen omdat de groep geen leningen meer zou krijgen van Grameen als niet alle groepsleningen zouden worden betaald.

Grameen Bank daagt mensen niet voor de rechter als ze niet kunnen betalen, het systeem werkt alleen op vertrouwen. Solidariteitsgroepen komen met Grameen overeen om genoeg te sparen voor extra betalingen als ze niet elke keer kunnen betalen.

Niet veel vrouwen in India kunnen leningen krijgen van grote banken, dus 97% van de Grameens leningen gaat naar vrouwen. In sommige landen worden vrouwen zeer slecht behandeld en groepen, zoals de Wereldbank, onderzoeken of kleine leningen vrouwen over de hele wereld helpen. Meer dan 98 procent van de Grameens leningen zijn terugbetaald, maar volgens de Wall Street Journal duurde 20 procent van de leningen meer dan een jaar langer dan de tijd die was afgesproken om de lening terug te betalen. Grameen zegt dat meer dan de helft van de leners in Bangladesh (bijna 50 miljoen) nu: alle kinderen van schoolgaande leeftijd op school hebben, alle huishoudleden drie maaltijden per dag eten, een schoon toilet, een regenbestendig huis, schoon drinkwater en 300 taka-a-week (ongeveer 4 USD) kunnen betalen voor hun leningen.

Dorpstelefoonprogramma

Een van de dingen die Grameen Bank doet voor arme mensen is het Village Phone programma. Vrouwelijke ondernemers kunnen een bedrijf starten dat een betaaltelefoondienst aanbiedt op het platteland van Bangladesh. Het Village Phone Program werd in 2004 bekroond met de Petersburgse Prijs van EUR 100.000 voor Technologie voor Ontwikkeling. De Development Gateway Foundation zei:

...Grameen heeft een nieuwe klasse van vrouwelijke ondernemers gecreëerd die zichzelf uit de armoede hebben opgevoed. Bovendien heeft het de middelen van bestaan van boeren en anderen die toegang krijgen tot kritische marktinformatie en levenslijncommunicatie die voorheen onbereikbaar waren in zo'n 28.000 dorpen van Bangladesh, verbeterd. Er zijn momenteel meer dan 55.000 telefoons in gebruik en meer dan 80 miljoen mensen hebben toegang tot marktinformatie, nieuws van familieleden en meer.

Strijdlustige leden programma

In 2003 is de Grameen Bank een nieuw leningsprogramma gestart, anders dan de Solidariteitsgroep, om de bedelaars in Bangladesh te helpen. Dit programma is gemaakt om kleine leningen te geven aan bedelaars. De leningen kosten slechts het bedrag van de lening en de aflossing duurt lang. Zo kan een bedelaar die een kleine lening van ongeveer 100 taka (ongeveer $1,50) neemt, slechts 2,00 taka (ongeveer 3,4 dollarcent) per week betalen en slechts 100 taka terugbetalen.

De bank dwingt de bedelaars niet om het bedelen op te geven, maar probeert ze laaggeprijsde artikelen te laten verkopen. De Global Microcredit Summit in 2006 door een van de bankmanagers zegt dat in mei 2006 ongeveer 73.000 bedelaars een lening van ongeveer 58,32 miljoen taka (ongeveer USD 833.150) hebben opgenomen en 34,78 miljoen taka (ongeveer USD 496.900) hebben terugbetaald.

Statistieken

Grameen Bank is eigendom van de mensen die het geld lenen, meestal vrouwen. De leners zijn eigenaar van 94% van de bank en de overige 6% is eigendom van de regering van Bangladesh.

In oktober 2007 had de bank 7,34 miljoen kredietnemers, waarvan 97% vrouwen. Het aantal kredietnemers was meer dan verdubbeld sinds 2003, toen de bank slechts 3,12 miljoen leden had. In oktober 2007 had de bank meer dan 24.703 medewerkers en 2.468 kantoren in 80.257 dorpen. In 2003 waren er 43.681 dorpen. Sinds de start heeft de bank 347,75 miljard taka (6,55 miljard dollar) geleend. 313,11 miljard taka (5,87 miljard dollar) is terugbetaald. De bank zegt dat 98,35% van de leningen is terugbetaald. In 1998 werd 95% van de leningen terugbetaald. Veel critici betwijfelen echter dit terugvorderingspercentage en de definitie die Grameen gebruikt om met dit percentage te komen.

Nobelprijs voor de Vrede

Grameen Bank ontving prijzen zoals, de Bangladesh Independence Day Award, in 1994. De bank kreeg haar bekendste prijs op 13 oktober 2006, toen het Nobelcomité de Grameen Bank en haar eerste lid, Mohammed Yunus, de Nobelprijs voor de Vrede 2006 toekende "voor hun inspanningen om economische en sociale ontwikkeling van onderaf te creëren". De Nobelstichting zegt:

Vanaf het bescheiden begin drie decennia geleden heeft Yunus, in de eerste plaats via de Grameen Bank, microkrediet ontwikkeld tot een steeds belangrijker instrument in de strijd tegen de armoede. De Grameen Bank is een bron van ideeën en modellen geweest voor de vele instellingen op het gebied van microkrediet die wereldwijd zijn ontstaan.

Mosammat Taslima Begum, gebruikte haar eerste lening van 16 euro (20 dollar) van de bank in 1992 om een geit te kopen en werd vervolgens een succesvol ondernemer en een van de gekozen bestuursleden van de bank. Ze haalde de Nobelprijs voor de Grameen Bank op 10 december 2006 op tijdens de prijsuitreiking in het stadhuis van Oslo.

Grameen Bank is het enige bedrijf dat een Nobelprijs heeft gewonnen. In een toespraak tijdens de uitreiking zei professor Ole Danbolt Mjøs, voorzitter van het Noorse Nobelcomité, dat het Noorse Nobelcomité, door de prijs aan de Grameen Bank en Mohammed Yunus te geven, meer contact met de moslimwereld wil leggen, vrouwen wil helpen en de armoede wil bestrijden.

De mensen in Bangladesh waren erg blij met de Nobelprijs. Sommige critici beweerden dat de prijs het neoliberalisme bevestigt.

Gerelateerde groepen

De Grameen Bank is uitgegroeid tot meer dan twee dozijn groepen die de Grameen Family of Enterprises worden genoemd. Deze groepen omvatten Grameen Trust, Grameen Fund, Grameen Communications, Grameen Shakti (Grameen Energy), Grameen Telecom, Grameen Shikkha (Grameen Education), Grameen Motsho (Grameen Fisheries), Grameen Baybosa Bikash (Grameen Business Development), Grameen Phone, Grameen Software Limited, Grameen CyberNet Limited, Grameen Knitwear Limited, en Grameen Uddog (eigenaar van het merk Grameen Check).

Op 11 juli 2005 werd het Grameen Mutual Fund One (GMFO) op de lijst van beursintroducties geplaatst. Een van de eerste onderlinge fondsen in zijn soort, GMFO, zal de meer dan vier miljoen Grameen-bankleden, evenals niet-leden, in staat stellen zich op de kapitaalmarkten van Bangladesh te kopen. De Grameen-groep is meer dan 7,4 miljard dollar waard.

De Grameen Foundation is gebaseerd op het werk van de Grameen Bank in Bangladesh en zij willen de Grameen-ideeën delen en haast maken met de microfinanciering aan de armste mensen ter wereld. De Grameen Foundation USA, die een A-waardering heeft van Charity Watch, ondersteunt wereldwijd microfinancieringsinstellingen met leninggaranties, training en technologieoverdracht. Vanaf 2006 ondersteunt de Grameen Foundation microfinancieringsinstellingen in de volgende regio's:

• Azië-Pacific: Bangladesh, China, Oost-Timor, Indonesië, India, Pakistan, Filippijnen, Saudi-Arabië.
• Amerika: Bolivia, Dominicaanse Republiek, El Salvador, Haïti, Honduras, Mexico...
• Afrika: Egypte, Marokko, Nigeria, Rwanda, Tunesië, Oeganda...

Sommige mensen zijn het niet eens met Grameen

Sudhirendar Sharma, een ontwikkelingsanalist, zegt dat de Grameen Bank "arme gemeenschappen in een eeuwigdurende schuldenval heeft doen belanden", en dat het uiteindelijke voordeel ervan naar de bedrijven gaat die kapitaalgoederen en infrastructuur aan de leners verkopen. De minister-president van Bangladesh, Sheikh Hasina, zei: "Er is geen verschil tussen woekeraars [Yunus] en corrupte mensen". Hasina zegt ook dat de bank te veel wil in ruil voor de leningen. Leningen van Grameen Bank kosten meer dan grotere banken, ongeveer 20% rente. Jeffrey Tucker van het Mises Institute zegt dat de Grameen Bank niet goed genoeg is voor de economie van Indias en een manier is om geld te geven aan mensen die niet werken.

Gerelateerde pagina's

• Grameen Foundation, het repliceren van het Grameen Bank model over de hele wereld
• Grameen Stichting Australië
• islamitisch bankieren
• Opportunity International
• Vikram Akula, microfinancieringsinstelling naar het voorbeeld van Grameen Bank