Noord-Korea | land in het noordelijke deel van het Koreaanse schiereiland




Noord-Korea (officieel de Democratische Volksrepubliek Korea (DPRK) genoemd), is een land in het noordelijke deel van het Koreaanse schiereiland. Noord-Korea ligt naast China, Rusland en Zuid-Korea. De hoofdstad van Noord-Korea is Pyŏngyang, tevens de grootste stad.

Het land werd gesticht in 1948 nadat het was bevrijd van de Japanse bezetting, en er werd een socialistische staat opgericht met steun van de Sovjet-Unie. De Republiek Korea is de zuidelijke helft van het Koreaanse schiereiland, en werd bezet door de Verenigde Staten, en de VS vestigden een democratie in het zuiden. Aanvankelijk was er een oorlog tussen het noorden en het zuiden die de Koreaanse Oorlog werd genoemd, maar hoewel de gevechten in 1953 ophielden, is de oorlog nooit officieel beëindigd. Noord-Korea had banden met China en Rusland, maar was nooit formeel bondgenoot van een van beide en raakte na verloop van tijd steeds meer geïsoleerd. Kort daarna stortte de belangrijkste handelspartner van het Noorden, de Sovjet-Unie, in. Hierdoor strandde Noord-Korea en raakte het geïsoleerd. Gedurende de jaren negentig had Noord-Korea te kampen met hongersnoden en natuurrampen. Terwijl Zuid-Korea rijker werd, werd Noord-Korea armer en werd het leven er slechter. Daarna stabiliseerde de situatie zich, maar bleef het achter bij het zuiden. Wereldwijde economische sancties en embargo's zouden de levenskwaliteit in Noord-Korea aanzienlijk hebben beïnvloed.

Noord-Korea wordt door de westerse media beschreven als een totalitaire stalinistische dictatuur, terwijl Noord-Korea zichzelf beschrijft als een democratische arbeidersstaat. De leider van het land, Kim Il-sung, zei dat de regering zijn eigen ideologie van "Juche" volgde, wat "zelfredzaamheid" betekent. Later begonnen de leiders van het land het "communisme" uit de Noord-Koreaanse wetten en filosofie te schrappen, hoewel Juche kan worden omschreven als een variant van het communisme. Nadat Kim Il-sung overleed tijdens de rampen van de jaren negentig, nam zijn zoon Kim Jong-il zijn plaats in en werd hij door de regering gepromoveerd tot de leider die Noord-Korea uit de rampen leidde. Noord-Korea was het enige communistische land in de geschiedenis waar het leiderschap rechtstreeks werd gegeven aan de zoon van de voormalige leider na diens dood. Dit wordt erfelijk bestuur genoemd. Kim Jong-il voerde een nieuw beleid van "Songun", of "military-first", waardoor het land een militaire staat werd. Toen hij in 2011 overleed, nam zijn jongste zoon Kim Jong-un zijn plaats in en hij leidt het land nog steeds.

 

Geschiedenis


Vroege geschiedenis

Historici geloven dat het Koreaanse volk al duizenden jaren in dit gebied woont. Voor 1910 was Korea één land. Het had een koning en de mensen waren meestal boeren. Het land was vreedzaam en was niet communistisch. In 1910 veranderde dat. Japan en Rusland raakten in oorlog. Omdat Japan en Rusland allebei heel dicht bij Korea lagen, nam Japan Korea voor zichzelf in als deel van Japan. Japan had toen de controle.

Verdeeld Korea

Tussen 1910 en het einde van de Tweede Wereldoorlog in 1945 werd Korea beschouwd als een deel van Japan, omdat Japan Korea had gekoloniseerd. In 1945 verklaarde de USSR de oorlog aan Japan en bombardeerden de Verenigde Staten het land (Nagasaki en Hiroshima), waardoor het Japanse rijk ernstig werd verzwakt en Japan zich moest overgeven. Door de zwakke status van Japan konden de Sovjets eerlijk en vrij Korea binnenkomen en de noordelijke helft bezetten, terwijl de Verenigde Staten de zuidelijke helft innamen. Ze creëerden elk regeringen die hun eigen ideologieën ondersteunden, een marxistisch-leninistische eenpartijstaat (noorden) en een democratisch-kapitalistische staat (zuiden).

De Koreaanse Oorlog

In 1950 stuurde Noord-Korea soldaten naar Zuid-Korea. Noord-Korea wilde Noord- en Zuid-Korea samenbrengen tot één Koreaans land, en de Koreaanse families die door de scheiding van Noord- en Zuid-Korea waren gesplitst weer bij elkaar brengen. De Noord-Koreaanse leiders wilden dat Zuid-Korea communistisch werd, zoals Noord-Korea en de Sovjet-Unie dat waren.

De Verenigde Naties stuurden soldaten naar Korea. Deze soldaten kwamen uit vele landen. Deze landen hielden niet van het communisme (zie voor meer informatie het artikel over de Koude Oorlog). Als Zuid-Korea communistisch zou worden, dan zouden andere landen dat misschien ook worden. Generaal Douglas MacArthur leidde de soldaten.

Noord-Korea had een groot deel van Zuid-Korea met geweld overgenomen. Met de hulp van de andere landen nam Zuid-Korea hun land terug, en zelfs een groot deel van Noord-Korea, tot aan de Yalu-rivier, die de grens vormt tussen Noord-Korea en China. China, dat ook communistisch was, hielp de Noord-Koreanen het land terug te krijgen dat de Zuid-Koreaanse soldaten hadden ingenomen.

Na drie jaar, in 1953, besloten Noord-Korea en Zuid-Korea dat niemand de oorlog zou winnen en ondertekenden beide landen een wapenstilstand, een overeenkomst waardoor beide landen stopten met vechten. Noord- en Zuid-Korea werden verdeeld door een gedemilitariseerde zone, of DMZ, een speciale plaats rond de grens tussen Noord- en Zuid-Korea waar beide landen geen soldaten kunnen plaatsen, zodat de gevechten niet opnieuw beginnen.

Moderne Tijden

Hoewel de Koreaanse Gedemilitariseerde Zone bedoeld is om problemen tussen de twee landen te stoppen, vuren soldaten aan beide zijden van de grens soms hun geweren op elkaar. Een speciale stad in de zone, Panmunjom, heet de Joint Security Area, of JSA, en soms ontmoeten de leiders van beide landen elkaar daar om te praten over een eventuele terugkeer naar elkaar.

Noord-Korea is een van de weinige landen ter wereld die nucleaire raketten heeft gemaakt, die veel mensen kunnen doden als ze ontploffen. Noord-Korea wil niet zeggen hoeveel kernwapens het heeft, maar andere landen denken dat de Noord-Koreaanse regering tot nu toe waarschijnlijk tien raketten heeft gebouwd van een dodelijk element dat plutonium heet.

In oktober 2006 zei Noord-Korea dat het een van zijn kernbommen had getest. Hoewel de Noord-Koreaanse regering zei dat de test niet gevaarlijk was, waren veel andere landen en de Verenigde Naties toch woedend.

Drie jaar later, in 2009, deed Noord-Korea nog een test, waarmee het land een wet van de Verenigde Naties, Resolutie 1718 genaamd, overtrad, die bepaalde dat Noord-Korea geen kernbommen mocht blijven bouwen en testen.

In 2010 zonk een Zuid-Koreaans oorlogsschip, waarbij meer dan 40 soldaten omkwamen. Een internationaal onderzoek concludeerde dat Noord-Korea een Zuid-Koreaans oorlogsschip tot zinken had gebracht met een torpedo. Noord-Korea verklaarde met klem dat het niets met het zinken te maken had. Toen de Verenigde Staten en Zuid-Korea van plan waren afweermiddelen op te zetten voor het geval Noord-Korea opnieuw zou proberen aan te vallen, dreigde de Nationale Defensiecommissie van Noord-Korea een oorlog te beginnen met haar kernwapens.

In april 2012 lanceerde Noord-Korea een raket genaamd Bright Star 3. De redenen voor de lancering waren wetenschap en de 100e verjaardag van de geboorte van de stichter van het land, Kim Il-Sung.

De regering zei dat de raket een weersatelliet droeg, zodat de regering kon weten wat voor weer het zou worden. Andere landen zeiden echter dat de weersatelliet een door de regering verzonnen verhaal was, zodat het echte doel van de raket niet bekend zou zijn; de meeste landen dachten dat het ging om het testen van een kernraket die naar de Verenigde Staten of Zuid-Korea kon worden gelanceerd. De Zuid-Koreaanse leiders zeiden dat zij de raket zouden neerschieten wanneer deze boven Zuid-Korea zou komen.

Vanwege deze raket hielden andere landen op Noord-Korea te helpen, ook al nodigde de regering andere landen uit om de raketlancering te zien, zodat het leek alsof de Noord-Koreanen niets te verbergen hadden voor andere landen. De raket werd uiteindelijk gelanceerd, maar werkte niet en stortte een minuut en dertig seconden na de lancering neer. In december 2012 probeerde de regering de raket opnieuw te lanceren. Deze keer lukte het wel en ging hij in een baan om de aarde, hoewel de Verenigde Staten zeiden dat hij erg onstabiel was en terug zou kunnen vallen naar de aarde. Deskundigen in Europa merkten op dat de reflectie van de satelliet fluctueerde (helderder en dan weer minder helder), wat erop wijst dat de satelliet in zijn baan om de aarde tuimelt.

In februari 2013 testte Noord-Korea voor de derde keer een kernbom, wat veel verontwaardiging wekte bij andere landen. De regering gaf ook veel video's vrij waarop mogelijke raketdoelen in de Verenigde Staten te zien waren. Noord-Korea beschikt echter niet over raketten die het Amerikaanse vasteland kunnen bereiken, maar volgens sommigen is Hawaï een mogelijkheid. Het is hoogst onwaarschijnlijk dat Noord-Korea ooit op de VS, Japan of Zuid-Korea zou schieten. Veel raketten die worden afgebeeld in parades van de DVK zijn vervalsingen die worden gebruikt om de militaire kracht van Noord-Korea te overdrijven. Het grootste deel van de inventaris dateert uit de Sovjetjaren.

 

Politiek en overheid


Mensen denken vaak dat Noord-Korea een communistisch land is. In werkelijkheid is het een socialistisch-militaire dictatuur. Bij de laatste grondwetswijziging werd het woord "communisme" geschrapt. Grote afbeeldingen van Karl Marx en Vladimir Lenin werden in 2012 verwijderd van het Kim Il-Sung plein. De regering heeft een soortgelijke structuur als de voormalige Sovjet-Unie (USSR), ooit een nauwe bondgenoot, maar verschilt sterk van de USSR. De leiders van de USSR werden gekozen door een groep regeringsfunctionarissen. In Noord-Korea is de nieuwe leider de mannelijke erfgenaam van de huidige leider. Daarom wordt Noord-Korea vaak een erfelijke dictatuur genoemd.

De officiële staatsideologie van Noord-Korea is Juche. Dat is een vorm van socialisme, ontwikkeld door de stichter van het land, Kim Il-Sung. Juche betekent zelfredzaamheid. Het leert dat om echt socialisme te bereiken en zelfvoorzienend te worden, de staat volledig moet worden geïsoleerd van de rest van de samenleving.

Het eerste staatshoofd en voorzitter van de Arbeiderspartij van Noord-Korea was Kim Tu-bong.

Eind jaren vijftig was Kim Il-Sung het tweede staatshoofd en partijleider.

In juli 1994 overleed Kim. Zijn zoon, Kim Jŏng-Il, nam het stokje over. Hij werd de derde opperste leider en algemeen secretaris van de partij.

In december 2011 overleed Kim. Zijn zoon Kim Jŏng-Un werd regeringsleider.

Songun is een Noord-Koreaans idee. Het betekent "leger eerst". De taak van elke Noord-Koreaan is om het leger te voeden. Kim Jŏng-Un is de "Algemeen Secretaris van de Arbeiderspartij van Korea". Dat is een van de vele banen die hij heeft. Hij is als een koning en kan doen wat hij wil. De gemiddelde Noord-Koreaan verdient ongeveer 900 dollar per jaar. Kim Jŏng-Un verdient ongeveer 800.000 dollar per jaar. Hij woont in een paleis. Hij heeft veel soldaten die hem overal waar hij komt beschermen.

Noord-Korea is technisch gezien een meerpartijenstaat, aangezien er naast de Koreaanse Arbeiderspartij (KWP) nog andere partijen bestaan. De KWP controleert echter ook de andere partijen om aan de macht te blijven. Volgens de grondwet hebben de burgers van Noord-Korea vrijheid van meningsuiting, godsdienst en pers. In werkelijkheid hebben deze burgers deze rechten niet. Mensen kunnen in de gevangenis belanden als ze kritiek hebben op de partij, de regering of de leiders. Noord-Koreanen worden aangemoedigd familieleden aan te geven bij de politie als zij denken dat deze iets illegaals doen. In ruil daarvoor krijgen zij meer privileges. Als iemand wordt betrapt op een misdaad, wordt zijn hele familie meegestuurd naar een werkkamp. De meesten sterven daar, maar enkelen ontsnappen.

Noord-Koreanen hebben zeer weinig vrijheid van meningsuiting. Zij krijgen hun nieuws van het Centraal Koreaans Nieuwsagentschap (KCNA). De KCNA zorgt ervoor dat al het nieuws op televisie, radio en in kranten de regering in een goed daglicht stelt. Dit wordt propaganda genoemd. De regering blokkeert de toegang tot het internet. Alleen een paar vertrouwde militaire functionarissen en partijleden hebben toegang tot het wereldwijde internet. Naar verluidt weten bijna alle Noord-Koreanen niet dat er mensen op de maan zijn geland. De regering beheert een intranetdienst die beschikbaar is op alle Noord-Koreaanse computers. Het lijkt in niets op het echte internet, maar is gevuld met propaganda die de regering, de partij en de leiders in een goed daglicht stelt. De regering probeert ook ideeën uit andere landen buiten Noord-Korea te houden.

De doodstraf is een gebruikelijke straf in Noord-Korea. Stelen, moord, verkrachting, drugssmokkel, poging tot moord, spionage, slachten van vee voor voedsel, proberen de wetten van Noord-Korea aan te vechten, reizen zonder toestemming, kijken naar niet door Noord-Korea goedgekeurde media (waaronder Zuid-Koreaanse drama's, pornografie en westerse films), het bezit van een USB-stick en het praktiseren van religies die tegen het aanbidden van Kim Jong-un en zijn familie zijn, kunnen allemaal leiden tot de doodstraf.

In delen van het land is er niet genoeg voedsel. Momenteel geven andere landen voedsel aan sommige mensen in Noord-Korea. Dit wordt buitenlandse hulp genoemd. De hulp stopt soms als Noord-Korea kernbommen zou testen. Zeer recent stopte de voedselhulp aan Noord-Korea nadat de regering in april 2012 een satelliet had gelanceerd. Andere landen zeiden dat Noord-Korea hun kant van de overeenkomst had geschonden. De Noord-Koreaanse regering zei dat het de Verenigde Staten waren die de overeenkomst hadden geschonden.

Het is moeilijk voor mensen uit andere landen om Noord-Korea te bezoeken. Bezoekers moeten worden begeleid door twee legerleden die "minders" worden genoemd. De bewakers proberen ervoor te zorgen dat de mensen niets te weten komen dat de regering in een kwaad daglicht zou kunnen stellen.

 

Economie


Noord-Korea is een van de armste landen ter wereld. Dit komt doordat de regering de Noord-Koreanen niet wil toestaan hun eigen geld te verdienen buiten hun door de regering gegeven banen om, de mensen de banen te geven die zij willen, en handel te drijven met andere landen.

Hoewel Pyongyang (een van de weinige gebieden die buitenlandse reizigers mogen bezoeken) het land rijker en welvarender doet lijken dan het in werkelijkheid is, ziet het leven er in de rest van het land heel anders uit. Alleen de hoogste Noord-Koreanen mogen in Pyongyang wonen, en zij moeten daarvoor toestemming hebben van de regering. In tegenstelling tot de rest van het land bezitten de mensen vaak auto's en fietsen, is er een metrosysteem en is er overal in de stad elektriciteit. Maar op het platteland hebben maar heel weinig mensen een auto of zelfs een fiets, en door dieren getrokken karren zijn heel gewoon. Elektriciteit op het platteland is zeldzaam, als het al bestaat. Het bewijs hiervan is dat er vanuit de ruimte gezien bijna geen licht te zien is buiten Pyongyang. Zelfs in Pyongyang zijn stroomonderbrekingen aan de orde van de dag.

Zoals eerder gezegd is verhongering in het hele land een veel voorkomende manier om te sterven. De grond in het grootste deel van het land is niet goed genoeg om zonder enige vorm van kunstmest voldoende gewassen te verbouwen om mensen te voeden. Daarom stelen mensen vaak menselijke poep om de grond te bemesten. Mensen gaan ook de natuur in op zoek naar iets te eten, zoals gras, schors, kikkers, wormen, enz.

Aangezien de regering de gemiddelde Noord-Koreaan niet genoeg middelen biedt om te overleven, halen de meeste Noord-Koreanen wat ze nodig hebben van de zwarte markt. Hoewel kopen en verkopen op de zwarte markt illegaal is, kunnen mensen hun straf ontlopen door ambtenaren om te kopen. Ze kunnen dingen geven zoals geld, geschenken of seksuele gunsten. De meeste mensen die kopen en verkopen op de zwarte markt zijn vrouwen. Dit komt omdat alle volwassen mannen wettelijk verplicht zijn om tijdens werktijd te gaan werken, zelfs als hun werkplek hen niet kan of wil betalen voor hun werk.

Aangezien elektriciteit in heel Noord-Korea zeldzaam is, duren taken als koken en kleding wassen veel langer en zijn ze vermoeiender. Mensen wassen hun kleren vaak in een rivier of kreek en moeten vuur maken voordat ze kunnen koken.

Hoewel de gezondheidszorg in Noord-Korea gratis is, beschikken de meeste ziekenhuizen en dokterspraktijken niet over de medicijnen of benodigdheden die nodig zijn om patiënten correct te behandelen. Als gevolg daarvan sterven veel patiënten of raken ze voor de rest van hun leven verlamd in het ziekenhuis. Op een keer huurde Noord-Korea een oogchirurg uit Nepal in omdat er geen enkele oogchirurg in het land was.

Om geld in te zamelen voor het land, stuurt de regering soms Noord-Koreaanse burgers naar haar bondgenoten, zoals China en Rusland, om daar werk te verrichten. Deze banen omvatten bediening in Noord-Koreaanse restaurants en houtkap. Zelfs buiten Noord-Korea is het deze Noord-Koreanen vaak niet toegestaan om met de lokale bevolking om te gaan buiten het werk om, worden zij gedwongen om in Noord-Koreaanse gemeenschappen te leven en moeten zij zich houden aan de Noord-Koreaanse wetten.

Andere manieren waarop Noord-Korea geld verdient, is door illegale drugs aan andere landen te verkopen, nepgeld van andere landen te maken en online geld te stelen.

 

Cultuur en religie


Historisch gezien hebben zowel Zuid-Korea als Noord-Korea dezelfde waarden. In 1945 werd het schiereiland verdeeld. Sindsdien was de regering van zowel Noord- als Zuid-Korea verschillend. Dit heeft geleid tot verschillende ontwikkelingen in zowel Noord- als Zuid-Korea. Human Rights Watch zegt dat vrije religieuze activiteiten niet bestaan in Noord-Korea. De cultuur in Korea is beïnvloed door die van China. Desondanks heeft Korea een culturele identiteit ontwikkeld die verschilt van die van het Chinese vasteland.

Literatuur en kunst in Noord-Korea worden door de staat gecontroleerd. Gespecialiseerde comités van de KWP zijn hiervoor verantwoordelijk. Film is ook een belangrijk artistiek medium in Noord-Korea en Kim Jong Il's manifest The Cinema and Directing (1987) is de basis voor de filmmakers van de natie.

De Koreaanse cultuur kwam onder vuur te liggen tijdens de Japanse overheersing van 1910 tot 1945. Japan voerde een cultureel assimilatiebeleid. Tijdens het Japanse bewind werden de Koreanen gedwongen Japans te leren en te spreken, het Japanse systeem van familienamen en de Shinto-religie over te nemen, en werd het verboden de Koreaanse taal te schrijven of te spreken in scholen, bedrijven of openbare gelegenheden. Bovendien veranderden of vernietigden de Japanners verschillende Koreaanse monumenten, waaronder het Gyeongbok Paleis, en werden documenten die de Japanners in een negatief daglicht stelden, herzien.

Beide Korea's delen een boeddhistisch en confuciaans erfgoed en een recente geschiedenis van christelijke en cheondoïstische ("religie van de Hemelse Weg") bewegingen. Volgens de Noord-Koreaanse grondwet is vrijheid van godsdienst toegestaan. Volgens de westerse normen voor religie kan de meerderheid van de Noord-Koreaanse bevolking als niet-religieus worden gekenmerkt. De culturele invloed van traditionele religies als het boeddhisme en confucianisme is echter nog steeds van invloed op het Noord-Koreaanse geestelijke leven.

Het lijkt erop dat boeddhisten meer worden geaccepteerd dan andere religieuze groepen. Christenen worden naar verluidt ernstig vervolgd door de autoriteiten, vaak door hen in de gevangenis te gooien of in het openbaar te executeren. Boeddhisten krijgen beperkte financiering van de regering om de religie te promoten, omdat het boeddhisme een integrale rol speelde in de traditionele Koreaanse cultuur. In mei 2014 werd een Amerikaanse toerist gearresteerd op de luchthaven Pyongyang Sunan, nadat was ontdekt dat hij een Bijbel had achtergelaten in een nachtclub aan de oostkust van de DVK. Hij werd veroordeeld voor poging tot omverwerping van de regering, maar werd uiteindelijk enkele maanden later vrijgelaten. Ten tijde van zijn gevangenschap waren er twee andere Amerikaanse burgers die door Noord-Korea werden vastgehouden in afwachting van overbrenging naar politieke gevangenkampen. Beiden zijn sindsdien vrijgelaten.

 

Een tekening in een van de kamers van de Goguryeo-graven.  Zoom
Een tekening in een van de kamers van de Goguryeo-graven.  

Scène uit de Mass Games  Zoom
Scène uit de Mass Games  

Strijdkrachten


Hoewel het land minder dan 25 miljoen inwoners telt, heeft het met 1,28 miljoen soldaten toch het op drie na grootste staande leger ter wereld. Dat komt omdat Noord-Korea een wet heeft die alle mannen verplicht om tien jaar na hun middelbare school in het leger te gaan.

De regering zegt een groot leger te hebben om het land te beschermen tegen vijanden, met name de Verenigde Staten en Japan. Het is echter waarschijnlijker dat het bestaat om de regering aan de macht te houden.

Provincies

Het land van Noord-Korea is verdeeld in negen gebieden, provincies genaamd, en twee steden.

De negen provincies zijn:

  • Pyongannam
  • Pyonganbuk
  • Chagang
  • Hwanghaenam
  • Hwanghaebuk
  • Kangwon
  • Hamgyongnam
  • Hamgyongbuk
  • Ryanggang

De belangrijkste steden zijn:

  • Pyongyang, de hoofdstad en tevens de grootste stad
  • Rason, een speciale stad waar andere landen geld kunnen verdienen, een zogenaamde Speciale Economische Zone.



 

Vragen en antwoorden

V: Wat is de officiële naam van Noord-Korea?


A: De officiële naam van Noord-Korea is de Democratische Volksrepubliek Korea (DPRK).

V: Welke landen grenzen aan Noord-Korea?


A: Noord-Korea grenst aan China, Rusland en Zuid-Korea.

V: Welke stad is de hoofdstad van Noord-Korea?


A: De hoofdstad van Noord-Korea is Pyŏngyang, tevens de grootste stad.

V: Wanneer is Noord-Korea gesticht?


A: Noord-Korea werd opgericht in 1948 nadat het was bevrijd van de Japanse bezetting.

V: Hoe veranderde de Zuid-Koreaanse regering na de Tweede Wereldoorlog?


A: Na de Tweede Wereldoorlog bezetten de Verenigde Staten Zuid-Korea en vestigden er een democratie.

V: Welke ideologie volgt de regering van Noord-Korea? A: De regering van Noord-Korea volgt een ideologie die "Juche" heet, wat "zelfredzaamheid" betekent. Later begonnen zij het "communisme" uit hun wetten en filosofie te schrappen, hoewel Juche kan worden omschreven als een variant van het communisme.

V: Wie zijn enkele leiders die hebben geleid of momenteel leiden in de Noord-Koreaanse geschiedenis? A: Kim Il-sung was een leider die leidde tijdens de oprichtingsperiode en zijn zoon Kim Jong-il nam daarna zijn plaats in en voerde een nieuw beleid genaamd "Songun", of "military-first". Toen hij in 2011 overleed, nam zijn jongste zoon Kim Jong-un zijn plaats in en leidt nog steeds.

AlegsaOnline.com - 2020 / 2023 - License CC3