Mest
Mest is organisch materiaal dat in de landbouw als meststof wordt gebruikt. Mest verbetert de vruchtbaarheid van de bodem door organisch materiaal en veel voedingsstoffen toe te voegen, zoals stikstof dat door bacteriën in de bodem wordt gevangen. Hogere organismen voeden zich dan met de schimmels en bacteriën in een levensketen.
De term "mest" werd in het verleden gebruikt voor anorganische meststoffen, maar dit gebruik is nu zeer zeldzaam. Mest van vogels en vleermuizen wordt guano genoemd.
Dierlijke mest is vaak een mengsel van dierlijke mest en strooisel.
Etymologie
Het woord mest komt van het Middel-Engelse "manuren" dat "bewerken van land" betekent, en oorspronkelijk van het Franse "main-oeuvre" = "handwerk", wat verwijst naar het werk dat gepaard gaat met het bemesten van land.
Types
Er zijn twee soorten mest in het bodembeheer: groenbemesting en dierlijke mest. Compost onderscheidt zich van mest in die zin dat het de verteerde resten van organisch materiaal zijn (die echter ook mest kunnen bevatten).
De meeste dierlijke mest bestaat uit uitwerpselen (ook wel "keutels" of "drollen" genoemd) van plantenetende zoogdieren (herbivoren) en plantaardig materiaal (vaak stro) dat als strooisel voor dieren is gebruikt en dus zwaar verontreinigd is met hun uitwerpselen en urine.
Groenbemesters zijn gewassen die worden geteeld met het uitdrukkelijke doel ze onder te ploegen. Op die manier wordt de vruchtbaarheid verhoogd door de voedingsstoffen en het organisch materiaal die aan de bodem worden teruggegeven.
Mest op een muur
Gebruik van mest
Mest wordt al eeuwenlang gebruikt als meststof voor de landbouw, omdat het rijk is aan stikstof en andere voedingsstoffen die de groei van planten bevorderen. Vloeibare mest van varkens wordt gewoonlijk rechtstreeks in de grond gespoten (geïnjecteerd) om de onaangename geuren te verminderen. De mest van varkens en runderen wordt over het veld verspreid met behulp van een mestverspreider. Door het relatief lagere gehalte aan eiwitten in grassen, die herbivoren eten, ruikt rundermest milder dan de mest van carnivoren - de mest van olifanten is bijvoorbeeld vrijwel reukloos. Door de hoeveelheid mest die op akkers wordt gebracht, kan stank echter in sommige landbouwgebieden een probleem vormen. Uitwerpselen van pluimvee zijn in verse vorm schadelijk voor planten, maar na een periode van compostering zijn het waardevolle meststoffen.
De gedroogde mest van dieren is door de geschiedenis heen als brandstof gebruikt. Gedroogde mest (gewoonlijk mest genoemd) van koeien was, en is nog steeds, een belangrijke brandstofbron in landen als India, terwijl de mest van kamelen kan worden gebruikt in boomloze streken zoals woestijnen. Op de Oregon Trail verzamelden pioniersfamilies grote hoeveelheden "buffelsnippers" in plaats van het schaarse brandhout. Het werd voor vele doeleinden gebruikt, in kookvuren en om de koude woestijnnachten te bestrijden.
Een andere toepassing van mest is het maken van papier. Dit is gedaan met mest van olifanten, waar het een kleine industrie is in Afrika en Azië, en ook van paarden, lama's en kangoeroes. Afgezien van de lama zijn deze dieren geen herkauwers en hebben zij dus de neiging plantenvezels onverteerd in hun mest op te nemen.
Mestkoeken worden klaargemaakt voor brandstof in Bretagne, ca. 1900
Verwante pagina's
