Neanderthaler
De Neanderthaler, een soort van het geslacht Homo, was een naaste verwant van onze eigen soort. Zijn wetenschappelijke naam is Homo neanderthalensis of Homo sapiens neanderthalensis.
Neanderthaler fossielen werden alleen gevonden in Europa, Klein-Azië en tot aan Centraal-Azië. Het eerste fossiel werd gevonden in een kalksteengroeve bij Düsseldorf: Een van de werkers vond een deel van een skelet, in een vallei genaamd Neanderthaler. Experts Johann Carl Fuhlrott en Hermann Schaaffhausen zeiden dat de botten tot een oudere vorm van de moderne mens behoorden. Deze botten staan vandaag de dag bekend als Neanderthaler 1.
Recent onderzoek suggereert dat Neanderthalers ongeveer 40.000 jaar geleden zijn uitgestorven. Eerder onderzoek had een latere datum gesuggereerd; het probleem is de datering van de archeologische sites waar hun overblijfselen zijn gevonden.
Neanderthalers zijn misschien geëvolueerd uit de Homo heidelbergensis en hebben zich tussen 700.000 en 300.000 jaar geleden afgesplitst (laatste gemeenschappelijke voorouder) van de moderne mens.
Neanderthalers werden vroeger geclassificeerd als een ondersoort van de moderne mens (Homo sapiens neanderthalensis). Nu worden ze meestal geclassificeerd als een aparte menselijke soort (Homo neanderthalensis).
Neanderthaler resten zijn gevonden in het grootste deel van Europa ten zuiden van land dat bedekt is met ijs, inclusief de zuidkust van Groot-Brittannië. Er zijn ook vondsten gedaan buiten Europa in het Zagrosgebergte en in de Levant.
Deze reconstructie is in het Neanderthal Museum
Mentale capaciteit
De grootte van het Neanderthalerbrein laat zien dat de Neanderthalers waarschijnlijk intelligent waren. Gemiddeld hadden ze grotere hersenen dan de moderne mens. Grote hersenen zijn iets van een fysieke zwakte. Dat komt omdat ze veel energie verbruiken, de schedel meer beschadigen en problemen veroorzaken tijdens de geboorte. Deze nadelen kunnen minder zijn dan de voordelen, bijvoorbeeld betere probleemoplossing, betere sociale samenwerking, taal en gereedschap maken.
Neanderthaler vuursteengereedschappen (bijvoorbeeld handbijlen) zijn fijner gemaakt dan die van de vroege mens. Ze waren veel minder gevarieerd en fijner gemaakt dan de neolithische gereedschappen van de moderne mens. Ook de kwaliteit van de grotkunst van onze voorouders is van een andere orde dan die van de Neanderthalers. Ze hadden wel een soort van kunst.
De Divje Babe fluit
De oudste fluit die ooit ontdekt is, is misschien wel de zogenaamde Divje Babe fluit, die in 1995 in de Sloveense grot Divje Babe I werd gevonden. Hij is ongeveer 43.100 jaar oud. Hij is afkomstig van een jong berendijbeen in de Divje Babe site, bij een Mousterian haard. Archeologen stellen twee belangrijke vragen:
Is het een fluit? Daar is lang over gediscussieerd. De beste samenvatting is dat het zeker mogelijk is dat het een fluit is, maar het is onbewezen (niet zeker).
Als het een fluit is, is die dan gemaakt door Neanderthalers? Nogmaals, dit is niet beslist. Het is in het Nationaal Museum van Slovenië (Narodni Muzej Slovenije) in Ljubljana te zien als een fluit. In de bezoekersfolder van het museum staat dat de productie door Neanderthalers "betrouwbaar is bewezen". Dit is geen algemene opvatting, en ook hier kan men het idee het beste omschrijven als "niet bewezen".
Capaciteit voor spraak
Lange tijd hebben de mensen zich afgevraagd of de Neanderthalers wel konden praten. Veel mensen geloven dat ze dat kunnen, want de grote hersenomvang zou moeilijk te begrijpen zijn als ze dat niet konden. Toen een onbeschadigd tongbeen van de Neanderthaler werd ontdekt, dacht men dat de Neanderthalers konden praten. Dat komt omdat bij de mens het tongbeen een steun is voor de stemkastje. Computeranalyse heeft aangetoond dat het Neanderthaler tongbeen veel lijkt op het menselijk tongbeen. Onderzoekers zeggen dat "onze bevindingen overeenkomen met een spraakvermogen bij de Neanderthalers".
Het object dat wordt tentoongesteld in het Ljubljana Museum
Geschiedenis van de ontdekkingen
In augustus 1856 werd het exemplaar dat bekend zou worden als Neanderthaler 1 ontdekt in het Neanderdal, Duitsland. Het materiaal werd gevonden in een kalksteengroeve bij Düsseldorf. Eerst werd een schedelkap ontdekt, gevolgd door twee dijen, vijf armbeenderen, een deel van het linkerbekken en fragmenten van een schouderblad en ribben.
Eigenlijk waren sommige overblijfselen al eerder gevonden, maar niet erkend als een aparte soort van ons. Het Engis-kind uit België was de eerste ontdekte Neanderthaler, in 1829. De tweede ontdekte was de vondst van Forbes Quarry uit Gibralter in 1848.
Anatomie
Neanderthalers waren ongeveer 164-168 cm lang en wogen gemiddeld 77,6 kg. Neanderthalers waren ongeveer 154 cm lang en wogen gemiddeld 66,4 kg.
Neanderthalers hadden een sterkere (robuustere) bouw en onderscheidende morfologische kenmerken, vooral van de schedel. Ze waren veel sterker dan de moderne mens; vooral in het bovenlichaam.
Neanderthaler lange botten en gewrichten zijn dikker dan de onze, en sommige lange botten hebben een lichte kromming. Zowel de dikte als de kromming suggereren dat er meer kracht nodig is dan bij onze soort.
Jonge Neanderthalers
Sinds 2007 kan de leeftijd van de tanden direct worden berekend met behulp van de niet-invasieve beeldvorming van groeipatronen in tandglazuur door middel van röntgensynchrotron-microtomografie.
Dit onderzoek suggereert een veel snellere fysieke ontwikkeling bij Neanderthalers dan bij moderne mensenkinderen. De röntgensynchrotron-microtomografiestudie van de vroege H. sapiens stelt dat dit verschil al 160.000 jaar geleden bestond tussen de twee soorten.
Breuken
Neanderthalers leken een hoge frequentie van breuken te hebben. Deze breuken zijn vaak genezen en vertonen weinig of geen tekenen van infectie, wat suggereert dat gewonde personen werden verzorgd in tijden van arbeidsongeschiktheid.
Neanderthalers vertoonden een frequentie van dergelijke verwondingen die vergelijkbaar is met die van moderne rodeo-professionals, waarbij ze veelvuldig contact met grote, strijdlustige zoogdieren vertoonden. De breuken suggereren dat ze kunnen hebben gejaagd door op hun prooi te springen en deze te steken of zelfs te worstelen op de grond.
De Neanderthaler schedel verschilt in een aantal opzichten van onze schedels
Directe vergelijking
Levenswijze
Ze leefden in Eurazië tijdens de ijstijden van het Pleistoceen en jaagden op grote zoogdieren, zoals bizons, oerossen (een voorouder van levend vee), herten, rendieren, muskusossen en mammoeten.
De schedels zijn iets groter dan die van de Homo sapiens, en dit impliceert intelligentie en waarschijnlijk het gebruik van taal. Het skelet daarentegen suggereert dat ze de neiging hebben om hun problemen (zoals de jacht) meer met geweld op te lossen dan wij.
Neanderthaler stenen werktuigen worden Mousterian genoemd, en zijn een vooruitgang op de Acheuleaanse werktuigen gemaakt door vroegere soorten van de mens. Homo sapiens stenen werktuigen zijn nog veel gevarieerder, en suggereren dat onze soort meer afhankelijk was van werktuigen dan de Neanderthalers.
Neanderthalers waren bijna uitsluitend vleeseters, hoewel hun dieet wel gekookte groenten bevatte. Ze maakten goed gereedschap en leefden in complexe sociale groepen. Onderzoek naar hun overblijfselen heeft aangetoond dat het mogelijk is dat ze een gesproken taal hadden, maar de aard van een dergelijke taal is onbekend.
Er zijn een aantal theorieën die proberen te verklaren waarom de Neanderthalers zijn uitgestorven. Er is gesuggereerd dat ze zich misschien niet hebben kunnen aanpassen aan het veranderende klimaat. Ook is gesuggereerd dat ze niet in staat waren om succesvol te concurreren met de voorouders van de moderne mens.
