Pelycosauria
Pelycosaurs (wat "bekkenhagedissen" betekent) waren de vroegste synapsiden. Zij waren geen dinosauriërs of reptielen. Het is een informele groep, waarmee alle synapsiden behalve de therapsiden en hun nakomelingen worden bedoeld.
Deze tetrapoden verschenen in het Pennsylvanicum en stierven uit aan het eind van het Perm. Zij waren gedurende ongeveer 40 miljoen jaar de dominante landdieren en werden bijna uitgeroeid door het P/Tr-uitstervingsgebeuren. Enkele overleefden tot het lagere Trias en vormden de therapsiden, een groep die tot de zoogdieren heeft geleid. Omdat de term hun nakomelingen niet omvat, wordt hij nu niet veel meer gebruikt.
Kenmerken
Fossielen van Pelycosaurussen zijn voornamelijk in Europa en Noord-Amerika gevonden, hoewel enkele kleine, laat-overlevende vormen bekend zijn uit Rusland en Zuid-Afrika.
Tenminste twee pelycosauriër-clades ontwikkelden onafhankelijk van elkaar een lang zeil, bestaande uit langgerekte wervelkolomstekels: de edaphosauriden en de sphenacodontiden. Bij leven zou dit zeil door huid bedekt zijn geweest, en mogelijk hebben gefunctioneerd als thermoregulerend middel en/of paringsdisplay.
In tegenstelling tot lepidosaurische reptielen, hadden pelycosaurs geen epidermale schubben. Fossiele bewijzen van sommige ophiacodonts tonen aan dat delen van de huid naakt waren, maar dat de buik bedekt was met dermale scutes. Deze scutes leken op de scutes die bij reptielen voorkomen, maar ze zijn van een ander type structuur.
In 1940 werd de groep in detail herzien en werden alle toen bekende soorten beschreven (en vele geïllustreerd) in een belangrijke monografie.
Bekende pelycosaurussen zijn de geslachten Dimetrodon, Sphenacodon, Edaphosaurus, en Ophiacodon.
Taxonomie
- Orde †Pelycosauria*
- Onderorde †Caseasauria
- Familie †Caseidae
- Familie †Eothyrididae
- Onderorde †Eupelycosauria
- Familie †Edaphosauridae
- Familie †Haplodontidae*
- Familie †Lupeosauridae
- Familie †Ophiacodontidae
- Familie †Sphenacodontidae
- Familie †Varanopseidae
- Orde †Therapsida*
