Prairie-indianen | Inheemse Amerikaanse stammen met vergelijkbare culturen in de binnenlandse vlakten

Stammen

Er zijn twee hoofdgroepen van vlakke indianen. De ene trok veel rond (nomadisch) en de andere niet zo veel (sedentair):

• Nomadische stammen: Arapaho, Assiniboine, Blackfoot, Cheyenne, Comanche, Crow, Gros Ventre, Kiowa, Lipan, Plains Apache (of Kiowa Apache), Plains Cree, Plains Ojibwe (of Saulteaux), Sarsi (of Sarcee, Tsuutʼina Nation), Nakoda (Stoney), Sioux (Lakota, Dakota en Nakota) en Tonkawa.
• Sedentaire stammen: Arikara, Hidatsa, Iowa, Kaw (of Kansa), Kitsai, Mandan, Missouria, Omaha, Osage, Otoe, Pawnee, Ponca, Quapaw (of Arkansas en Ugahxpa), Wichita, en de Santee Dakota, Yanktonai en Yankton Dakota.

 

Geschiedenis

In de vroege prehistorie jaagden en verzamelden inheemse volkeren planten. Later ontwikkelden ze landbouw en verbouwden ze maïs. De vlaktes leefden duizenden jaren lang en pasten zich aan veranderingen in klimaat en landschap aan. De vroege Natives verplaatsten zich meestal niet en waren sedentair. Groepen ontwikkelden Plains Village Cultures. Er was niet zoveel oorlog en conflict voordat er paarden kwamen.

De Spaanse ontdekkingsreizigers en conquistadores brachten voor het eerst paarden naar het zuidwesten in de jaren 1500. Hernán Cortés was de eerste Spanjaard die paarden meebracht in 1519. Juan de Oñate bracht nog veel meer paarden mee in 1592. Later trokken deze paarden naar het noorden en kwamen naar het gebied van de Vlakten. De paarden veranderden de manier waarop de Prairie-indianen jaagden. Ze pasten zich snel aan om als nomadische jagers te paard op bizons te jagen. De Navajo begonnen paarden te stelen van de Spanjaarden. De Apachen ruilden gevangenen voor paarden. Paarden ontsnapten ook in het wild. Paarden werden verhandeld aan of gevangen genomen door andere stammen.

De Comanche volgden al snel en beseften hoe nuttig paarden konden zijn. De Comanche werden machtig en namen de Apache-gebieden over. Al deze stammen baseerden hun rijkdom en macht op het paard. Tegen het midden van de 17e eeuw hadden de meeste Prairie-indianen elk één of meer paarden. De cultuur van de Vlakten had zich nu volledig ontwikkeld.

De volgende Europese opmars kwam van de Britten en Fransen. Zij brachten wapens naar Noord-Amerika. Inheemse volken wisselden van gedachten bij deze uitwisselingen, die deel uitmaakten van de bonthandel. De Britten dreven ook veel van de Eastern Woodlands-stammen naar de Grote Vlakten. Geweren verzwakten de Indianen en veroorzaakten grotere conflicten tussen stammen. Geweren verhoogden de intensiteit van conflicten tussen stammen. Dit leidde indirect tot gedwongen migratie.

In de 19e eeuw begonnen de Amerikanen bizons te slachten en te bejagen. De Amerikaanse regering wilde van de bizon af om de inheemse bevolking uit te hongeren. De Amerikanen jaagden vaak alleen op de huid en lieten het vlees achter. De bizon was bijna uitgestorven.

De Amerikaanse regering rukte op naar het westen en dit leidde tot conflicten, waaronder de Indianenoorlogen. De Plains-oorlogen liepen van de jaren 1850 tot 1870. Opmerkelijke voorbeelden van oorlogen zijn de Dakota-oorlog, de Grote Sioux-oorlog, de Snake-oorlog en de Colorado-oorlog. Inheemsen verzetten zich tegen de Amerikaanse bevolking. In 1890 werden veel inheemsen gedood in het bloedbad van Wounded Knee. Na de jaren 1850 eindigde de paardencultuur van de Prairie-indianen toen de stammen werden verplaatst naar Indiaanse reservaten.

 

 
Voorbeelden van door Siksika (Blackfoot) beschilderde tipi's, circa 1910  


Stumickosúcks van de Kainai in 1832  


Dit schilderij van Alfred Jacob Miller toont Indianen van de Vlakte die buffels achtervolgen over een kleine klif. Het Walters Art Museum.  

Cultuur

Huisvesting

Mensen van de vlaktes leefden in tipi's. Dit waren kegelvormige woningen voor alleenstaande gezinnen. Inheemsen gebruikten buffelhuid als wanden en palen voor de structuur van de tipi's. Er was een gat aan de bovenkant om licht en rook door te laten. Er was een gat aan de bovenkant om licht en rook door te laten. Dorpen woonden in aarden loges. Deze waren rond van vorm en de muren waren gemaakt van aarde. Meestal woonden er meerdere gezinnen in deze huizen. Andere soorten huizen waren de Wichita en Osage. Deze hadden de vorm van wigwams, die koepel- of kegelvormen hadden. Inheemsen gebruikten vaak gras voor de muren.

Voedsel en kleding

De meest voorkomende gewassen in de vlakteregio's waren maïs, pompoen en bonen (de Drie Gezusters). Er was ook tabak, pruimen en zonnebloem. De maïscultuur ontwikkelde zich in 900 na Christus. Inheemsen verzamelden vaak regenwater. Mensen van de Vlakten jaagden ook op buffels, herten en elanden. Met paarden richtten verschillende stammen zich alleen op de jacht op buffels en verplaatsten zij zich meer. Tot de jaren 1500 leefden stammen aan de randen van de Grote Vlakten. Het waren boeren en jagers-verzamelaars. Van de herfst tot de lente verbouwden zij gewassen. In de zomer trokken ze de Grote Vlakten op om te voet op bizons te jagen.

Op het hoogtepunt van hun culturen waren de grote kuddes Amerikaanse bizons hun voornaamste voedselbron. Jagen was niet alleen de hoofdactiviteit van de Prairie-indianen, maar vormde ook een centraal onderdeel van hun religie. Hun cultuur werd gevormd door de natuurlijke omgeving waarin zij leefden. Voordat er paarden waren, was het voor de inheemsen moeilijker om op bizons te jagen. Ze moesten vaak vallen maken voor de bizons. In het begin gebruikten zij pijl en boog, speren en knuppels. Later introduceerden de Europeanen vuurwapens.

Inheemse volkeren gebruikten meestal de huiden van bizons en herten voor hun kleding. Oorlogshelden konden oorlogsmutsen dragen. Inheemsen droegen mocassins als schoenen. Dankzij de paarden konden de inheemsen rijker worden. Als gevolg daarvan begon de kleding meer luxeartikelen te bevatten.

Gezin, geslacht en maatschappij

In de cultuur van de vlakten kon de erfenis en de afstamming via de moeder, de vader of beide verlopen. Er waren enkele regels voor het huwelijk, zoals tegen incest. Gearrangeerde huwelijken kwamen vaak voor, en soms was er sprake van polygamie. De minst strenge verwantschapsregels waren die tussen kleinkinderen en grootouders. Er waren bepaalde genderrollen in gemeenschappen. Vrouwen deden dingen met betrekking tot voedsel, kleding, het opvoeden van kinderen en het bouwen van tipi's. Vrouwen bezaten echter het huis. Vrouwen bezaten echter het huis. Vrouwen konden scheiden. Mannen deden meer aan jagen en verdedigen. Inheemsen voedden kinderen meer op door beloning en lof. Verschillende familieleden konden als mentor optreden.

Oorlogsvoering

Oorlogvoering was zeer individualistisch. Vaak gingen slechts enkele krijgers op rooftocht. Individuele krijgers konden plunderingen en trofeeën uit een aanval halen. De status van de krijger was belangrijk. Plunderingen werden gebruikelijker met paarden. De Comanche waren opmerkelijke krijgers. Er werd zowel defensief als offensief gevochten. Inheemsen vielen andere inheemsen aan, maar ook Europese kolonisten. Meestal ging de oorlog om wraak voor iemands dood of om lof. Paarden waren zeer waardevol en konden bij diefstal tot oorlog leiden.

Rijkdom, succes en status waren meer gebaseerd op verdienste en prestatie. Dit systeem gold ook voor de rangorde van krijgers. Er waren vele onderscheidingen voor krijgers. Dapperheid was erg belangrijk. De traditie van de "telling coup" was een zeer hoge eer. Men toonde moed door een andere krijger te verslaan zonder de krijger te doden. Het aantal gewonnen paarden bij een rooftocht bepaalde hoe succesvol de rooftocht was.

De Indianen van de Vlakte wonnen verschillende veldslagen tegen de Amerikanen. De Indianen wonnen in de Slag bij Little Bighorn. De oorlog met de Amerikanen duurde tot in de 19e eeuw. De Inheemsen waren snel, kenden het land en wisten hoe ze de paarden moesten beheersen. De Natives konden geen langere oorlogen voeren. Dit kwam door het jachtseizoen. Ze wilden ook geen grote risico's nemen die meer doden zouden veroorzaken. Inheemsen gebruikten nog steeds pijl en boog nadat ze vuurwapens hadden gekregen.

 

Religie

De Indianen van de Vlakten geloofden in vormen van animisme. Animisme betekende dat dieren en bepaalde voorwerpen geesten hadden. Geesten waren vaak degenen die succes brachten. Inheemsen konden hulp krijgen van een geest door een vision quest te doen. Een geest kon een visioen of droom geven. Deze visioenen bevatten dan kennis over bijvoorbeeld het winnen van een gevecht of het genezen van ziekten. Sommige stammen geloofden dat er één geest was die groter was dan alle andere. Andere stammen geloofden dat alle geesten gelijk waren.

Er waren bepaalde religieuze leiders. Sjamanen hadden spirituele krachten en konden zieken genezen. Zij hadden direct contact met het bovennatuurlijke. Sjamanen waren anders dan priesters. Priesters hadden veel kennis over de geestelijke wereld. Soms kon één persoon zowel sjamaan als priester zijn. Sommige mensen in stammen waren wakan (Lakota: "heilig"). Er was vaak een opleiding om deze status te krijgen. Men kon geestelijk leider of medicijnman worden.

Inheemsen hadden veel rituelen en ceremonies. De Zonnedans was een belangrijk ritueel. Verschillende stammen kwamen samen om hun geloof te bevestigen. De Zonnedans werd gewoonlijk elk jaar gehouden. De ceremonie omvatte ook offers. Mensen brachten persoonlijke offers om de grotere gemeenschap te genezen. Er werd gedanst en gezongen. Vasten was ook gebruikelijk. Er was veel voorbereiding voor deze ceremonies. De dans bestond soms uit het doorboren van personen.

 
"Assiniboine die op buffels jaagt", schilderij van Paul Kane  


Blackfoot krijger, geschilderd tussen 1840 en 1843 door Karl Bodmer  

Indianen in de populaire cultuur

De populaire cultuur in de Verenigde Staten omvatte stereotypen van Indianen van de Vlakten. Buffalo Bill Cody voerde Indianen van de Vlakte op in zijn Wild West shows vanaf de jaren 1880. Toen Hollywood films begon te maken, was de western een favoriet onderwerp. Zij introduceerden de Indianen van de Vlakte als de stereotype Indiaan van de Indianen aan de hele wereld. Wanneer fictie over het Amerikaanse Oude Westen indianen toont, zijn het meestal Indianen uit de vlakte.

De Indianen van de Vlakte waren populair in Europese landen als Duitsland. Dergelijke visies op de inheemsen waren vaak geïdealiseerd en gevuld met stereotypen. Er werd geen rekening gehouden met de rijkdom van de Indiaanse cultuur. De Prairie-indianen werden een stereotype voor alle indianen. De Duitse schrijver Karl May schreef veel boeken over het Wilde Westen en de Prairie-indianen.

De Amerikaanse kunstenaar George Catlin maakte veel tekeningen en schilderijen van Indianen op de Vlakten.

 

Gerelateerde pagina's

• Grote vlakten
• Inheemse Amerikanen in de Verenigde Staten
• Noordoostelijke bossen
• Zuidoostelijke bossen