Symfonie Nr. 7 "Leningrad" (Sjostakovitsj)

Geschiedenis van de samenstelling

Sjostakovitsj gaf de symfonie zijn titel omdat het gaat over wat er gebeurde in Leningrad in 1941. Het was tijdens de Tweede Wereldoorlog en het Duitse leger was de Sovjet-Unie binnengevallen en blokkeerde de communicatie tussen de stad Leningrad (nu Sint-Petersburg) en de rest van de wereld. De omstandigheden waren verschrikkelijk: de mensen hadden nauwelijks te eten en het was erg koud in de winter. Ongeveer een miljoen mensen stierven tijdens het beleg.

Sjostakovitsj leefde het grootste deel van zijn leven in angst, want als Josef Stalin, de Sovjet-dictator, zijn muziek niet goed vond, kon hij naar de gevangenis worden gestuurd of ter dood worden gebracht. Soms werd Sjostakovitsj door de regering tot held gemaakt en soms kreeg hij te horen dat zijn muziek niet goed was omdat het niet in de stijl was die hij volgens de regering moest schrijven. De symfonie was aanvankelijk erg populair in landen die in de Tweede Wereldoorlog aan dezelfde kant vochten als Rusland, maar ook in Rusland zelf. Ze werd vele malen uitgevoerd in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. Veel mensen in deze landen hielden van de symfonie omdat het de Russen leek te tonen als helden die vochten om hun stad te redden van de Duitsers. Later, tijdens de Koude Oorlog, hielden veel mensen in diezelfde landen niet zo van het werk, omdat de Russen nu hun vijanden waren en zij dachten dat de muziek die daar werd geschreven propaganda was, bedoeld om Rusland en zijn leiders als beter te laten zien dan andere landen en hun leiders. De laatste jaren is men opnieuw van mening veranderd over de betekenis van de muziek. Sommige muziekstudenten denken nu dat de muziek de wreedheid van Stalin en de terreur van de nazi-invasie laat zien. Andere mensen denken nog steeds dat het bedoeld was om de Russische regering en het leger te steunen in hun strijd tegen de Duitsers, en om de mensen te herdenken die stierven tijdens de gevechten.

Een van de redenen waarom het zo moeilijk is om te weten wat de symfonie betekent, is dat men het er niet over eens is wanneer Sjostakovitsj aan het schrijven ervan is begonnen. Als hij ermee begon voordat de oorlog begon, gaat het waarschijnlijk tenminste gedeeltelijk over de Sovjetregering, maar als hij ermee begon tijdens de oorlog, gaat het misschien alleen over de oorlog.

Na de eerste uitvoering op 5 maart 1942 in Koejbisjev (nu Samara) werd het al snel uitgevoerd in Moskou, en vervolgens in Leningrad, dat toen nog omsingeld was door het Duitse leger. Een kopie van de muziek werd op microfilm naar het Westen gesmokkeld. Het werd uitgevoerd door Sir Henry Wood in Londen in de BBC studio's op 22 juni en de week daarop tijdens een Promenade Concert. Op 19 juli werd het in New York gespeeld door het NBC Symphony Orchestra onder leiding van Arturo Toscanini in een studioconcert dat op de radio in de Verenigde Staten werd uitgezonden.

De muziek

Het werk heeft vier delen:

• 1 Allegretto
• 2 Moderato (poco allegretto)
• 3 Adagio
• 4 Allegro non troppo

Het eerste deel is een lang, dramatisch deel. Het middendeel van dit deel is een mars, met een herhaald ritme op de snaartrom, die heel zacht begint, waarbij de melodie voor het eerst te horen is in de strijkers die "pizzicato" spelen (tokkelen van de snaar in plaats van spelen met de strijkstok). Elke keer dat het deuntje wordt gespeeld, wordt het luider. Vroeger dacht men dat dit thema ging over het binnenvallende Duitse nazileger, maar nu denken sommigen dat het in plaats daarvan zou kunnen gaan over de manier waarop de Sovjetregering de stad Leningrad veranderde, of over beide. Het tweede deel heet een scherzo. Het is een luchtiger deel na de spanning van het eerste deel. Het derde deel is langzaam en zit vol sterke emoties. De componist zei dat het de stad Leningrad bij zonsondergang moest laten zien. Het laatste deel is weer sneller, en brengt delen van de muziek van eerder in het stuk terug, maar het is niet duidelijk of het einde serieus is of niet.

Het orkest is zeer groot en heeft partijen voor de fluit, piccolo, hobo, cor anglais, klarinet, basklarinet, fagot, contrafagot, Franse hoorn, trompet, trombone, tuba, piano, harp, viool, altviool, cello en contrabas, alsmede vele slaginstrumenten.