Angas Downs Indigenous Protected Area (inheems beschermd gebied)
Angas Downs Indigenous Protected Area is een beschermd gebied in het zuiden van het Northern Territory, Australië. Het bestaat uit een 320.500-hectare (3.205 km2) landelijk gebied dat eigendom is van de inheemse gemeenschap Imaṉpa. Het is gelegen langs de Luritja Highway, ongeveer 135 km ten oosten van Uluṟu-KataTjuṯa National Park en 100 km ten zuidoosten van Kings Canyon. Het grenst aan het Mount Ebenezer Station in het oosten en het CurtinSprings Station in het westen. Het eigendom werd op 10 juni 2009 tot een inheems beschermd gebied gemaakt en maakt deel uit van het National Reserve System van Australië.
Angas Downs maakt deel uit van het thuisland van de zuidelijke Luritja en de noordelijke Yankunytjatjara. Samen heten ze Matutjara, en spreken ze een dialect dat een mix is van de twee talen. De mensen die op Imaṉpa wonen zijn onder andere Luritja, Yankunytjatjara en Pitjantjatjara. De woning bevat verschillende plaatsen (zanglijnen en heilige plaatsen) die belangrijk zijn voor de Tjukurpa van de inheemse families. Verschillende dieren die in het reservaat leven vertegenwoordigen voorouderlijke totems, herinneren aan de identiteit, verwantschap en afkomst van mensen. Veel van de planten en dieren zijn ook al duizenden jaren belangrijke voedselbronnen voor de lokale bevolking.
Eerdere landbeheerpraktijken en andere druk beschadigde Angas Downs en veel inheemse soorten verdwenen. Wilde dieren en eetbare planten komen minder vaak voor en verwilderde dieren (kameel en paard) en onkruid vormen een groot probleem. De Centrale Landraad heeft een rangerprogramma in Imanpa.
Geschiedenis
Het gebied van Angas Downs valt binnen het traditionele thuisland van de zuidelijke Luritja en de noordelijke Yankunytjatjara. Samen heten ze Matutjara, en spreken ze een dialect dat een mix is van de twee talen.
In het begin van de jaren 1920 kwam een pionier genaamd William Liddle naar dit gebied op zoek naar land waar hij schapen kon houden. Hij kwam aan in Wollunga, een waterbad in het noordelijke uiteinde van wat nu Angas Downs is, en vond daar water. Verder naar het zuiden ging hij door een pauze in de Wollara Range en bezocht hij een andere waterpoel in de buurt van wat later de eerste woonplaats van Angas Downs zou worden. Op zijn weg naar het zuiden vond Liddle meer waterbronnen bij Wilpiya (bij de Kernot Range) en bij Curtin Springs. In Oodnadatta kocht hij in 1927 2000 schapen en reed ze in noordelijke richting langs de Finke-rivier en vervolgens in zuidelijke richting naar de Wollara Range. In 1930 kreeg Liddle een pastoraal pacht van de overheid voor een stuk land rond de Wollara Range. Hij noemde zijn eigendom Angas Downs en vestigde zich hier met zijn vrouw Mary (een Aranda vrouw) en hun kinderen. Zij bouwden hun huis in de pas van de Wollara Range, die toen bekend werd als de Liddle Hills.
In 1945 verkocht William Angas Downs aan twee van zijn zonen, Arthur en Milton. Zij verplaatsten het huis naar de huidige locatie, waar een betrouwbaardere waterbron aanwezig is. Ze veranderden ook de voorraad van het station van schapen naar runderen. In 1947 richtte een andere van William's zonen, Harold Liddle, een eigen station op in het oosten, op de berg Ebenezer. Arthur Liddle nam in 1956 de helft van de Angas Downs van Milton over.
Van juli tot oktober 1962 verbleef Frederick G. G. Rose in Angas Downs en documenteerde de plaatselijke Aboriginals en hun levenswijze. Hij had grote belangstelling voor het documenteren van hoe de Aboriginal cultuur werd beïnvloed door het contact met de Witte beschaving. Hij legde ook de genealogie van de Liddle familie en andere Aboriginal families die op Angas Downs woonden vast.
De Aboriginal gemeenschap van Imaṉpa werd opgericht in de buurt van de berg Ebenezer in 1978. In Angas Downs bleven Arthur Liddle en zijn familie in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw vee houden. Zoals bij veel pastorale bedrijven in deze tijd, worstelde Angas Downs met geld. Het pand werd uiteindelijk gekocht door de nabijgelegen Imaṉpa gemeenschap, op 2 mei 1994. Sindsdien is het eigendom van de Imanpa Development Association en wordt het beheerd door hun bedrijf Lisanote Pty. Ltd. Angas Downs werd in 2009 uitgeroepen tot inheems beschermd gebied. Het landgoed heeft nog steeds 300-400 stuks vee, die beperkt zijn tot een oppervlakte van 266 km2 in het zuidoosten.
Indeling
Het reservaat beslaat ongeveer 3.205 km2 (1.237 vierkante meter). Het land is grotendeels vlak, maar er zijn twee grote ranges: de Kernot Range in het zuidwesten en de Wollara Range (of Liddle Hills) in het centrum. De oude hoeve ligt in het centrum van het pand, in een vallei van de Wollara Range. De nieuwe hoeve ligt verder naar het zuiden, langs de Luritja Highway. Deze snelweg loopt noord-zuid door het midden van het terrein. Het ontmoet de Lasseter Highway aan het zuidelijke einde van het reservaat. Belangrijke watersportplaatsen op het terrein zijn Wollunga en Yaua in het noorden, Wallara in het zuidoosten en Wilpiya (ook wel gespeld als Wilpia of Wilbia), gelegen aan het zuidoostelijke einde van de Kernot Range.
Dertig duivels leven op grote schaal op het terrein. Het wordt gebruikt als de mascotte van Angas Downs, en verschijnt op het logo van het park.
Biodiversiteit
Angas Downs bevat veel verschillende soorten planten en habitats, waaronder mulga-boslanden, gipsdepressies, kalksteenvlaktes, spinifex, zandduinen, woestijneikenbossen, alluviale overstromingsvlakten en kwartsietheuvels. Verschillende soorten inheemse zoogdieren, waaronder echidna's, de Ooldea dunnart, kultarr, rode kangoeroe, oostelijke wallaroo, Gould's wattled bat, mindere langorenvleermuis, spinifex hoppende muis, zanderige binnenmuis en dingos zijn geregistreerd op de Angas Downs. Mala waren eerder in het gebied aanwezig, maar zijn niet meer op het terrein te zien.
Er zijn meer dan 90 soorten vogels in het reservaat geregistreerd. Emu, bustard (bush kalkoen), bush steenwulp verschijnen en mulga papegaai, Major Mitchell's kaketoe, Australische ringneck, Bourke's papegaai en grasparkiet komen veel voor.
Sinds 2009 zijn er meer dan 50 reptielensoorten in het beschermde gebied geregistreerd. Dit zijn onder andere Simoselaps betholdi (Jan's gestreepte slang), Suta punctata (kleine gevlekte slang), Demansia psammophis (geelgekleurde zweepslang), Tiliqua multifasciata (centrale blauwtong), Ramphotyphlops endoterus (binnenste blinde slang), Pygopus nigriceps (westelijke kapschubbenvoet), Nephrurus laevissimus, Nephrurus levis levis, Morethia ruficauda en Egernia inornata (woestijnskink) onder andere.
Rode kangoeroe op Angas Downs.
Vragen en antwoorden
V: Wat is Angas Downs Indigenous Protected Area?
A: Angas Downs Indigenous Protected Area is een beschermd gebied in het zuiden van het Northern Territory, Australië. Het bestaat uit een weiland van 320.500 hectare (3.205 km2) dat eigendom is van de inheemse gemeenschap Imaṉpa.
V: Waar ligt Angas Downs?
A: Angas Downs ligt langs de Luritja Highway, ongeveer 135 km ten oosten van Uluṟu-Kata Tjuṯa National Park en 100 km ten zuidoosten van Kings Canyon. Het grenst in het oosten aan Mount Ebenezer Station en in het westen aan Curtin Springs Station.
V: Wanneer werd het een Indigenous Protected Area?
A: Het landgoed werd op 10 juni 2009 een Indigenous Protected Area en maakt deel uit van het National Reserve System van Australië.
V: Wie zijn de Matutjara's?
A: Het Matutjara volk bestaat uit zuidelijke Luritja en noordelijke Yankunytjatjara mensen die een dialect spreken dat een mengeling is van beide talen. De mensen die in Imaṉpa wonen zijn Luritja, Yankunytjatjara en Pitjantjatjara.
V: Wat zijn enkele belangrijke plaatsen in Angas Downs?
A: Het domein bevat verschillende plaatsen (zanglijnen en heilige plaatsen) die belangrijk zijn voor de Tjukurpa van de inheemse families. Verschillende dieren die in het reservaat leven vertegenwoordigen voorouderlijke totems, herinneringen aan de identiteit van mensen, verwantschap en afkomst. Veel van de planten en dieren zijn ook al duizenden jaren belangrijke voedselbronnen voor de plaatselijke bevolking.
V: Wat voor soort schade is er ontstaan in Angas Downs?
A: Eerdere landbeheerpraktijken en andere vormen van druk hebben Angas Downs beschadigd, waardoor veel inheemse soorten zijn verdwenen en wild en eetbare planten minder voorkwamen. Verwilderde dieren (kameel en paard) en onkruid zijn grote problemen geworden als gevolg van deze in de loop der tijd veroorzaakte schade.