Basilicum (soort)

Basilicum (Ocimum basilicum) (IPA: ['beɪzəl] of IPA: ['bæzəl]) is een plant van de familie Lamiaceae. Het staat ook bekend als Zoet Basilicum of Tulsi. Het is een zacht, laaggroeiend kruid dat als vaste plant in warme, tropische klimaten wordt gekweekt. Basilicum komt oorspronkelijk uit India en andere tropische gebieden in Azië. Het wordt daar al meer dan 5.000 jaar geteeld. Het is prominent aanwezig in vele keukens over de hele wereld. Sommige van hen zijn Italiaanse, Thaise, Vietnamese en Laotiaanse keukens. Hij wordt 30-60 cm hoog. Het heeft lichtgroene, zijdeachtige bladeren van 3-5 cm lang en 1-3 cm breed. De bladeren staan tegenover elkaar. De bloemen zijn vrij groot. Ze zijn wit van kleur en gerangschikt als een aar.

De plant smaakt een beetje naar anijs, met een sterke, scherpe, zoete geur. Basilicum is zeer gevoelig voor kou. Het kan het beste worden gekweekt in warme, droge omstandigheden. Terwijl de meest voorkomende variëteiten als eenjarige worden behandeld, zijn sommige overblijvend, waaronder Afrikaans blauw en Heilig Thais basilicum.

Het woord basilicum komt van het Griekse βασιλεύς (basileus), wat "koninklijk" betekent. Dit komt omdat men gelooft dat het gegroeid is boven de plek waar St. Constantijn en Helen het Heilige Kruis hebben ontdekt. Het Oxford English Dictionary citeert speculaties dat basilicum gebruikt zou kunnen zijn in "some royal unguent, bath, or medicine". Basilicum wordt door veel kookkunstenaars nog steeds beschouwd als de "koning van de kruiden". Een alternatieve etymologie heeft "basilicum" afkomstig van het Latijnse woord basilicus, wat draak betekent en de wortel is van de basilisk, maar dit was waarschijnlijk een taalkundige bewerking van het woord zoals dat uit Griekenland werd meegebracht.

Basilicum om te koken

Meestal moet Basilicum vers worden gebruikt. In recepten wordt het meestal op het laatste moment toegevoegd. Het koken ervan vernietigt de maaltijd snel. Het verse kruid kan kort bewaard worden in plastic zakken in de koelkast. Bij gebruik van een diepvriezer is het langer houdbaar. In beide gevallen moet het snel geblancheerd worden in kokend water. Het gedroogde kruid verliest ook het grootste deel van zijn smaak, en wat weinig smaak overblijft smaakt heel anders, met een zwakke coumarinesmaak, zoals hooi.

Mediterrane en Indochinese keukens gebruiken vaak basilicum. In mediterrane keukens wordt het vaak gecombineerd met tomaat. Basilicum is een van de hoofdingrediënten in pesto-een groene Italiaanse olie-en-kruidensaus uit de stad Genua. De andere twee hoofdingrediënten van Pesto zijn olijfolie en pijnboompitten. De meest gebruikte mediterrane basilicumcultivars zijn "Genovese", "Purple Ruffles", "Mammoth", "Cinnamon", "Lemon", "Globe" en "African Blue". Chinezen gebruiken ook verse of gedroogde basilicum in soepen en andere voedingsmiddelen. In Taiwan voegen mensen verse basilicumblaadjes toe in dikke soepen (羹湯; gēngtāng). Ze eten ook gebakken kip met gefrituurde basilicumblaadjes.

Basilicum wordt soms gebruikt in combinatie met vers fruit en in vruchtenjam of -sauzen. Meestal wordt dit gedaan met aardbeien, maar ook met frambozen of donkergekleurde pruimen. Sommige mensen zeggen dat het platvloerse basilicum dat in de Vietnamese keuken wordt gebruikt meer geschikt is voor gebruik met fruit.

Basilicumzaden

Door het weken in water worden de zaden van verschillende basilicumsoorten gelatineachtig. Ze worden gebruikt in Aziatische dranken en desserts zoals falooda of sherbet. Dergelijke zaden staan bekend als sabja, subja, takmaria, tukmaria, falooda of hột é. Ze worden gebruikt voor hun medicinale eigenschappen in de Ayurveda, het traditionele medicinale systeem van India.

Gedroogde basilicumbladeren.Zoom
Gedroogde basilicumbladeren.

andere soorten

Zie Lijst van basilicumcultivars

Verschillende andere basilicums, waaronder enkele andere Ocimum-soorten, worden in veel regio's van Azië gekweekt. De meeste Aziatische basils hebben een kruidnagelachtige smaak die over het algemeen sterker is dan de mediterrane basils. In China heet de lokale cultivar 九層塔 (jiǔcéngtǎ; letterlijk "nine level pagoda"), terwijl de geïmporteerde variëteiten specifiek 羅勒 (luólè) of 巴西里 (bāxīlǐ) worden genoemd, hoewel [巴西里] vaak verwijst naar een andere soort plantenpeterselie.

Citroenbasilicum heeft een sterke citroengeur en -smaak die sterk verschilt van die van andere soorten omdat het een chemische stof bevat die citroen wordt genoemd. Het wordt veel gebruikt in Indonesië, waar het kemangi wordt genoemd en rauw wordt geserveerd, samen met rauwe kool, sperziebonen en komkommer, als begeleiding van gebakken vis of eend. De bloemen, gebroken, zijn een pittig smaakmaker voor de salade.

Groeiende Basilicum

Basilicum groeit goed bij warm weer. Het gedraagt zich als eenjarige als er kans is op vorst. In Noord-Europa, de noordelijke staten van de VS en het Zuidereiland van Nieuw-Zeeland groeit hij het best als hij onder glas wordt gezaaid in een turfpot. Hij kan in het late voorjaar/begin van de zomer worden uitgeplant, wanneer er weinig kans op vorst is. Hij doet het het best op een goed gedraineerde zonnige plek.

Hoewel basilicum het beste buiten kan groeien, kan het binnenshuis in een pot worden gekweekt. Zoals de meeste kruiden kan hij het beste op een vensterbank op het zuiden (op het noordelijk halfrond) worden gekweekt. Het moet uit de buurt worden gehouden van extreem koude tocht. Hij groeit het beste in sterk zonlicht. Een kas of cloche is ideaal als die beschikbaar is. Basilicumplanten kunnen zelfs in een kelder worden gekweekt, onder tl-verlichting.

Als de bladeren verwelkt zijn door gebrek aan water, zal het zich herstellen als het goed wordt besproeid en op een zonnige plek wordt geplaatst. Gele bladeren naar de onderkant van de plant toe zijn een indicatie dat de plant meer zonlicht of minder meststoffen nodig heeft.

In zonnigere klimaten zoals Zuid-Europa, de zuidelijke staten van de VS, het Noordereiland van Nieuw-Zeeland en Australië, zal basilicum goed gedijen als het buiten wordt geplant. Het gedijt ook in de zomer in het midden en het noorden van de Verenigde Staten, maar sterft uit wanneer de temperaturen het vriespunt bereiken, om het volgende jaar weer te groeien als het toegestaan is om te gaan zaaien. Het zal regelmatig water nodig hebben, maar niet zo veel aandacht als in andere klimaten.

Basilicum kan ook zeer betrouwbaar worden vermeerderd uit stekken op precies dezelfde manier als "Busy Lizzie" (Impatiens), waarbij de stengels van korte stekken ongeveer twee weken in water worden opgehangen totdat de wortels zich ontwikkelen.

Als een stengel met succes volgroeide bloemen produceert, vertraagt of stopt de bladproductie op elke stengel die bloeit, wordt de stengel houtachtig en neemt de productie van etherische olie af. Om dit te voorkomen, kan een basilicumkweker eventuele bloemstengels afknijpen voordat ze volledig volgroeid zijn. Omdat alleen de bloeiende stengel zo wordt aangetast, kunnen sommige worden afgekneld voor de bladproductie, terwijl andere worden overgelaten aan de bloei voor decoratie of zaden.

Als de plant eenmaal mag bloeien, kan hij zaaddozen met kleine zwarte zaadjes produceren. Deze kunnen worden bewaard en het volgende jaar worden geplant. Het plukken van de bladeren van de plant helpt "de groei te bevorderen", vooral omdat de plant reageert door paar blaadjes naast de bovenste bladeren om te zetten in nieuwe stengels.

Ziekten

Basilicum lijdt aan verschillende plantenziekten die het gewas kunnen ruïneren en de opbrengst kunnen verminderen. Fusarium verwelkingsziekte is een bodemschimmelziekte die snel jongere basilicumplanten zal doden. Zaailingen kunnen ook gedood worden door de demping van Pythium.

Een veel voorkomende bladziekte van basilicum is grijze schimmel veroorzaakt door Botrytis cinerea, kan ook na de oogst infecties veroorzaken en is in staat om de hele plant te doden. Een zwarte vlek is ook te zien op basilicumbladeren en wordt veroorzaakt door de schimmels van het geslacht Colletotrichum.

Gezondheidskwesties

Basilicum bevat, net als andere aromatische planten zoals venkel en dragon, estragol, een bekend carcinogeen en teratogeen bij ratten en muizen. Hoewel de effecten op de mens nog niet zijn bestudeerd, blijkt uit de experimenten met knaagdieren dat er 100-1000 keer de normale verwachte blootstelling nodig is om een risico op kanker te worden.

Culturele aspecten

Er zijn veel rituelen en geloofsovertuigingen verbonden aan basilicum. De Fransen noemen basilicum "herbe royale". De joodse folklore suggereert dat het kracht toevoegt tijdens het vasten. Het is een symbool van de liefde in het huidige Italië, maar vertegenwoordigde de haat in het oude Griekenland, en de Europese overlevering beweert soms dat basilicum een symbool van Satan is. De Afrikaanse legende beweert dat basilicum beschermt tegen schorpioenen, terwijl de Engelse botanicus Culpeper één "Hilarius, een Franse arts" aanhaalt als algemene wetenschap dat het te veel ruiken van basilicum schorpioenen in de hersenen zou voortbrengen.

Heilig Basilicum, ook wel 'Tulsi' genoemd, is zeer vereerd in het hindoeïsme en heeft ook een religieuze betekenis in de Grieks-orthodoxe kerk, waar het wordt gebruikt om heilig water te bereiden. Het zou zijn gevonden rond het graf van Christus na zijn opstanding. De Servisch-orthodoxe kerk, de Macedonisch-orthodoxe kerk en de Roemeens-orthodoxe kerk gebruiken basilicum (Macedonisch: босилек; Roemeens: busuioc, Servisch: босиљак) om heilig water te bereiden en potten basilicum worden vaak onder kerkaltaren geplaatst.

In Europa leggen ze basilicum in de handen van de doden om een veilige reis te garanderen. In India plaatsen ze het in de mond van de stervenden om ervoor te zorgen dat ze God bereiken. De oude Egyptenaren en de oude Grieken geloofden dat het de poorten van de hemel zou openen voor een voorbijganger.

In Boccaccio's Decameron vertelt een memorabel morbide verhaal (novelle V) over Lisabetta, wiens broers haar minnaar hebben vermoord. Hij verschijnt aan haar in een droom en laat haar zien waar hij begraven is. Ze laat het hoofd stiekem ontleden en zet het in een pot met basilicum, die ze met haar dagelijkse tranen water geeft. De pot wordt haar door haar broers afgenomen en niet lang daarna sterft ze aan haar verdriet. Boccaccio's verhaal is de bron van John Keats' gedicht Isabella of De pot met basilicum. Een soortgelijk verhaal wordt verteld over de Longobardische koningin Rosalind.

Bloeiende basilicumstengelZoom
Bloeiende basilicumstengel

Vragen en antwoorden

V: Wat is basilicum?


A: Basilicum (Ocimum basilicum) is een plant van de familie Lamiaceae, ook bekend als zoete basilicum of Tulsi. Het is een zacht, laagblijvend kruid dat als vaste plant wordt geteeld in warme, tropische klimaten.

V: Waar komt Basilicum oorspronkelijk vandaan?


A: Basilicum komt oorspronkelijk uit India en andere tropische gebieden in Azië en wordt daar al meer dan 5000 jaar geteeld.

V: Wat zijn enkele keukens waarin Basilicum wordt gebruikt?


A: Enkele keukens waarin basilicum wordt gebruikt zijn de Italiaanse, Thaise, Vietnamese en Laotiaanse keuken.

V: Hoe hoog wordt de plant?


A: De plant wordt 30-60 cm hoog.

V: Hoe zien de bladeren eruit?


A: De bladeren zijn lichtgroen, zijdeachtig en 3-5 cm lang en 1-3 cm breed. Ze zitten tegenover elkaar aan de stengel.

V: Welke kleur hebben de bloemen?



A: De bloemen zijn wit van kleur en staan als een aar bovenop de stengel.

V: Hoe smaakt de plant?


A: De plant smaakt enigszins naar anijs met een sterke, scherpe, zoete geur.

AlegsaOnline.com - 2020 / 2023 - License CC3