Talgklier

Locaties en morfologie

De talgklieren, een vertakte soort acinaren, komen bij de mens overal op de huid voor, behalve in de handpalmen en de voetzolen.

Talgklieren worden vaak aangetroffen in met haar bedekte gebieden, waar ze verbonden zijn met de top van de haarfollikels (zie afbeelding bovenaan). De klieren zetten talg af op elke haar, en brengen dit langs de haarschacht naar het huidoppervlak. De structuur bestaande uit haar, haarfollikel, arrector pili spier, en talgklier staat bekend als een pilosebaceous unit.

Talgklieren worden ook aangetroffen in de niet-harige delen (gladde huid) van de oogleden, neus, penis, kleine schaamlippen en tepels. Hier verplaatst de talg zich langs kanaaltjes die eindigen in zweetporiën dicht bij het huidoppervlak.

Aan de rand van de oogleden zitten meibomianeklieren, een gespecialiseerde vorm van talgklieren. Zij scheiden een vorm van talg (bekend als meibum) af aan het oog, waardoor het drogen van de tranen wordt vertraagd.

Sebum

Talgklieren produceren de olieachtige, wasachtige substantie die talg (Latijn: vet of talg) wordt genoemd en die is gemaakt van vet (lipiden), was en de overgebleven dode vetproducerende cellen. In de klieren wordt talg geproduceerd in gespecialiseerde cellen en komt vrij wanneer deze cellen barsten; talgklieren worden dus geclassificeerd als holocriene klieren.

Sebum heeft geen geur, maar de bacteriële afbraak ervan kan een slechte geur veroorzaken. Talg is de oorzaak van het feit dat sommige mensen last hebben van "vet" haar, zoals bij warm weer of als het een aantal dagen niet is gewassen. Oorsmeer bestaat gedeeltelijk uit talg. Talg kan worden gewassen met een gewoon wasmiddel, om het wasachtige materiaal in de huid op te lossen. Ook moet het water voor het wassen meer dan 84 °F (29 °C) zijn om de talg gesmolten te houden.

Overtollig talg wordt in verband gebracht met het eten van rood vlees, gefrituurd en vet voedsel en sommige andere soorten voedsel, maar uit verschillende onderzoeken komen meerdere theorieën hierover naar voren.

Functie

Algemeen wordt aangenomen dat talg ervoor zorgt dat de huid niet uitdroogt of dat haar en huid waterdicht worden gemaakt. Maar sommige wetenschappers hebben betoogd dat "lage niveaus van talgklieractiviteit niet gecorreleerd zijn met een droge huid", en dat het misschien weinig of geen nut heeft bij de moderne mens.

Samenstelling

De stoffen in talg verschillen per soort. Bij de mens is het lipidegehalte als volgt:

Procent samenstelling	Stof
25%	wasmono-esters
41%	triglyceriden
16%	vrije vetzuren
12%	squaleen

Bovendien is sapinezuur een vetzuur in talg dat alleen bij mensen wordt aangetroffen, niet bij dieren.

Controle

Van de volgende geneesmiddelen is aangetoond dat zij de talgafscheiding van de huid verminderen:

• Isotretinoïne
• SMT D002
• Spironolacton (alleen geschikt voor vrouwen)

Veranderingen tijdens ontwikkeling

De talgklieren van een menselijke foetus in utero scheiden een stof af die Vernix caseosa heet, een "wasachtige" of "kazige" witte substantie die de huid van pasgeboren baby's bedekt.

De activiteit van de talgklieren neemt tijdens de puberteit toe als gevolg van verhoogde androgeenniveaus. Bij mannen beginnen de talgklieren tijdens en na de puberteit voornamelijk te verschijnen op de penis, op de schacht en rond de rand van de peniskop. Dit is echter normaal en niet te verwarren met een SOA. Bij vrouwen verschijnen ze voornamelijk in de kleine schaamlippen.

Ziekten

Talgklieren zijn betrokken bij huidproblemen zoals een vette huid, acne en keratosis pilaris. In de huidporiën kunnen talg en keratine een hyperkeratotische prop vormen die een "microcomedo" wordt genoemd en die een porie kan verstoppen en puistjes kan veroorzaken. Het voorgeschreven geneesmiddel isotretinoïne vermindert de hoeveelheid talg die door de talgklieren wordt geproduceerd aanzienlijk, en wordt gebruikt om acne te behandelen.

Het extreme gebruik (tot 10 maal de door de arts voorgeschreven hoeveelheden) van anabole steroïden door bodybuilders, voor spierversterking, kan ook acne veroorzaken. De talgklier wordt gestimuleerd doordat sommige steroïden worden omgezet in dihydrotestosteron. Deze gebeurtenis kan ernstige acne veroorzaken in het gezicht, de hals, de borst, de rug en op de schouders.

Een verstopte talgklier kan resulteren in een talgkliercyste.

Een aandoening waarbij de talgklieren vergroot zijn, wordt talgklierhyperplasie genoemd.

Talgkliercarcinoom is een zeer zeldzame en agressieve vorm van kanker waarbij de talgklieren betrokken zijn; talgklieradenoom is een meer goedaardig neoplasma van de talgklieren.

Talg kan zich ook rond piercings ophopen.

Een microscoop-foto van een Demodex mijt die zich met talg kan voeden.

Belang voor andere dieren

Bepaalde soorten Demodexmijten voeden zich met talg en worden algemeen aangetroffen in de talgklieren van zoogdieren, waaronder die van de mens.

De preputiale klieren van muizen en ratten zijn grote gemodificeerde talgklieren die feromonen produceren.

Extra beelden