Bobby Fischer

Beginjaren

Fischer werd geboren in het Michael Reese Hospital in Chicago, Illinois op 9 maart 1943. Zijn geboorteakte vermeldde dat zijn vader Hans-Gerhardt Fischer was, een Duitser. Zijn moeder, Regina Wender Fischer, was een Pools-Joodse Amerikaanse. Geboren in Zwitserland, groeide zij op in St. Louis, Missouri, en werd later lerares, verpleegster en arts. De twee trouwden in 1933 in Moskou, USSR, waar Regina medicijnen studeerde aan het Eerste Medische Instituut van Moskou. Ze scheidden in 1945 toen Bobby twee jaar oud was, zodat hij opgroeide bij zijn moeder en oudere zus. In 1948 verhuisde het gezin naar Mobile, Arizona, waar Regina les gaf op een basisschool. Het jaar daarop verhuisden ze naar Brooklyn, New York.

Volgens een artikel in The Philadelphia Inquirer uit 2002 was Paul Nemenyi, een arts, de biologische vader van Bobby, en niet Hans-Gerhardt. Regina en Nemenyi hadden een affaire gehad in 1942, en hij gaf haar elke maand geld om haar te helpen haar kind op te voeden, en betaalde Fischer's schoolopleiding tot zijn dood in 1952. Fischer vertelde later aan de schaakster Zita Rajcsanyi dat Nemenyi soms naar zijn appartement in Brooklyn kwam en hem meenam naar plaatsen.

Schaakcarrière

Fischer leerde spelen toen hij zes was. Zijn zus Joan kocht een schaakset voor hem. Bobby leerde spelen aan de hand van de instructies. Enkele jaren later begon hij te spelen bij de Manhattan Chess Club. In 1956 werd hij wereldwijd bekend. Hij was 13 toen hij een partij speelde tegen een Amerikaanse speler genaamd Donald Byrne. In de partij offerde hij zijn koningin en won. Chess Review noemde deze partij de "partij van de eeuw".

Fischer was 14 toen hij voor het eerst het V.S. kampioenschap won. Dit zou de eerste van acht Amerikaanse kampioenschappen zijn die hij zou winnen.

In 1972 werd hij de eerste en enige Amerikaan die in de 20e eeuw het wereldkampioenschap schaken won. In de 19e eeuw was Paul Morphy korte tijd de belangrijkste speler. Wilhelm Steinitz was de eerste officiële wereldkampioen. Hij werd Amerikaans staatsburger terwijl hij kampioen was. Om de titel te winnen, versloeg Fischer Boris Spassky van de Sovjet-Unie. De wedstrijd werd gehouden in Reykjavík, IJsland. Fischer ging echter niet akkoord met een match om zijn titel te verdedigen. Hij verloor zijn titel in 1975. De titel van wereldkampioen werd gegeven aan Anatoly Karpov.

Het leven na het wereldkampioenschap

Fischer speelde bijna 20 jaar niet in openbare wedstrijden of toernooien. In 1992 versloeg hij Spassky in een rematch in Joegoslavië. Het ministerie van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten had hem opgedragen daar niet te spelen vanwege de gebeurtenissen na de opsplitsing van Joegoslavië in verschillende nieuwe landen. Omdat hij dit bevel negeerde, had hij vervolgd kunnen worden als hij terugkeerde naar de VS. Fischers rematch tegen Spassky in 1992 was de enige keer dat Fischer in het openbaar schaakte nadat hij wereldkampioen was geworden.

Na zijn wedstrijd promootte Fischer een nieuwe vorm van schaken genaamd "Fischer Random Chess", waarbij de stukken vóór de partij willekeurig werden geschud, zodat ze bij het begin van elke partij op andere velden stonden.

In juli 2004 werd Fischer gearresteerd op een luchthaven in Japan met een slecht paspoort. De Verenigde Staten wilden dat Japan hem zou terugsturen om hem te berechten voor het schaken in Joegoslavië in 1992. De regering van IJsland verleende Fischer uiteindelijk asiel, waar hij de rest van zijn leven woonde.

Dood

Fischer stierf aan nierfalen op 17 januari 2008. Hij werd begraven tijdens een kleine ceremonie in de buurt van de stad Selfoss, IJsland.

Religies

Fischer werd als Jood geboren, maar hij verwierp de religie. Hij gebruikte veel racistische en onredelijke beledigingen aan het adres van het jodendom. Fischer ontkende de Holocaust. Hij las boeken als Mein Kampf en De Protocollen van de Ouderen van Zion. Als jongeman sloot Fischer zich aan bij de Radio Church of God. Later verliet hij deze evangelisch-protestantse kerk met uitgesproken opmerkingen. Fischer had een katholieke begrafenis. Het is onduidelijk of hij voor zijn dood rooms-katholiek is geworden.

Geestelijke toestand

Fischer, net als Morphy, koos ervoor om te stoppen met spelen toen hij nog jong was. Hij had een levenslange geschiedenis van geschillen, conflicten en controverse. Hij geloofde dat hij het slachtoffer was van samenzweringen. Fischer vertoonde symptomen van de geestesziekte paranoia, vergelijkbaar met Morphy. In Bobby Fischer: The Wandering King, schrijven de auteurs Hans Böhm en Kees Jongkind dat de radio-uitzendingen van Fischer aantonen dat hij "out of his mind ... a victim of his own mental illness" was.

Bobby Fischer leert schaken

Fischer ontwikkelde zijn eigen boek om schaakles te geven. Het gebruikt een methode die geprogrammeerd leren heet.