Calvinisme

Historische achtergrond

De internationale invloed van Johannes Calvijn op de ontwikkeling van de leerstellingen van de protestantse reformatie begon op 25-jarige leeftijd, toen hij in 1534 begon te werken aan zijn eerste editie van de Instituten van de Christelijke Religie (gepubliceerd in 1536). Naast het werk dat hij leverde aan belijdenisgeschriften voor gebruik in de kerken, hebben Calvijns opvattingen en praktijken een directe invloed gehad op het protestantisme. Hij is slechts een van de velen die de leerstellingen van de gereformeerde kerken hebben beïnvloed, maar hij werd uiteindelijk een van de meest prominente theologen.

Het toenemende belang van de gereformeerde kerken, en van Calvijn, vond plaats in de tweede fase van de protestantse reformatie, toen zich evangelische kerken begonnen te vormen, nadat Maarten Luther, een andere belangrijke hervormer, uit de rooms-katholieke kerk was geëxcommuniceerd. Calvijn was een Franse balling in Genève. Hij had in 1540 de Lutherse Augsburgse Confessie ondertekend, maar zijn belang kwam voort uit de Zwitserse Reformatie. Deze was niet luthers, maar volgde Huldrych Zwingli en daarna Calvijn.

Het ware calvinisme (historisch calvinisme) leert niet dat God kiest wie gered wordt en wie niet. In plaats daarvan leert het dat Hij voor Gods eigen glorie de mensen herschept met een nieuwe natuur - een natuur die God liefheeft en de zonde haat - in plaats van dat de mensen hun oude natuur behouden, want als zij hun oude natuur zouden behouden, zouden zij God niet willen volgen. Het historisch calvinisme leert ook dat als God er niet voor zou kiezen iemand te redden, er niemand gered zou worden.

De verspreiding van het calvinisme

Hoewel Calvijns praktijk grotendeels in Genève plaatsvond, verspreidden zijn publicaties zijn ideeën over een gereformeerde kerk naar vele delen van Europa. Het calvinisme werd de theologie van de meeste christenen in Schotland (zie John Knox), Nederland en delen van Duitsland, en was invloedrijk in Frankrijk, Hongarije, Transsylvanië en Polen. Het calvinisme was ook enige tijd populair in Scandinavië, vooral in Zweden, maar werd na de synode van Uppsala in 1593 verworpen ten gunste van het lutheranisme.

De meeste kolonisten in de Amerikaanse Mid-Atlantische Oceaan en New England waren calvinisten, waaronder de puriteinen en de Nederlandse kolonisten van Nieuw-Amsterdam (New York). Nederlandse calvinistische kolonisten waren ook de eerste succesvolle Europese kolonisten van Zuid-Afrika, te beginnen in de 17e eeuw, die bekend werden als Boeren of Afrikaners.

Enkele van de grootste calvinistische gemeenten zijn opgericht door missionarissen uit de 19e en 20e eeuw; bijzonder groot zijn die in Korea en Nigeria.

Bronnen

• John Wesley (2001). Calvinisme rustig beschouwd. ISBN 0-88019-438-3
• C. Gordon Olson (2002). Voorbij calvinisme en arminianisme: An Inductive, Mediate Theology of Salvation. Global Gospel Publishers. ISBN 978-0962485046