Gustave Courbet

Vroege leven

Courbet werd geboren in 1819 en was de zoon van Régis en Sylvie Oudot Courbet in Ornans, Doubs. Courbets zussen, Zoé, Zélie en Juliette, waren zijn eerste teken- en schildermodellen.

Toen Courbet twintig was ging hij in 1839 naar Parijs, en werkte in het atelier van twee andere schilders, Steuben en Hesse. Hij was daar niet gelukkig en wilde op zichzelf werken. Hij bestudeerde het werk van vele grote meesters, waaronder Goya, Velazquez en Titiaan. Hij schilderde verschillende zelfportretten in deze tijd. Hij keerde vaak terug naar Ornans om te jagen, te vissen en inspiratie op te doen in de natuur en het landleven.

In 1846-1847 reisde Coubet naar Nederland en België waar hij de schilderijen bestudeerde van Rembrandt, Franz Hals en Jan Steen die allen in de jaren 1600 schilderden. De schilderijen van deze kunstenaars toonden vaak realistische scènes en portretten van het dagelijks leven. Ze toonden gewone mensen die samen aan tafel zaten, dansten, schreven, kookten, werkten in ambachten en bedrijven en op het land. Er waren veel afbeeldingen van soldaten. Courbet besloot dat hij scènes uit het gewone leven wilde schilderen zoals deze kunstenaars dat deden. Hij wilde geen scènes uit de literatuur, de geschiedenis of de mythologie schilderen, zoals de meeste andere kunstenaars in Frankrijk in die tijd. ⁸³

Zelfportret (De wanhopige man), ca. 1843-1845 (Particuliere collectie)

Succes

Courbet schilderde een groot schilderij van het alledaagse leven in Ornans. Het schilderij, getiteld After Dinner at Ornans, toont vier mannen die zojuist een maaltijd hebben beëindigd aan een tafeltje, dat zich misschien in een herberg bevindt. Eén man speelt viool, één man steekt zijn pijp aan. Courbet zit te luisteren, met zijn hoofd leunend op zijn hand. Een grote hond ligt opgekruld onder een stoel. Courbet toonde het schilderij op de Salon-tentoonstelling in Parijs. Het werd een groot succes. Het won een gouden medaille en werd gekocht door de Franse regering. ³² Vanwege de gouden medaille kon Courbet zijn schilderijen op de Salon-tentoonstellingen ophangen zonder ze eerst door een jury te laten controleren. Deze regel werd in 1857 veranderd.⁵⁵ Het werk van Courbet, en het werk van Honoré Daumier en Jean-François Millet, werd bekend als het Realisme. Net als de Nederlandse schilders die hij bewonderde, schilderde Courbet vaak met brede, grove penseelstreken. Hij gebruikte vaak donkere, aardse kleuren, vooral bruin, in zijn schilderijen.

Steenbrekers

In 1849 zag Courbet twee mensen langs de kant van de weg aan het werk, die met kleine hamers grote rotsblokken tot grind braken. De een was een oude man en de ander een jonge jongen. Courbet maakte een schilderij van dit tafereel. Hij legde het uit aan een vriend: "Het gebeurt niet vaak dat je zo'n complete uiting van armoede tegenkomt en dus kreeg ik op dat moment en daar het idee voor een schilderij. Ik zei dat ze de volgende ochtend naar mijn atelier moesten komen."

Het schilderij werd al snel een van de beroemdste scènes uit het leven van arme mensen die ooit zijn geschilderd. Het werd tijdens de Tweede Wereldoorlog in Dresden vernietigd. ³¹

Een begrafenis in Ornans

Courbets andere belangrijke schilderij dat op de Salon van 1850 werd getoond, was een scène van het leven in zijn dorp. Vanaf 1849 schilderde hij de begrafenis van zijn oudoom die het jaar daarvoor was overleden. Courbet liet alle dorpsbewoners die bij de begrafenis waren geweest naar zijn atelier komen om een voor een voor hem te poseren, totdat het schilderij af was. Het schilderij was erg groot, 3,1 bij 6,6 meter. De beroemde kunstenaar Jacques Louis David had ooit op dezelfde manier een zeer groot schilderij gemaakt. Davids schilderij was van de kroning van Napoleon en toonde alle mensen die daarbij aanwezig waren.

Sommige mensen prezen De begrafenis in Ornans, maar andere mensen waren er erg boos over. Zij vonden het verkeerd om de begrafenis van een gewone man op een groot schilderij te laten zien, alsof hij net zo belangrijk was als een keizer. Ze vonden het verkeerd om de arme mensen van een dorp, met hun oude kleren en vuile laarzen, te laten zien alsof ze allemaal even belangrijk waren als lords en ladies. ⁴ Sommige critici zeiden dat Courbet opzettelijk lelijkheid probeerde te schilderen. Veel mensen kwamen naar het schilderij kijken en vonden de nieuwe Realistische manier van schilderen mooi. Courbet zei: "De begrafenis in Ornans was ....de begrafenis van de Romantiek. "

Courbet werd een beroemdheid. (Hij werd beroemd en er werd over hem geschreven in de kranten - als over een filmster.) Mensen zeiden dat hij een genie was, een "verschrikkelijke socialist", en een "wilde". ^{8 Courbet} schreef in 1850 aan een vriend:

“

...in onze zeer beschaafde samenleving is het noodzakelijk voor mij om het leven van een wilde te leven. Ik moet zelfs vrij zijn van regeringen. Het volk heeft mijn sympathieën, ik moet me rechtstreeks tot hen richten.

”

In de jaren 1850 schilderde Courbet vele andere schilderijen met gewone mensen en vrienden als onderwerp, zoals Dorpse jonkvrouwen (1852), Worstelaars (1853), Badgasten (1853), De slapende spinner (1853), en De korenzevers (1854).

Het atelier van de kunstenaar

Daarna schilderde Courbet nog een groot schilderij. Dit schilderij heet Het atelier van de kunstenaar en gaat over zeven jaar in zijn leven als schilder. Hij toont zichzelf in het midden van het schilderij, werkend aan een groot landschapschilderij. Achter hem staat een schildersmodel, dat naakt is. Rondom Courbet staan zijn vrienden en mensen uit zijn dorp. Zijn moeder staat aan de zijkant van het schilderij. Een andere vrouw zit op de grond en voedt haar baby. Een jongetje kijkt naar de kunstenaar, terwijl een witte kat op de grond speelt.

In 1855 nam Coubet dit schilderij, samen met Burial at Ornan en twaalf andere schilderijen, mee om te worden getoond op een grote internationale tentoonstelling in Parijs, de Exposition Universelle. De twee grootste schilderijen en nog een ander schilderij werden weggestuurd omdat er niet genoeg ruimte was. Courbet was boos. Hij liet een eigen gebouw neerzetten en toonde er veertig van zijn schilderijen. ⁵² Veel andere kunstenaars prezen Courbet, maar sommige mensen lachten hem uit, en het publiek kocht niet veel van zijn schilderijen. ⁸⁴ Door wat hij had gedaan, hoorden jongere kunstenaars over hem en bewonderden hem. Daartoe behoorden James McNeill Whistler in de Verenigde Staten en Édouard Manet in Frankrijk.

Later leven

In 1857 toonde Courbet zes schilderijen op de Salon-tentoonstelling. Eén was een jachttafereel en één was een afbeelding van twee prostituees die onder een boom lagen aan de oever van de Seine in Parijs. Veel mensen kwamen naar de tentoonstelling. De jachttaferelen waren erg populair als decoratie van de zalen en eetkamers van grote huizen. ⁵²

De rest van zijn leven schilderde Courbet erotische schilderijen, zoals het schilderij van de prostituees, en nog veel meer jachttaferelen. Zijn laatste erotische schilderij heette De Oorsprong van de Wereld en was een close-up schilderij van vrouwelijke genitaliën. Dit schilderij werd pas in 1988 op een openbare tentoonstelling getoond. Hij schilderde ook veel landschappen, die hij begon met schetsen in de open lucht en vervolgens in zijn atelier tot grote schilderijen maakte. In de jaren 1870 werd Courbet beschouwd als een van de belangrijkste kunstenaars van Frankrijk. De keizer bood Courbet aan lid te worden van het Légion d'honneur, de hoogste onderscheiding in Frankrijk, maar Courbet weigerde die aan te nemen. Hij vond dat hij behoorde tot het arme en gewone volk, niet tot de hoge en machtige.

In deze tijd waren er veel politieke problemen in Frankrijk. Courbet raakte betrokken bij de politieke problemen. In 1871 kreeg hij de schuld omdat een openbaar monument, de Zuil van Vendôme, was afgebroken. Hij werd voor zes maanden in de gevangenis gezet. In 1873 verwachtte de nieuwe regering dat hij zou betalen om het monument te laten restaureren en terug te plaatsen. Omdat hij niet genoeg geld had, verliet hij Frankrijk om in Zwitserland te gaan wonen. De regering besloot voorwaarden te stellen, zodat Courbet de zuil kon betalen in jaarlijkse betalingen van 10.000 francs gedurende 33 jaar. Courbet overleed in La Tour-de-Peilz, Zwitserland, op 31 december 1877, één dag voordat de eerste betaling moest plaatsvinden. Hij was 58 jaar en stierf aan een leverziekte, verergerd door overmatig drinken.

Steenbrekers, 1849


Gustave Courbet, Een begrafenis in Ornans, 1849-1850, olieverf op doek, Musée d'Orsay, Parijs.


Het atelier van de kunstenaar , 1855, 359 × 598 cm (141,33 × 235,43 in), olieverf op doek, Musée d'Orsay, Parijs


Twee prostituees aan de oevers van de Seine , (1856)

Galerij

Verwante pagina's

• Romantiek
• Sociaal realisme
• Impressionisme
• Post-Impressionisten