Leeuw (dier) | groot zoogdier van de Felidae familie
De leeuw (Panthera leo) is een groot zoogdier van de familie der Felidae (katten). Sommige grote mannetjes wegen meer dan 250 kg. Tegenwoordig leven wilde leeuwen in Afrika ten zuiden van de Sahara en in Azië. Leeuwen zijn aangepast aan het leven in graslanden en gemengde gebieden met bomen en gras. De relatief kleine vrouwtjes zijn snelle lopers over korte afstanden, en coördineren hun jacht op kuddedieren.
Leeuwen zijn in de geschiedenis verdwenen uit Noord-Afrika en Zuidwest-Azië. Tot het late Pleistoceen, ongeveer 10.000 jaar geleden, was de leeuw na de mens het meest verspreide grote landzoogdier. Ze kwamen voor in het grootste deel van Afrika, in heel Eurazië van West-Europa tot India, en in Amerika van de Yukon tot Peru. De leeuw is nu een kwetsbare diersoort. In de tweede helft van de 20e eeuw is zijn Afrikaanse verspreidingsgebied in twee decennia met 30-50% afgenomen. Habitatverlies en conflicten met de mens zijn de grootste oorzaken van bezorgdheid.
Leeuwen worden vaak de "koning der dieren" genoemd. Ze worden gebruikt als symbool voor moed. Ze komen vaker voor in de heraldiek dan enig ander dier. Ze zijn een icoon van moed en koninklijkheid.
In het wild leven leeuwen 10 tot 14 jaar. Als ze gevangen worden, kunnen ze langer dan 20 jaar leven. In het wild leven mannetjes meestal niet langer dan 10 jaar. Dit komt doordat wonden van gevechten met andere mannetjes hun leven korter maken. Ze leven meestal in savanne en grasland. Deze gebieden hebben wel struiken en bomen, maar leeuwen zijn vooral aangepast aan het vangen van prooien op graslanden. In vergelijking met andere katten zijn leeuwen sociaal. Een groep leeuwen wordt een troep genoemd. In een troep leeuwen zijn er verwante vrouwtjes, hun jongen en een of twee volwassen mannetjes. Groepen vrouwelijke leeuwen jagen vaak samen.
Leeuwen zijn carnivoren en aaseters. Leeuwen zijn toproofdieren. Leeuwen voeden zich met antilopen, buffels, zebra's, wrattenzwijnen, gnoes, vogels, hazen, schildpadden, vissen, giraffen en jonge olifanten. Leeuwen eten dieren die dood zijn door natuurlijke oorzaken (ziekte) of gedood zijn door andere roofdieren. Ze kijken voortdurend uit naar cirkelende gieren, want dat betekent dat er een dood of gewond dier in de buurt is.
Aanpassingen
Ze hebben een archetypisch gebrul dat wordt gebruikt om te communiceren met andere groepsleden en om verschillende indringers te waarschuwen voor territoriale grenzen.
Ze hebben lange, intrekbare klauwen waarmee de leeuw prooien kan grijpen en vasthouden. Ze hebben ook een ruwe tong die hen helpt de huid van prooidieren van het vlees en het vlees van het bot af te pellen. Over hun buik hebben ze een losse huid waardoor de soort met weinig kans op een verwonding door een prooi geschopt kan worden.
Beschrijving
Er leven nog ongeveer 30.000 leeuwen in het wild in Afrika. In Azië leven nog slechts 350 leeuwen (van de Aziatische leeuwensoort). Zij leven in het Girwoud in de deelstaat Gujarat, India.
Leeuwen jagen op vele dieren, zoals gnoes en antilopen. Mannelijke leeuwen wegen gewoonlijk tussen 150 en 250 kg. Grote leeuwen bereiken een gewicht van 250 tot 270 kg (550 tot 600 pond). Vrouwtjes (leeuwinnen) wegen meestal 120 tot 182 kg. Volwassen mannelijke leeuwen zijn de enige katten met manen. De leeuw heeft een lang lichaam, korte poten, grote klauwen, een grote kop en een geelbruine vacht.
Gedrag
Leeuwen leven in groepen die troepen worden genoemd. In een troep kunnen 10 tot 40 leeuwen leven. Elke troep heeft een thuisgebied dat zijn territorium wordt genoemd. Leeuwen staan niet toe dat andere carnivoren (vleesetende dieren) in hun territorium jagen. Een territorium kan wel 260 vierkante kilometer groot zijn.
Het gebrul van de leeuw is voor elk individu verschillend. Het wordt gebruikt voor territoriale markering en om andere leeuwen in afzonderlijke troepen (of alleenstaande individuen) te waarschuwen. Dit wordt echter meestal gedaan door concurrerende mannetjes. Andere mannelijke leeuwen dagen de alfa van de troep uit voor een gevecht om hun dominante plaats in te nemen als zij winnen. Leeuwen hebben eigenlijk troepen om hun soort door de generaties heen te versterken (Boothalingam 2018).
Leeuwen zijn niet zo gebouwd voor extreme snelheid als jachtluipaarden, maar jagen in roedels. Dit is ongebruikelijk bij katten. De vrouwtjes jagen meestal voor de troep. Maar de mannetjes kunnen soms helpen als dat nodig is, om grote dieren neer te halen. Nadat leeuwen een prooi hebben neergehaald, verstikken ze die door in de voorkant van zijn gezicht te bijten, zodat hij niet meer kan ademen. Leeuwen prooien zijn zebra's en herten. Leeuwen hebben ook lange intrekbare klauwen die als grijphaken werken, om de prooi vast te houden.
Hoewel een leeuw goed is in het doden van prooien voor voedsel, behoren ze niet tot de gevaarlijkste dieren voor mensen.
Fokken
Een leeuwin is klaar om jongen te krijgen als ze 2-3 jaar oud is. Jonge leeuwen worden welpen genoemd. Welpen worden geboren na 31 ⁄2 maanden. De welpen worden blind geboren; hun ogen gaan pas open als ze ongeveer een week oud zijn, en ze kunnen pas goed zien als ze ongeveer twee weken oud zijn. Leeuwen hebben geen hol (huis) waar ze lange tijd kunnen leven. De leeuwin verbergt de welpen in dicht struikgewas, geulen of rotsen. Als de schuilplaats is gezien door andere roofdieren, dan zal de leeuwin de welpen verplaatsen naar een nieuwe schuilplaats. De welpen worden bij de troep geïntroduceerd als ze ongeveer 6 weken oud zijn. De welpen zijn erg kwetsbaar als de leeuwin op jacht gaat en de welpen moet achterlaten. Ook wanneer een nieuw mannetje een troep overneemt van een ander mannetje, doodt hij meestal alle welpen. De moeders van de welpen paren dan met het nieuwe mannetje, wat betekent dat de eerste reeks nieuwe welpen zijn nakomelingen zijn. Er wordt een nest van 2-6 welpen geboren. Meestal overleven slechts 1-2 welpen tot ze bij de groep worden geïntroduceerd, waarna ze door de hele groep worden beschermd.
In dierentuinen is bekend dat leeuwen zich voortplanten met tijgers. Als de ouders een mannelijke leeuw en een vrouwelijke tijger zijn, wordt het nageslacht een lijger genoemd. Als de ouders een mannelijke tijger en een vrouwelijke leeuw zijn, wordt de nakomeling een tijger genoemd.
Leeuwen in de heraldiek
Leeuwen komen in de heraldiek vaker voor dan enig ander dier. Ze staan traditioneel symbool voor moed, dapperheid en koningschap.
Vragen en antwoorden
V: Wat is de wetenschappelijke naam van de leeuw?
A: De wetenschappelijke naam van de leeuw is Panthera leo.
V: Waar leven tegenwoordig wilde leeuwen?
A: Wilde leeuwen leven tegenwoordig in Afrika ten zuiden van de Sahara en in Azië.
V: Hoe lang kan een leeuw in gevangenschap leven?
A: Als een leeuw gevangen wordt, kan hij langer dan 20 jaar leven.
V: In wat voor soort omgeving leven leeuwen meestal?
A: Leeuwen leven meestal in savanne- en graslandomgevingen met enkele struiken en bomen, maar zijn voornamelijk aangepast aan de jacht op prooien op grasland.
V: Zijn leeuwen solitaire of sociale dieren?
A: Leeuwen zijn sociale dieren; zij vormen groepen, troepen genaamd, die bestaan uit verwante vrouwtjes, hun jongen en een of twee volwassen mannetjes.
V: Wat voor soort voedsel eten leeuwen?
A: Leeuwen zijn carnivoren en aaseters; zij eten antilopen, buffels, zebra's, wrattenzwijnen, gnoes, vogels, hazen, schildpadden, vissen, giraffen en jonge olifanten. Ze eten ook dieren die dood zijn door natuurlijke oorzaken (ziekte) of gedood zijn door andere roofdieren.
V: Waarom zijn leeuwen uit bepaalde delen van de wereld verdwenen?
A: Leeuwen zijn in het verleden verdwenen uit Noord-Afrika en Zuidwest-Azië als gevolg van habitatverlies en conflicten met de mens.
