Uitdroging

Wat veroorzaakt uitdroging?

Iemand raakt uitgedroogd als zijn lichaam op een of andere manier water verliest en hij niet genoeg drinkt om het verloren water te vervangen. De meest voorkomende oorzaken van uitdroging zijn:

• Veel zweten (door warm weer of lichaamsbeweging)
• Slechte diarree
• Braken (overgeven)
• Meer plassen dan gewoonlijk (dit kan gebeuren als iemand ongecontroleerde diabetes heeft of medicijnen zoals diuretica neemt waardoor hij vaker moet plassen)
• Koorts

Wie krijgt uitdroging?

Iedereen kan uitgedroogd raken. Sommige mensen lopen echter meer risico op uitdroging. (Ouderen, zeer jonge kinderen en mensen met een chronische ziekte lopen het grootste risico op uitdroging.

Symptomen

Uitgedroogde mensen kunnen verschillende symptomen hebben, afhankelijk van hoe uitgedroogd ze zijn. Als uitdroging niet wordt behandeld, wordt het erger. Naarmate de uitdroging erger wordt, worden de symptomen gevaarlijker.

Als mensen uitgedroogd raken, kunnen ze deze symptomen hebben:

• Dorst
• Droge, plakkerige mond
• Je moe of slaperig voelen
• Niet zoveel plassen als gewoonlijk
• Droge huid
• Hoofdpijn
• Constipatie
• Zich duizelig of licht in het hoofd voelen
• Er komen geen tranen als de persoon huilt

Wanneer uitdroging ernstig wordt (heel erg), zijn de symptomen onder andere:

• Veel dorst hebben
• zich prikkelbaar en verward voelen (baby's en kinderen kunnen erg kieskeurig zijn of erg slaperig worden)
• Zeer droge mond en slijmvliezen
• Verschrompelde, droge huid die minder elastisch is dan normaal (hij "veert niet terug" wanneer hij in een plooi wordt gedrukt).
• Zeer weinig plassen, met donker gekleurde urine, of helemaal niet plassen
• Verzonken ogen
• Bij zuigelingen kan de fontanel (de zachte plek op de bovenkant van het hoofd) verzonken zijn.
• Lage bloeddruk (de bloeddruk kan ook dalen als de persoon gaat zitten of opstaat, waardoor hij zich duizelig of flauw voelt; dit wordt orthostase genoemd)
• Snelle hartslag (tachycardie)
• Snelle ademhaling (tachypneu)
• Koorts
• In de ernstigste gevallen, delirium of bewusteloosheid

Ernstige uitdroging is een medisch noodgeval. Als een persoon met ernstige uitdroging niet snel genoeg medische behandeling krijgt, kan hij sterven.

Welke problemen kan uitdroging veroorzaken?

Slechte uitdroging kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken. Enkele van deze problemen zijn:

• Hitte letsel. Wanneer het buiten erg warm is, of wanneer iemand veel sport, helpen vloeistoffen zoals water het lichaam koel te houden. Als de persoon uitgedroogd is, kan zijn lichaam oververhit raken (het wordt te heet en kan zichzelf niet afkoelen). Dit kan warmteletsel veroorzaken. De lichtste (minst ernstige) vorm van hitteletsel is hittekramp (kramp, of pijn, in de spieren). Naarmate het warmteletsel erger wordt, wordt het hitte-uitputting. Als het lichaam oververhit blijft raken en de persoon geen medische behandeling krijgt, wordt hitte-uitputting een hitteberoerte. Hitteberoerte is een zeer ernstig medisch noodgeval. Mensen met een hitteberoerte kunnen schade aan hun organen oplopen en zelfs sterven als ze niet snel genoeg worden behandeld.
• Zwelling van de hersenen (hersenoedeem). Soms probeert het lichaam uitdroging te verhelpen door veel water in de cellen te pompen. Als het lichaam te veel water in de cellen trekt, kunnen die cellen opzwellen en breken. Als dit gebeurt met de cellen in de hersenen, kunnen de hersenen opzwellen.
• Aanvallen. Wanneer iemand uitgedroogd raakt, kunnen zijn elektrolyten uit balans raken. Elektrolyten zijn belangrijke zouten in het lichaam die elektriciteit vervoeren. Wanneer elektrolyten zoals natrium en kalium uit balans raken, kunnen de elektrische signalen van het lichaam in de war raken. Dit kan aanvallen veroorzaken.
• Shock. Vloeistof is een belangrijk onderdeel van het menselijk bloed. Water vormt het grootste deel van het bloedplasma, dat bloedcellen en andere belangrijke zaken naar het hele lichaam vervoert. Als iemand erg uitgedroogd raakt, daalt de hoeveelheid bloed in het lichaam. Dit veroorzaakt een lage bloeddruk. Als iemand niet genoeg bloed en zuurstof in zijn lichaam heeft, kan hij in shock raken. In de geneeskunde wordt dit een hypovolemische shock genoemd.
• Nierfalen. Slechte uitdroging kan de nieren beschadigen. Als de nieren gewond zijn of niet goed werken, kunnen ze geen gifstoffen en extra vocht uit het bloed verwijderen.

Hoe wordt uitdroging behandeld?

Om uitdroging te verhelpen, moet iemand de verloren vloeistoffen en elektrolyten vervangen.

Als de uitdroging niet al te erg is, kunnen mensen zichzelf meestal behandelen door te drinken. Dit wordt orale rehydratatietherapie genoemd. Winkels verkopen speciale drankjes zoals Pedialyte en Gatorade, die zowel water als elektrolyten bevatten. Mensen kunnen ook hun eigen orale rehydratieoplossing (een drankje tegen uitdroging) maken door water te mengen met suiker en zout.

Mensen met zeer ernstige uitdroging hebben dringende medische behandeling nodig. Zij moeten mogelijk intraveneus vocht krijgen (via een naald in een ader). Dit vervangt verloren vocht en elektrolyten veel sneller dan drinken. Het is ook nuttig voor mensen die niet kunnen drinken door misselijkheid en braken als gevolg van uitdroging.