Banaan (vrucht)

bananenplant

De bananenplant is de grootste kruidachtige bloeiende plant. Bananenplanten worden vaak verward met bomen. Bananen hebben een valse stam (pseudostam), die wordt gemaakt door het onderste deel van de bladeren. Deze pseudostam kan twee tot acht meter hoog worden. Elke pseudostam groeit uit een knol. Een pseudostam is in staat om een enkele tros bananen te produceren. Na de vruchtvorming sterft de pseudostam af en wordt deze vervangen. Als de meeste bananen rijp zijn, worden ze geel of soms rood. Onrijpe bananen zijn groen.

Bananenbladeren groeien in een spiraal en kunnen 2,7 meter lang en 60 cm breed worden. Ze worden gemakkelijk gescheurd door de wind, wat resulteert in een vertrouwde, rafelige uitstraling.

Fruit

De bananenvruchten groeien uit een bananenbloesem in hangende trossen, ook wel tros of bananenstengel genoemd. De vruchten groeien in rijen, die niveaus of handen worden genoemd. Er kunnen wel twintig vruchten aan een hand zijn, en wel twintig lagen in een bos. Een tros weegt meestal tussen de 30 en 50 kilo (65 tot 110 pond).

Een enkele vrucht weegt gemiddeld ongeveer 125 gram; ongeveer driekwart daarvan is water.

Elke banaan (of vinger) heeft een beschermende buitenste laag (de zogenaamde 'peel' of 'skin'). Er is een vlezig gedeelte binnenin dat gemakkelijk in drie segmenten uitloopt. Het is de enige bekende drievoudige vrucht ter wereld. Zowel de schil als het binnenste gedeelte kan worden gegeten. Westerse culturen eten over het algemeen de binnenkant rauw en gooien de schil weg. Sommige Aziatische culturen eten zowel de schil als de binnenkant gekookt. Elke vrucht heeft vele slierten die tussen de schil en het binnenste gedeelte lopen.

Bananen hebben veel vitamine B6, vitamine C en kalium.

Teelt van en handel in bananen

Bananen worden in ten minste 107 landen geteeld. De in het wild groeiende bananensoorten hebben vruchten met veel harde, grote zaden, maar bijna alle bananen die worden geteeld om te worden gegeten hebben zaadloze vruchten. Bananen worden geclassificeerd als dessertbananen of als groene kookbananen. Bijna alle exportbananen zijn van de dessertbananen. Slechts zo'n tien tot vijftien procent van de productie is bestemd voor de export. Dessertbananen veranderen van kleur en worden meestal geel, wanneer ze rijp zijn; bakbananen en bananen die over het algemeen voor het koken worden gebruikt, blijven groen. Bepaalde bananen hebben andere kleuren als ze rijp zijn.

De landen die de meeste bananen produceren zijn India, Brazilië, China, Ecuador en de Filippijnen. De top vijf landen die bananen exporteerden waren Ecuador, Costa Rica, de Filippijnen, Colombia en Guatemala. De Verenigde Staten, de Europese Unie en Japan kopen de meeste bananen. Bananen behoren tot de meest waardevolle agrarische exportproducten; zij leverden tussen 1994 en 1996 ongeveer zestig procent van de exportopbrengsten van Saint Lucia en ongeveer twaalf procent van het Bruto Binnenlands Product van het land.

Bananenproductie, als percentage van de topproducent (India). Een gele cirkel staat voor 10%, een rode voor 1%.


Groene en gele bananen in een markt

Allergieën

Sommige mensen zijn allergisch voor bananen. Er zijn twee basisvormen van deze allergieën. De eerste staat bekend als het orale allergiesyndroom. Binnen een uur na het eten van een banaan begint de zwelling in de mond of keel. Deze allergie is gerelateerd aan allergieën veroorzaakt door stuifmeel, zoals die van de berk. De andere is vergelijkbaar met latexallergieën. Het veroorzaakt urticaria en mogelijk ernstige bovenste maag- en darmklachten.

Andere toepassingen van bananen

Textiel

De vezels die uit de bananenplant worden gewonnen, worden al lange tijd gebruikt voor de productie van textiel. In Japan worden sinds minstens de 13e eeuw bananen geteeld om te worden gebruikt voor kleding en in huis. In het Japanse systeem worden de bladeren en scheuten regelmatig van de plant afgesneden om ervoor te zorgen dat ze zacht zijn. De geoogste scheuten moeten eerst in loog worden gekookt om de vezels voor te bereiden op het maken van het garen. Deze bananenscheuten produceren vezels met een verschillende mate van zachtheid. Ze kunnen worden gebruikt voor garens en textiel van verschillende kwaliteit en voor specifieke toepassingen. De buitenste vezels van de scheuten zijn bijvoorbeeld de grofste - ze zijn goed voor tafellakens. De zachtste binnenste vezels zijn wenselijk voor kimono en kamishimo. Dit traditionele Japanse proces van bananendoeken maken kent vele stappen, die allemaal met de hand worden uitgevoerd.

Een ander systeem wordt in Nepal gebruikt. Daar wordt de stam van de bananenplant geoogst. Kleine stukjes van deze stam worden dan verzacht. De vezels worden mechanisch geëxtraheerd, gebleekt en gedroogd. Vervolgens worden ze naar de Kathmanduvallei gestuurd, waar hoogwaardige tapijten worden geproduceerd. Deze tapijten hebben een textuur en algemene kwaliteiten die vergelijkbaar zijn met die van zijde. Deze bananentapijten worden geweven volgens de traditionele Nepalese handgeknoopte methoden.

Wat zijn de voordelen van bananen

Een middelgrote banaan levert ongeveer 320-400 mg kalium, wat overeenkomt met ongeveer 10% van uw dagelijkse kaliumbehoefte. Kalium helpt uw lichaam om een gezonde hart- en bloeddruk te behouden. Bovendien hebben bananen een laag natriumgehalte. De combinatie van een laag natriumgehalte en een hoog kaliumgehalte helpt de hoge bloeddruk onder controle te houden.

Papier

Bananenvezel wordt ook gebruikt om bananenpapier te maken. Er zijn twee verschillende soorten bananenpapier: papier gemaakt van de bast, en papier gemaakt van de vezel en van ongebruikte vruchten.

Afbeeldingen

Gerelateerde pagina's

• Bananenbrood