Hanzi
Chinese karakters zijn symbolen die worden gebruikt om de Chinese en Japanse talen te schrijven. In het verleden werden ze ook gebruikt in andere talen zoals het Koreaans en het Vietnamees. Het begin van deze karakters ligt minstens 3000 jaar geleden, waardoor ze een van de oudste schrijfsystemen ter wereld zijn die vandaag nog steeds worden gebruikt. In het Chinees worden ze hanzi (汉字/漢字) genoemd, wat "Han karakter" betekent. In het Japans worden ze kanji genoemd, in het Koreaans hanja, en in het Vietnamees Han Nom.
Chinese karakters zijn een belangrijk onderdeel van de Oost-Aziatische cultuur. Chinese karakters kunnen worden beschouwd als abstracte kunst, vanwege de manier waarop de karakters zijn opgebouwd uit lijnen en stippen. De kunst van het schrijven van Chinese karakters wordt kalligrafie genoemd.
klassiek Chinees schrift
Chinese kalligrafie
Schrijven
Chinese karakters zijn een soort logogrammen, dat wil zeggen geschreven symbolen die woorden in plaats van klanken voorstellen. De meeste vroegere Chinese karakters waren pictogrammen, dat zijn eenvoudige afbeeldingen die worden gebruikt om een of ander ding of idee te betekenen. Tegenwoordig zijn heel weinig moderne Chinese karakters zuivere pictogrammen, maar een combinatie van twee of meer eenvoudige karakters, ook wel radicalen genoemd. Hoewel veel radicalen en karakters de betekenis van een woord weergeven, voldoen ze niet allemaal netjes aan die beschrijving. Soms geeft een radikaal of zelfs een volledig karakter zelf hints over de uitspraak van het woord, in plaats van de betekenis.
Om de verschillende doelen en soorten Chinese karakters beter te kunnen verklaren, hebben Chinese geleerden de Chinese karakters onderverdeeld in zes categorieën die bekend staan als liushu (六书 / 六書), letterlijk vertaald als de Zes Boeken. De zes soorten Chinese karakters zijn:
- Pictogrammen, xiàng xÍng (象形): tekens die gebruik maken van een eenvoudige afbeelding, of één radicaal, die concrete zelfstandige naamwoorden, zoals personen, plaatsen en dingen, direct weergeven. Voorbeelden zijn:
Chinees karakter (traditioneel/ vereenvoudigd) | Pīnyīn (Mandarijn uitspraak) | Betekenis: | Het lijkt erop dat |
山 | shān | berg | 3 pieken |
人 | rén | persoon/mensen/mensheid | een schepsel dat op 2 benen staat |
口 | kŏu | mond | een open mond |
刀 | dāo | zwaard/mes | een blad |
木 | mù | hout | een boom |
日 | rì | zon/dag | een zon met een wolk in het midden |
月 | yuè | maan/maand | hetzelfde als 日, maar in de vorm van een halve maan |
女 | nǚ | vrouw/meisje/vrouw | persoon met grote borsten |
子 | zi/zĭ | kind | een kind gewikkeld in een deken |
馬 / 马 | mǎ | paard | een paard met een hoofd, een manen, een lichaam, een staart, en 4 benen |
鳥 / 鸟 | niǎo | vogel | een schepsel met een hoofd en een vleugel met veren |
目 | mù | oog | een oog met 2 oogleden |
水 | shuǐ | water | drie stromen water |
- Eenvoudige ideogrammen, zhǐ shì (指事): tekens die één radikaal gebruiken, om abstracte zelfstandige naamwoorden weer te geven, zoals ideeën en abstracties. Voorbeelden zijn:
Chinees karakter (traditioneel/ vereenvoudigd) | Pīnyīn (Mandarijn uitspraak) | Betekenis: | Het lijkt erop dat |
一 | yī | een | 1 regel |
二 | èr | twee | 2 lijnen |
三 | sān | drie | 3 lijnen |
大 | dà | groot/groot/groot | een persoon 人 die zijn armen zo wijd mogelijk uitsteekt |
天 | tiān | hemel/hemel/dag | zoals 大, maar één regel hoger, dus de grootste van de grote |
小 | xiǎo | klein/klein | vingers die een naald vasthouden |
上 | shàng | omhoog/boven/vooraf | de stengel en het blad van een plant boven de grond |
下 | xià | beneden/onder/na | de wortels van een plant |
本 | běn | root | een boom waarvan de wortels zich onder de grond bevinden |
末 | mò | apex | een boom 木 met een extra lijn aan de top, zodat de top |
- Complexe ideogrammen, huì yì (会意), of tekens die meer dan één radikaal gebruiken om complexere ideeën of abstracties weer te geven. Voorbeelden zijn:
Chinees karakter (traditioneel/ vereenvoudigd) | Pīnyīn (Mandarijn uitspraak) | Betekenis: | Het lijkt erop dat |
明 | míng | helder/licht/tot morgen | een zon 日 en een maan 月 naast elkaar, wat aangeeft dat morgen gebeurt nadat de zon en de maan voorbij zijn |
好 | hǎo | goed | een vrouw 女 en een kind 子 naast elkaar, waarmee wordt aangegeven dat een vrouw met een kind goed is |
休 | xiū | rest | een persoon 亻(人) naast een boom 木 |
林 | lín | woods | twee bomen 木 naast elkaar |
森 | sēn | bos | drie bomen 木 naast elkaar |
- Fonetische leentekens, jiǎ jiè (假借), of tekens die een radikaal van andere tekens lenen omdat ze vergelijkbaar klinken, niet omdat ze dezelfde betekenis hebben. Dit worden rebussen genoemd, of afbeeldingen/letters/cijfers/symbolen die worden gebruikt om een woord met dezelfde uitspraak weer te geven. Iemand schrijft bijvoorbeeld de zin "Ik zie je vanavond" als "⊙ L C U 2nite". Soms wordt voor het oorspronkelijke woord een nieuw teken gemaakt om geen verwarring tussen de verschillende woorden te laten ontstaan.
Chinees karakter (traditioneel/ vereenvoudigd) | Rebus woord (Mandarijn uitspraak) | Oorspronkelijk woord | Nieuw teken voor het oorspronkelijke woord |
來/来 | lái "komen" | lai "tarwe" | 麥/麦 mài |
四 | sì "vier" | sī "neusgat(en)" | 泗, kan ook "slijm/snuiven" betekenen |
北 | běi "noorden" | bèi "rug (van het lichaam)" | 背 |
要 | yào "willen" | yāo "taille" | 腰 |
少 | shǎo "weinig/weinig" | shā "zand" | 沙 en 砂 |
永 | yŏng "voor altijd/eeuwigheid" | yŏng "zwemmen" | 泳 |
Voorbeelden van woorden waarbij fonetische karakters worden gebruikt die in de wereld van vandaag gangbaar zijn, zijn de namen van landen, zoals Canada, dat in het Chinees wordt uitgesproken als Jiānádà (加拿大). Terwijl het derde karakter 大 dà, dat "groot/groot/groot" betekent, Canada goed lijkt te beschrijven, aangezien het een groot land is, hebben de eerste twee karakters 加 jiā, dat "toevoegen" betekent, en 拿 ná, dat "nemen" betekent, geen duidelijke relatie met Canada. Daarom kan men gerust zeggen dat deze tekens alleen werden gekozen omdat de uitspraak van elk teken klinkt als de lettergrepen van de Engelse naam van het land.
- Semantisch-fonetische samenstellingen, xíng shēng (形声), zijn karakters die ten minste één radicaal hebben die een hint geeft naar de betekenis van het woord en ten minste één radicaal die een hint geeft naar de uitspraak van het woord. De meeste Chinese karakters zijn dit soort karakters. Bijvoorbeeld, het karakter 媽 / 妈 mā betekent moeder, en het karakter is opgebouwd uit 2 radicalen, 女 en 馬 / 马. De semantische radicaal 女 betekent vrouw/vrouw/meisje, aangezien de betekenis van het woord gerelateerd is aan de radicaal, en hoewel de betekenis van de fonetische radicaal 馬 / 马 mǎ weinig of niets te maken heeft met de betekenis van het woord, klinkt het vergelijkbaar met het woord 媽 / 妈 mā, dus wordt het gebruikt om de lezer te helpen de uitspraak van het woord te onthouden. Andere voorbeelden zijn:
Chinees karakter (traditioneel/ vereenvoudigd) | Pīnyīn (Mandarijn uitspraak) | Betekenis: | Semantisch radicaal | Fonetisch radicaal (betekenis) |
清 | qīng | clear | 氵(水) water | 青 qīng (groen-blauw) |
睛 | jīng | oog | 目eye | 青 qīng (groen-blauw) |
菜 | cài | groente/voedselgerecht | 艹 (艸) gras/plant | 采 cǎi (oogst) |
沐 | mù | om zich te wassen | 氵(水) water | 木 mù (hout) |
淋 | lín | om te gieten | 氵(水) water | 林 lín (bossen) |
嗎 / 吗 | ma | ja-nee vraagteken (woord waarmee de zin van een ja-nee vraag eindigt) | 口 mond (tussenwerpsels en partikels hebben vaak deze radikaal) | 馬/马 mǎ (paard) |
- Omgevormde cognaten, zhuan zhu (转注), of tekens die vroeger een andere manier waren om andere tekens te schrijven, maar die later een andere betekenis hebben gekregen.
Cognitief woord | Oorspronkelijk woord | Nieuwe uitspraak en betekenis van cognaat woord |
考 | 老 lăo "oud" | kào "test, examen" |
Niemand weet precies hoeveel Chinese karakters er zijn, maar de grootste Chinese woordenboeken vermelden ongeveer vijftigduizend karakters, ook al zijn de meeste daarvan slechts varianten van andere karakters die in zeer oude teksten voorkomen. Het karakter 回 (huí) is bijvoorbeeld ook geschreven als de varianttekens 迴,廻,囬,逥,廽, en 囘, hoewel de meeste Chinezen alleen de variant 回 kennen en gebruiken. Studies in China tonen aan dat er in het dagelijks leven gewoonlijk drie- tot vierduizend karakters worden gebruikt, dus kan men gerust stellen dat iemand drie- tot vierduizend karakters moet kennen om functioneel geletterd te zijn in het Chinees, of om het alledaagse schrift zonder ernstige problemen te kunnen lezen.
Tekens zijn een soort grafische taal, heel anders dan talen die een alfabet gebruiken, zoals het Engels. De juiste manier om onderscheid te maken is de structuur en betekenis van elk karakter te onthouden, niet de uitspraak, omdat er een zeer nauw verband is tussen betekenis en structuur van karakters. Voorbeeld: 房(huis)=户+方. 房 is een vorm-uitspraakteken. 户 is voor vorm en 方 is voor uitspraak. 户 betekent "deur". 房 betekent 'Een persoon woont achter een deur'. 方 uitspraak is fang en toon is 1, en met het toon teken wordt het geschreven als fāng. 房 uitspraak is ook fang, maar toon is 2, met het toonsymbool wordt het geschreven als fáng.
Chinese karakters in andere talen
Chinese karakters zijn gebruikt om andere talen te schrijven.
Er zijn nog steeds veel Chinese karakters die in het Japans en Koreaans worden gebruikt. Over het algemeen wordt het opleidingsniveau van een Japanner bepaald door het aantal Chinese karakters dat deze persoon begrijpt. Hoewel Koreanen tegenwoordig meestal in hangul schrijven, het inheemse Koreaanse alfabet, heeft men ontdekt dat sommige betekenissen niet duidelijk kunnen worden uitgedrukt met alleen hangul, zodat mensen Chinese karakters moeten gebruiken als een noot met een haakje. Vóór 1446 gebruikten de Koreanen alleen Chinese karakters.
In het Japans worden ze kanji genoemd. Kanji kunnen worden gebruikt om zowel inheemse Japanse woorden als Chinese leenwoorden te schrijven. Het Japanse schrift gebruikt een mix van kanji en twee kana-systemen. Kanji worden meestal gebruikt om de betekenis van een woord weer te geven, terwijl hiragana en katakana syllabarieën zijn die de uitspraak van Japanse woorden weergeven. Beide schriftsystemen worden vaak gebruikt bij het schrijven van Japans.
In het Koreaans worden ze hanja genoemd. Gedurende het grootste deel van de Koreaanse geschiedenis was hanja het enige schrijfsysteem dat de meeste geletterde Koreanen kenden. Hoewel hangul in 1446 werd uitgevonden, werd het alleen gebruikt door gewone burgers en niet door de regering, totdat Korea onafhankelijk werd van Japan. Tegenwoordig schrijven de meeste Koreanen vooral in hangul. In Noord-Korea schrijft men bijna volledig in hangul sinds Kim Il-sung de hanja uit het Koreaans heeft geschrapt. In Zuid-Korea schrijft men meestal in hangul, en soms ook wat hanja. Hanja wordt bijna nooit gebruikt om inheemse Koreaanse woorden te schrijven. Koreanen schrijven die woorden meestal gewoon in hangul. Hanja wordt meestal alleen gebruikt om Chinese leenwoorden op te schrijven, en meestal alleen als de betekenis van een leenwoord niet duidelijk is op basis van de context.
In het Vietnamees worden ze chữNôm genoemd. Veel Chinese leenwoorden werden in het Vietnamees gebruikt, vooral in de oude Vietnamese literatuur. Terwijl de Vietnamezen veel Chinese karakters gebruikten, vonden zij ook tienduizenden eigen karakters uit om Vietnamese woorden te schrijven. De radicalen die in chữ Nôm werden gebruikt, waren meestal een mengeling van de betekenissen en de uitspraak van de woorden.
Verwante pagina's
- Vereenvoudigde Chinese karakters
- Traditionele Chinese karakters
- Wade-Giles, een romaniseringssysteem dat wordt gebruikt om Chinees te schrijven met het Romeinse alfabet
Vragen en antwoorden
V: Wat zijn Chinese karakters?
A: Chinese karakters zijn symbolen die worden gebruikt om de Chinese en Japanse taal te schrijven.
V: Hoe lang worden Chinese karakters al gebruikt?
A: Chinese karakters worden al minstens 3000 jaar gebruikt, waardoor ze een van de oudste en nog steeds gebruikte schriftsystemen ter wereld zijn.
V: Hoe worden Chinese karakters in het Chinees en in het Japans genoemd?
A: In het Chinees worden Chinese karakters hanzi (汉字/漢字) genoemd, wat "Han-teken" betekent. In het Japans worden ze kanji genoemd.
V: Hoe worden Chinese karakters in het Koreaans en Vietnamees genoemd?
A: In het Koreaans worden Chinese karakters hanja genoemd. In het Vietnamees heten ze chữ Hán.
V: Is kalligrafie een belangrijk onderdeel van de Oost-Aziatische cultuur?
A: Ja, kalligrafie is een belangrijk onderdeel van de Oost-Aziatische cultuur.
V: Wat is kalligrafie?
A: Kalligrafie is de kunst van het schrijven van Chinese karakters.
V: Welke andere talen dan het Chinees en het Japans gebruikten vroeger Chinese karakters?
A: In het verleden gebruikten ook andere talen zoals Koreaans en Vietnamees Chinese karakters.