Mstislav Rostropovich
Mstislav Leopoldovitsj Rostropovitsj (geboren Bakoe 27 maart 1927; overleden Moskou, 27 april 2007) was een Russisch cellist en dirigent. Veel musici zeggen dat hij de grootste cellist was die ooit heeft geleefd. Hij bespeelde de cello met een verbazingwekkende techniek en muzikaliteit, en vroeg veel componisten om cellomuziek voor hem te schrijven. Hij kwam in de problemen met de politieke leiders van de Sovjet-Unie omdat hij zei dat mensen vrij moesten zijn om hun eigen ideeën en meningen te verkondigen. In 1974 werd hij verbannen uit zijn land en zette hij zijn carrière als cellist en dirigent voort in het westen. Hij zette zich in voor vrede en rechtvaardigheid in de wereld. In november 1989, toen de Berlijnse Muur viel, nam hij zijn cello mee en zat buiten bij de ruïnes van de muur en speelde. Na de ineenstorting van het communisme mocht hij terug naar zijn eigen land. Hij kreeg veel medailles en onderscheidingen.
Galina Vishnevskaya met Mstislav Rostropovich
Leven in de Sovjet-Unie
Mstislav Rostropovitsj werd geboren in Bakoe in Azerbajdzjan, dat toen deel uitmaakte van de Sovjet-Unie. Zijn familie was zeer muzikaal. Zijn moeder speelde piano en zijn vader cello. Hij had gestudeerd bij Pablo Casals.
Tijdens de tweede wereldoorlog verhuisde het gezin naar Orenburg. Daar ging hij naar de Kindermuziekschool en begon concerten te geven. In 1943 ging hij naar het Conservatorium van Moskou om cello en compositie te studeren. Zijn compositieleraar was Dmitri Sjostakovitsj. Ze waren levenslang bevriend en Sjostakovitsj schreef veel cellomuziek voor hem.
Rostropovitsj won de beste prijzen aan het conservatorium en was al snel zeer beroemd. Veel Russische componisten schreven muziek voor hem: Reinhold Glière, Aram Khachaturian, Nikolai Myaskovsky, Dimitri Shostakovich en Sergei Prokofiev.
In 1955 trouwde hij met Galina Visjnevskaja, een beroemde sopraan in de Bolsjoi Opera. Rostropovitsj was een briljant pianist en begeleidde zijn vrouw wanneer zij recitals zong.
Toen hij 29 was werd hij professor cello aan het conservatorium van Moskou. Kort daarna speelde hij voor het eerst in Engeland, waar hij het Celloconcert van Dvořák uitvoerde in de Royal Festival Hall. Een maand later speelde hij in de Carnegie Hall in New York. De mensen hadden nog niet van hem gehoord en de zaal was bijna leeg. Maar de volgende keer dat hij daar speelde was de zaal binnen een paar uur uitverkocht.
In 1960 gaf hij de eerste Britse uitvoering van het Celloconcert nr. 1 van Sjostakovitsj. Hij ontmoette Benjamin Britten en zij werden grote vrienden, ondanks het feit dat zij elkaars taal niet spraken. Britten schreef cellomuziek voor hem, waaronder de Cello Symfonie en een Sonate voor Cello en Piano. Hij trad veel op in het Aldeburgh Festival waar Britten woonde.
Hij begon met dirigeren in 1968. Hij dirigeerde Tsjaikovski's opera Eugene Onegin met zijn vrouw in de hoofdrol Tatjana. Sommigen vonden zijn dirigentschap te vol van emotie.
Exile
In 1970 kreeg hij problemen met de Sovjet-politici omdat hij een brief schreef aan de kranten waarin hij zei dat de schrijver Aleksandr Solzjenitsyn oneerlijk werd behandeld. Solzjenitsyn had geschreven over de onrechtvaardigheden in de Sovjet-Unie en over het leven in de werkkampen. Solzjenitsyn mocht niet meer schrijven. Rostropovitsj liet Solzjenitsyn in zijn huis wonen. De Sovjet-politici waren boos, dus verlieten Rostropovitsj en zijn vrouw de Sovjet-Unie en woonden in Londen, Parijs en New York. De Sovjet politici zeiden dat ze niet langer Sovjet burgers waren. In Zwitserland mochten ze Zwitserse paspoorten hebben.
Rostropovich werd dirigent van het Nationaal Symfonie Orkest van Washington, DC. Hij dirigeerde vaak het London Philharmonic Orchestra en vele andere beroemde orkesten. Hij was een groot leraar die veel jonge cellostudenten inspireerde. Hij heeft een zeer groot aantal opnames gemaakt.
Terug naar Rusland
Na de ineenstorting van de Sovjet-Unie mochten ze van Gorbachov terugkeren naar Rusland. Ze hadden huizen in Moskou en Sint Petersburg waar ze een stichting begonnen voor zieke kinderen. Rostropovitsj werd ziek door kanker en overleed in Moskou op 27 april 2007.
Vragen en antwoorden
V: Wie was Mstislav Leopoldovitsj Rostropovitsj?
A: Mstislav Leopoldovitsj Rostropovitsj was een Russische cellist en dirigent.
V: Waar is hij beroemd om?
A: Hij is beroemd omdat hij door velen beschouwd wordt als de grootste cellist aller tijden en om zijn verbazingwekkende techniek en muzikaliteit.
V: Hoe kwam hij in de problemen met politieke leiders in de Sovjet-Unie?
A: Hij kreeg problemen met politieke leiders in de Sovjet-Unie omdat hij zei dat mensen vrij moesten zijn om hun eigen ideeën en meningen te uiten.
V: Wat gebeurde er met hem nadat hij in 1974 uit zijn land verbannen werd?
A: Nadat hij in 1974 uit zijn land verbannen was, zette hij zijn carrière als cellist en dirigent in het westen voort en werkte hij hard voor vrede en gerechtigheid in de wereld.
V: Wat deed hij toen de Berlijnse Muur viel?
A: Toen de Berlijnse Muur viel, nam hij zijn cello mee en ging buiten bij de ruïnes van de muur zitten spelen.
V: Is hij ooit naar zijn eigen land teruggekeerd?
A: Ja, hij mocht terug naar zijn eigen land na de ineenstorting van het communisme.
V: Kreeg Mstislav Leopoldovitsj Rostropovitsj enige erkenning voor zijn werk?
A: Ja, hij ontving veel medailles en onderscheidingen voor zijn werk.
