Kamikaze

Geschiedenis

Na de aanval op Pearl Harbor op 7 december 1941 werden de Japanse marine en haar luchtmacht verslagen in verschillende belangrijke gevechten, zoals Midway en de Filippijnse Zee. Ze verloren veel schepen (waaronder bijna alle Japanse vliegdekschepen), honderden gevechtsvliegtuigen en veel van hun beste piloten. De Japanse industrie was klein en erg arm in vergelijking met de Amerikaanse industrie. Om deze reden hebben de Verenigde Staten hun verloren schepen en vliegtuigen zeer snel vervangen door betere; maar Japan kon er maar weinig maken, en van slechte kwaliteit. In de loop van 1943-44 kwamen de geallieerden in de richting van Japan. Bij de Slag om de Filippijnse Zee, op 19-20 juni 1944, werden de Japanse troepen teruggedreven naar de Filippijnen.

Op 15 juli werd Saipan (in de Noordelijke Marianen) veroverd door de geallieerden. De verovering van Saipan maakte het mogelijk voor de Amerikaanse luchtmacht om Japan zelf aan te vallen met behulp van B-29 Superfortress bommenwerpers. Na de val van Saipan wisten de Japanse commandanten dat de geallieerden zouden proberen de Filippijnen te veroveren. De Filippijnen waren erg belangrijk omdat ze zich tussen de olievelden van Zuidoost-Azië en Japan bevonden. Als Japan de controle over de Filippijnen zou verliezen, zouden ze weinig brandstof meer hebben voor hun schepen. Op 17 oktober begonnen de geallieerden met de aanval op de Filippijnen in de Slag om de Golf van Leyte.

Vice-admiraal Takijiro Onishi had de leiding over de Japanse luchtmacht in Manilla. Hij begreep dat het onmogelijk was om de strijd te winnen met zo weinig vliegtuigen en getrainde piloten. Daarom besloot hij een zelfmoordaanslagmacht te vormen, de Special Attack Unit. Een groep van 24 studentenpiloten bood zich vrijwillig aan voor de missie. De Special Attack Force was georganiseerd in 4 groepen, Unit Shikishima, Unit Yamato, Unit Asahi en Unit Yamazakura. Deze namen zijn ontleend aan een vaderlandslievend gedicht (waka of tanka), geschreven door de Japanse klassieke dichter Motoori Norinaga: (敷島の 大和心を 人問はば 朝日に匂う). Het gedicht luidt: "Shikishima no Yamato-gokoro wo hito towaba, asahi ni niou yamazakura bana".

Als iemand vraagt naar de Yamato geest (Spirit of Old/True Japan) van Shikishima (een poëtische naam voor Japan) - het zijn de bloemen van yamazakura (bergkersenbloesem) die in de Asahi (rijzende zon) geuren. (Een minder letterlijke vertaling zou kunnen worden gelezen als: Als iemand vraagt naar de geest van Japan, zijn het de bloemen van de bergkersenbloesems die in de rijzende zon geuren. )

De Japanners werden verslagen bij de slag om Leyte Gulf, maar de Special Attack force had groot succes. De eerste kamikazeaanval vond plaats op 21 oktober 1944, tegen het vlaggenschip van de Royal Australian Navy, HMAS Australia. 30 matrozen stierven in de aanval, waaronder de kapitein Emile Dechaineux, en nog veel meer raakten gewond. Tegen 26 oktober werden nog 47 geallieerde schepen aangevallen. De meeste van hen waren zwaar beschadigd of gezonken, zoals het Amerikaanse vliegdekschip USS St. Lo.

Dit vroege succes overtuigde de Japanse commandanten om de kamikazeaanvallen voort te zetten. Veel meer piloten werden gerekruteerd om als kamikaze te fungeren. In de loop van de volgende maanden deden meer dan 2.000 vliegtuigen dergelijke aanvallen. Toen de Japanse voorraad vliegtuigen opraakte, werden voor deze missies nieuwe modellen van lage kwaliteit gebouwd. Sommige daarvan, zoals de Nakajima Ki-115 Tsurugi, waren voornamelijk gemaakt van hout en gebruikte voorraden van oudere motoren. Het landingsgestel van het vliegtuig werd meestal door de piloot na de start gedropt zodat het door andere vliegtuigen kon worden gebruikt, omdat hij niet meer zou landen. Soortgelijke zelfmoordprogramma's waren gepland, waaronder raketbommen met piloten (genaamd Ohka) en onderzeese torpedo's (Kaiten).

Het hoogtepunt van de kamikazeaanvallen kwam van 6 april tot 25 mei 1945 tijdens de Slag om Okinawa, in Operatie Kikusui ("drijvende chrysanten"). In die tijd vonden zeven belangrijke aanvalsgolven plaats, met meer dan 1500 kamikaze-vliegtuigen. Omdat hun opleiding te kort was geweest en hun vliegtuigen slecht waren gemaakt, waren kamikazepiloten gemakkelijke doelwitten voor de ervaren geallieerde piloten, die ook veel betere vliegtuigen hadden. Maar toch, de kamikaze die ontsnapten aan het luchtafweergeschut en de vijandelijke gevechtsvliegtuigen deden grote schade aan de geallieerde vloot. De geallieerden wonnen de strijd, maar ze verloren veel schepen en manschappen door kamikazeaanvallen. Tegen het einde van de strijd waren minstens 21 Amerikaanse schepen door kamikazes tot zinken gebracht. Sommige schepen van andere geallieerde marines werden ook tot zinken gebracht, en nog eens tientallen werden beschadigd.

Honderden extra kamikaze vliegtuigen stonden klaar om Japan te verdedigen tegen een invasie. Met de capitulatie van Japan op 15 augustus na de atoombombombardementen op Hiroshima en Nagasaki en de oorlogsverklaring van de Sovjet-Unie zijn ze echter nooit meer gebruikt.

Kiyoshi Ogawa, kamikazepiloot, raakte het vliegdekschip USS Bunker Hill (zie foto rechts).


De USS Bunker Hill werd getroffen door Ogawa (zie foto links) en een andere kamikaze bij Kyūshū op 11 mei 1945. Van een bemanning van 2.600 werden 372 matrozen gedood.


De USS Columbia wordt op 6 januari 1945 aangevallen door een kamikaze.


De kamikaze raakt Columbia, waarbij 13 zeelieden gedood worden en 44 gewond raken.

Effecten

Het belangrijkste effect van de aanvallen was het creëren van angst onder de geallieerde troepen. Toen de Amerikaanse schepen naar de laatste gevechten gingen, waren de bemanningen erg bang voor kamikazepiloten. Tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog had de Japanse marine 2.525 kamikazepiloten opgeofferd en had de luchtmacht 1.387 piloten verloren. De Japanse regering zei dat de missies 81 schepen zonk en 195 schepen beschadigde. Ze beweerden ook dat de kamikazeaanvallen de oorzaak waren van 80% van de geallieerde doden in de laatste jaren van de oorlog.

De Amerikaanse bronnen beweren dat kamikaze minder schepen tot zinken heeft gebracht dan de Japanners zeggen. Maar toch zijn ze het erover eens dat ze zeer belangrijke schade hebben aangericht. Volgens een Amerikaanse luchtmachtbron hebben de kamikazeaanvallers 34 marineschepen tot zinken gebracht, 368 andere beschadigd, 4.900 zeelieden gedood en meer dan 4.800 gewond. In een boek uit 2010 zei de historicus Robin Rielly dat ongeveer 60 Amerikaanse schepen door kamikazes tot zinken werden gebracht en dat meer dan 400 schepen door hen werden beschadigd.

Kamikaze-overtuigingen

Veel kamikazepiloten boden zich aan als vrijwilliger voor de missie. Ze waren meestal erg jong, tussen de 18 en 24 jaar oud. Hun overtuiging was dat het sterven bij het neerslaan van de vijanden van Japan en de Keizer een zeer eervolle dood was. Dit principe was traditioneel sinds de dagen van de samoerai en gaf een groot belang aan het plichtsbesef en de gehoorzaamheid. Dit idee werd Giri ("Verplichting") genoemd, en maakte deel uit van de gedragscode van de Japanse krijgers sinds de Middeleeuwen, de Bushido. Veel jonge mannen offerden zichzelf op door hun vrije wil, omdat deze overtuigingen en hun liefde voor het thuisland voor hen het belangrijkste waren. De handleiding van de tokkōtai-piloot zei tegen de piloten dat ze nooit hun ogen mochten sluiten. Dit was omdat als een piloot zijn ogen sloot hij zijn doel zou missen. In de laatste momenten voor de crash moest de piloot "Hissatsu!" roepen. ("Critical Strike!") zo luid als hij kon.

Vele anderen deden dat echter vanwege de sociale druk. Het zich niet aanbieden als vrijwilliger was een teken van lafheid en oneer. Verschillende professionele piloten die opdracht kregen om zelfmoordaanslagen te plegen, deden dat uit militaire gehoorzaamheid, niet uit eergevoel. Een van de eerste kamikazepiloten, luitenant Yukio Seki, schreef na bijna gedwongen te zijn geweest als vrijwilliger:

De toekomst van Japan is verbleekt als het gedwongen wordt een van zijn beste piloten te doden. Ik ga niet op deze missie voor de Keizer of voor het Rijk... Ik ga omdat ik het bevel kreeg.

Een speciale ceremonie voor het gevecht vond meestal plaats. Piloten dronken sake en aten een bolletje rijst. Ze kregen medailles, en een katana zwaard. Ze deden een hoofdband om met de opkomende zon, en een sennibari, een "riem van duizend steken" gemaakt door duizend vrouwen, die elk één steek maakten. Vaak namen ze gebeden mee die door hun familie waren geschreven. Volgens de legende vlogen jonge piloten op kamikaze-missies vele malen zuidwestelijk van Japan over de 922 meter (~3000 voet) van de berg Kaimon. Zelfmoordmissiepiloten keken over hun schouders om dit te zien, en namen afscheid van hun land. Een andere legende zegt dat kamikazepiloten bloemen uit de lucht lieten vallen tijdens hun laatste missies. Op sommige plaatsen, zoals de heuvels bij het vliegveld van Kikajima, zouden begin mei korenbloemenvelden bloeien.

Enkele belangrijke militairen die de oorlog overleefden, hadden jaren later kritiek op het kamikazeplan. Saburo Sakai, een piloot uit de oorlogstijd zei:

Een kamikaze is een verrassingsaanval, volgens onze oude oorlogstactiek. Verrassingsaanvallen zullen de eerste keer succesvol zijn, misschien wel twee of drie keer. Maar welke dwaas zou dezelfde aanvallen tien maanden lang voortzetten? Keizer Hirohito moet het zich gerealiseerd hebben. Hij had moeten zeggen: "Stop."

Middelbare schoolmeisjes nemen afscheid van Kamikazepiloten met kersenbloesemtakken bij de Slag om Okinawa, op 12 april 1945.

Gerelateerde pagina's

• Mongoolse invasies van Japan